Strona 1 z 2

Brodziszów - tajemniczy pomnik

: czwartek 25 maja 2023, 18:37
autor: Karolina Kot
We wsi Brodziszów (Dittmannsdorf), położonej w powiecie ząbkowickim, nieopodal kościoła pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, tuż za wybudowaną w latach 70. XX wieku szkołą, znajduje się niewielkie wzniesienie, porośnięte robiniami.
Na archiwalnych mapach miejsce to nazwane jest Pfarr Berg (Farskie Wzgórze?) i nie ma na nim zaznaczonego niczego, oprócz drzew. Ot, pagórek jakich wiele w okolicy.

Jednak którejś nocy, kiedy przeglądałam mapy okolic Ząbkowic, wydane w latach 50. XX wieku, rzucił mi się w oczy mały symbol pomnika, naniesiony właśnie w tym miejscu.
Oczywiście postanowiłam to sprawdzić.

Jakaż była moja radość, gdy się okazało, że na szczycie, wśród drzew, stoi sobie w najlepsze duży, kamienny głaz z niemieckim napisem "DEN KAMERADEN" czyli "Towarzysze".
Nie posiada on żadnych innych zdobień, nie doszukałam się znaku Żelaznego Krzyża czy innych symboli. Jedynie na tylnej ścianie, tuż nad ziemią, widnieją słabo czytelne litery (muszę wrócić z kredą).
Jakich wydarzeń dotyczy ten głaz?
Miałam nadzieję, że kamień ustawiono dla upamiętnienia poległych w I Wojnie Światowej, bo w Brodziszowie brak takiego pomnika (ale nie zaglądałam jeszcze do kościoła). Kto wie jednak, czy pomnik ten nie jest związany z późniejszymi zawirowaniami historii.

Gdyby ktoś dotarł do informacji o tym zaskakującym miejscu, o którego istnieniu - chociaż praktycznie widzę go z okna - nie miałam pojęcia, bardzo proszę o uzupełnienie wątku.
Zdjęcia wykonałam w maju 2026 roku.
Lokalizacja

I uwaga! Wzgórza mają oczy! :D

Re: Brodziszów - tajemniczy pomnik

: czwartek 25 maja 2023, 19:38
autor: Kama
Karolina Kot pisze:Zdjęcia wykonałam w maju 2026 roku.
....
Pod okiem TAKIEJ Strażniczki Czasu nawet Czas nie ma nic do powiedzenia i wykona każde zadanie bez mrugnięcia ;)

Re: Brodziszów - tajemniczy pomnik

: czwartek 25 maja 2023, 20:40
autor: Gniewko
Te literki z tyłu wydają się być starsze... (znam się trochę na kuciu w kamieniu)

"Den Kameraden" to celownik liczby mnogiej, a więc: "towarzyszom".

Dittmannsdorfów przed wojną w Niemczech było conajmniej 5.

A z tym właśnie wiąże się pewna historia...
Mieszkał tam pewien szewc. Nazywał się Fritz Zingler. Wstąpił do NSDAP i został szefem policji w Lądku Zdroju. Przenoszony w trakcie wojny trafił nawet do Gubina, ale w 1945 roku wrócił do swej rodzinnej wsi i.... do służby w policji :shock:

Jego towarzysze zginęli tam w walkach z milicją i partyzantką.

Re: Brodziszów - tajemniczy pomnik

: czwartek 25 maja 2023, 22:07
autor: Karolina Kot
Kama pisze:
Karolina Kot pisze:Zdjęcia wykonałam w maju 2026 roku.
....
Pod okiem TAKIEJ Strażniczki Czasu nawet Czas nie ma nic do powiedzenia i wykona każde zadanie bez mrugnięcia ;)


W końcu nie od parady mam TARDIS, egzemplarz z zepsutym obwodem kameleona, przez co wygląda permanentnie jak Opel Corsa z końca XX wieku. :D

Gniewko pisze:A z tym właśnie wiąże się pewna historia...
Mieszkał tam pewien szewc. Nazywał się Fritz Zingler. Wstąpił do NSDAP i został szefem policji w Lądku Zdroju. Przenoszony w trakcie wojny trafił nawet do Gubina, ale w 1945 roku wrócił do swej rodzinnej wsi i.... do służby w policji :shock:
Jego towarzysze zginęli tam w walkach z milicją i partyzantką.


