Apokryficzna opowiastka o tym jak to Pan Jezus całkiem stracił głowę, a prorok Habakuk pomógł ją odnaleźć

[Gniewko]

Kartusz został już odczytany i przetłumaczony przez konserwatora zabytków, na kórego powołuje się Jerzy Organiściak w swojej monografii krajoznawczej pt. "Ząbkowickie Opowieści". Cytuję (gdyby ktoś z Was miał jakieś wątpliwości, proszę o zgłoszenie):

"O Jezu // dein Angst // ich weiss und bitte // komm Unser // Armen Seele // zu gutt // 1760"

I tłumaczenie:
"O Jezu znam Twój strach i proszę prowadź nasze biedne dusze do dobrego".

[Gniewko]

Nie wiem przy pomocy jakiego sprzętu odczytywał treść na kartuszu w/w przedstawiciel WKZ? Ale czy tylko ja nie widzę powtórzenia litery "u" w ostatnich dwóch wyrazach? (zu gutt)

[Gniewko]

Nikt nie potwierdził, ale też nie zaprzeczył.

Gdyby faktycznie taka właśnie była wymowa tej modlitwy, to pasowałaby do sytuacji w Ogrójcu - gdzie Chrystus czuł trwogę przed zbliżającą się kaźnią - a autorem mógłby być np proboszcz wstawiający się za swoją wspólnotą.

Kłopot jednak w tym, że treść zawiera błędy. Gramatyczne, składniowe, przedmiotowe. Zacznę najpierw analizować język niemiecki:

1. Angst (strach) w języku niemieckim jest rodzaju żeńskiego, więc słowo poprzedzające winno brzmieć "deine", a nie " dein". Nie jest to więc "Angst"

2. Prowadzić to po niemiecku "fuhren" (nie mam na klawiaturze literki "u" z kreseczkami nad). "Kommen" - tu w wołaczu "komm" oznacza "przybywać"

3. Tak naprawdę jest tu zbitka "zukommen" - rozbita w zdaniu na "komm (...) zu" . A to oznacza "zaszczyt" . Dosłownie "zaszczyć!" (wołacz).

4 Unser - przed "Armen Seelen" traktuję jako chochlika. Winno być "Unsere" (l.mn.)


c.d.n.

[Gniewko]

5. Niemiec nie powie, że coś zna słowami "ich weiss". Powie " ich kenne".

6. Arme Seelen to nie są "biedne dusze". To są Dusze Czyśćcowe i tu jest - moim zdaniem - punkt zwrotny całej tej historii. Ale zaczekajcie jeszcze trochę...

7. I to " gatt" na końcu. To słowo ma dwa znaczenia. Jedno od czasownika "gatten" - wiązać, jednoczyć (w relacji). Np "Gatte" to małżonek, "Gattin" - żona. "Scalać" inaczej.

Drugie znaczenie wywodzi się z tzw Gwary Kłodzkiej (glätzische Mundart - poniżej nazwy miast w tym języku). Zastępuje słowo niemieckie "ganz" - całkiem, całość, scalać

[Karolina Kot]

A tymczasem spacerując sobie kilka dni temu po ząbkowickiej starówce, tuż przy kościele pod wezwaniem św. Anny, niespodziewanie potknęłam się o coś, co leżało na chodniku.
Ku mojemu zaskoczeniu przeszkodą okazała się być ludzka kość ramienna.

Oczywiście to żadna sensacja, gdyż wokół fundamentów świątyni trwają aktualnie jakieś prace ziemne, a powszechnie wiadomo, że od czasów średniowiecza funkcjonował tu przykościelny cmentarz.
Niemniej jednak ludzkie szczątki na trotuarze wyglądały nieco szokująco.

[Karolina Kot]

Odłożyłam więc kość z szacunkiem na pryzmę ziemi, licząc na to, że robotnicy zakopią ją podczas zasypywania dołu.
Ruszyłam na rekonesans wokół kościoła, szczerze przeklinając w duchu, że przed laty nie zajęłam się jedynym działem medycyny, który tak naprawdę mnie interesował - patomorfologią.

Wkrótce dotarłam do kolejnego ciekawego znaleziska, znajdującego się przy południowej ścianie gotyckiej budowli.
Ten drobny, biały materiał pod warstwą ziemi to połamane kości ludzkie.
Najprawdopodobniej natrafiłam na klasyczne ossuarium, czyli w tym przypadku zwykły, ziemny dół, do którego wrzucono szczątki z ekshumowanych grobów z cmentarza przykościelnego.

Kiedy nasyciłam się już po kokardę widokiem śmierci i przemijania, postanowiłam raz jeszcze rzucić okiem na opisaną wyżej kość ramienną, którą pięć minut wcześniej miałam w ręce.
Podeszłam do pryzmy ziemi i zmartwiałam - kość zniknęła!

[Gniewko]

Karolina.... Poproszę Cię jeszcze o podświetlone ujęcia kartusza. Ale potem nie łaź tam więcej. Martwię się o Ciebie.

[Gniewko]

Poprosiłem Karolinę by spróbowała "uaktywnić" kartusz. Poniżej Jej zdjęcia:

[Gniewko]

Na kartuszu litery "m" i "w", oraz "n" i "u" wyglądają (w gotyku) prawie identycznie. Ale Karolina "wyłapała" bardzo istotny szczegół. Za literą "A" (w drugim wersie) jest z całą pewnością "n"

[smar]

... Za literą "A" (w drugim wersie) jest z całą pewnością "n"

No i... Co z tego wynika