I rzeczywiście - obelisku nie ma na przedwojennych mapach. Pojawia się dopiero na tych polskich.
A może to symboliczna mogiła?
A może wcale nie symboliczna??

Re: Brodziszów - tajemniczy pomnik

: sobota 27 maja 2023, 08:11
autor: warschauer44
Karolina Kot pisze:Na archiwalnych mapach miejsce to nazwane jest Pfarr Berg (Farskie Wzgórze?) i nie ma na nim zaznaczonego niczego, oprócz drzew. Ot, pagórek jakich wiele w okolicy.

Być może pomnik ten powstał później tj. do 1945 roku, bo z dostępnych map topograficznych ostatnia jest z 1938 roku...
Gniewko pisze:Przenoszony w trakcie wojny trafił nawet do Gubina, ale w 1945 roku wrócił do swej rodzinnej wsi i.... do służby w policji :shock:

Jeżeli po zakończeniu działań wojennych to raczej służył w Milicji ;)

Re: Brodziszów - tajemniczy pomnik

: sobota 27 maja 2023, 10:43
autor: Karolina Kot
warschauer44 pisze:
Karolina Kot pisze:Na archiwalnych mapach miejsce to nazwane jest Pfarr Berg (Farskie Wzgórze?) i nie ma na nim zaznaczonego niczego, oprócz drzew. Ot, pagórek jakich wiele w okolicy.

Być może pomnik ten powstał później tj. do 1945 roku, bo z dostępnych map topograficznych ostatnia jest z 1938 roku...

O właśnie!
I to dlatego pomyślałam sobie, że może panowie z "Pomostu" mogliby pomachać w tym miejscu swoimi piszczałkami, bo kto wie...

Re: Brodziszów - tajemniczy pomnik

: sobota 27 maja 2023, 10:44
autor: Gniewko
Historię Zinglera przeczytałem na jednym z niemieckich for genealogicznych. Oczywiście nie musi akurat on być autorem inskrypcji, ale powiat ziębicki wyzwolono dopiero w maju 1945 , a komórki Wehrwolfu rozbrojono ostatecznie prawie rok później.

Re: Brodziszów - tajemniczy pomnik

: sobota 27 maja 2023, 10:46
autor: Karolina Kot
Wszak w Ząbkowicach Śląskich mamy ulicę Partyzantów. ;)

Re: Brodziszów - tajemniczy pomnik

: sobota 27 maja 2023, 12:31
autor: Gniewko
Bo i byli. Nawet nieopodal w Krzyżowej.
Kreisauer Kreis.

Re: Brodziszów - tajemniczy pomnik

: niedziela 11 cze 2023, 21:37
autor: Gniewko
Obsesyjne dociekania czasem przynoszą efekt. Rąbek tajemnicy uchylony.

Po telefonach do proboszczów, radnych i sołtysów dotarłem dziś do człowieka, który kamień na zdjęciach postawił na sztorc w roku 2014.
Zarówno on jak i inne kamienie wypatrzone przez Karolinę stanowią części pomnika, który w latach 70-tych ubiegłego wieku został zburzony przez buldożery i zepchnięty z właściwego miejsca.

Przy północnej ścianie kościoła poniżej był kiedyś cmentarz ewangelicki, którego część przeznaczono na kwaterę wojenną. Mieszkańcy wsi pamiętają rzędy kopczyków z wbitymi w nie żelaznymi krzyżykami z numerami.

Podobno we wsi był lazaret i żołnierze tu pochowani nie polegli na froncie.

Zostaje tylko pytanie: "kiedy?"