Sosnowiec - Szkoła Realna

[Eworu]

Sosnowiecki święty Graal.
Choć tego nie widać, obiekt przeżywa właśnie swój renesans i jest licznie odwiedzany przez sąsiadów z zachodu.
Miałem przyjemność być właśnie przed jedną z takich wycieczek dzięki Addic7ed Empire https://www.facebook.com/Addic7edEmpire/?fref=ts .
Od wszystkich pozostałych wycieczek moja różniła się tym, że w szkole byłem ja, Tomasz i ochroniarz. Z czego tych dwóch spotkałem jedynie na wejściu. Na godzinę cały budynek był dla mnie.
Niestety potwierdziło się to o czym mówił Addic7ed-poza aulą szału nie ma. Nie znaczy to oczywiście że nie warto latać po pustych salach lekcyjnych, zaglądać w komórki na strychu czy salę gimnastyczną.
Każdy od razu kieruje swoje kroki do auli. Tam zostaje zaskoczony mnogością detali, przepychem, bogactwem. Każdy zachłystuje się tamtym pomieszczeniem i czeka na więcej. Po czym wchodzi do pierwszej sali, potem drugiej i w każdej zamiast ozdobnych gzymsów, rzeźbionych drzwi zastaje laminat i boazerię...

Szkoła została ufundowana w końcówce XIX wieku przez Heinricha Dietla.Działalność szkoły zainaugurowano 29 października 1894 r. Rosnąca liczba uczniów oraz renoma szkoły zmusiła go do ufundowania widocznego na zdjęciach budynku. Został on wzniesiony pomiędzy 1895 a 1898 r. według projektu Antoniego Jasieńczyka-Jabłońskiego w stylu neorenesansu północnego. Uroczyste otwarcie nowego budynku miało miejsce 3 grudnia 1898 r. Finansowana przez Dietlów Sosnowiecka Szkoła Realna działała do 1915 r. W czasie I wojny światowej w budynku Szkoły Realnej mieściła się niemiecka administracja. Popularna dziś nazwa – Staszic, przypisywana nie tylko szkole, ale również budynkowi, w którym się mieściła, pojawiła się w 1916 roku. Powstała Wyższa Szkoła Realna im. Stanisława Staszica. W czasie II wojny światowej Niemcy w budynku ufundowanym przez Dietla utworzyli swoją własną szkołę techniczną. Po wojnie w tym miejscu zaczęło działać Liceum Ogólnokształcące im. Staszica. W 1970 roku w budynku dawnej Szkoły Realnej zagościł Uniwersytet Śląski, konkretnie Wydział Techniki. W 2013 roku zabytkowy budynek powrócił pod zarząd miasta.

W testamencie Dietel zastrzegł iż budynek ma zawsze służyć celom edukacyjnym. Do gmachu doprowadził też linię kolejową, a pociągi były zsynchronizowane z dzwonkami.

Kadra szkolna 1898/1899
Dyrektor - Radca Stanu E.G. Chołodowski
Inspektor - Radca Stanu W.T. Sokołow
Nauczyciel religii prawosławnej - O. Joan Wasiliewicz Lewickij
Nauczyciel religii rzymskokatolickiej - ksiądz Władysław Musielewicz
Nauczyciel religii ewangelickiej - pastor Ernest Uthke
Nauczyciel religii mojżeszowej - N.S. Rieder
Nauczyciel języka rosyjskiego i geografii - W.F. Trockij
Nauczyciel matematyki - Radca Kolegialny A.P. Parenawo
Nauczyciel historii naturalnej i fizyki - T.P. Szak
Nauczyciel języka niemieckiego - H.H. Dietel
Nauczyciel języka niemieckiego - P.A. Reichwald
Nauczyciel języka francuskiego - L.S. Pliume
Nauczyciel języka francuskiego - E.F. Breton
Nauczyciel języka polskiego - K.W. Zieliński
Nauczyciel rysunków - A. G. Mołodienkow

Doktor szkolny - Jakub Henryk Neufeld
Sekretarz - Aleksandr Konstantinowicz Kalisskij
Kadra szkolna 1899/1900
Dyrektor - Radca Stanu E.N. Pfeifer
Inspektor - Radca Stanu S. Ignatienko
Nauczyciel religii prawosławnej - O. Joan Wasiliewicz Lewickij
Nauczyciel religii rzymskokatolickiej - ksiądz Władysław Musielewicz
Nauczyciel religii ewangelickiej - pastor Ernest Uthke
Nauczyciel religii mojżeszowej - N.S. Rieder
Nauczyciel języka rosyjskiego i historii - W.F. Trockij
Nauczyciel języka rosyjskiego i historii - M. Kriżanowskij
Nauczyciel języka rosyjskiego i historii - S. Ignatienko
Nauczyciel języka rosyjskiego i historii - Radca Stanu W.F. Trockij (Inspektor)
Nauczyciel języka rosyjskiego i geografii - W.F. Trockij
Nauczyciel matematyki i fizyki - Radca Kolegialny A.P. Parenawo
Nauczyciel matematyki i fizyki - A. Dmochowskij
Nauczyciel matematyki i fizyki - C. Uthke
Nauczyciel kosmografii - Radca Stanu E.N. Pfeifer (Dyrektor)
Nauczyciel historii naturalnej i fizyki - T.P. Szak
Nauczyciel języka niemieckiego - H.H. Dietel
Nauczyciel języka niemieckiego - P.A. Reichwald
Nauczyciel języka niemieckiego - R. Brejksz
Nauczyciel języka francuskiego - L.S. Pliume
Nauczyciel języka francuskiego - E.F. Breton
Nauczyciel języka polskiego - K.W. Zieliński
Nauczyciel rysunków - A. G. Mołodienkow
Nauczyciel śpiewu i muzyki - P. Zabrocki
Pomocnicy gospodarzy klasowych:
Nauczyciel języka niemieckiego i kaligrafii - P. Primo
Nauczyciel gimnastyki - A. Frytz
Nauczyciel rysunków - W. Honet
Nauczyciel kaligrafii - W. Rozankin

Doktor szkolny - Jakub Henryk Neufeld
Lekarz Dentysta - M. Goldberg
Sekretarz - Aleksandr Konstantinowicz Kalisskij

[Eworu]

Aula
Pełna przepychu, detali, rzeźb malunków. Jako jedyne pomieszczenie w budynku wygląda względnie podobnie do stanu z XIX wieku.
Względnie, bo w środku przeprowadzono gruntowne przemalowanie ścian-zarówno w PRL jak i międzywojniu.. Niegdyś zamiast herbów miast widniały tam panoramy(albo też herby, już nie pamiętam) miast Imperium Rosyjskiego.
Zniknęły portrety z bocznych ścian, parkiet. Płaskorzeźby i plafon są w stanie względnie oryginalnym.
Sala powoli się rozsypuje, cały sufit jest wielokrotnie łatany i klejony.

[Eworu]

...

[Eworu]

...

[Karolina Kot]

Sosnowiecki zabytek jaśnieje z dnia na dzień

Po fazie testów przyszedł czas na zasadnicze czyszczenie elewacji gmachu byłej szkoły realnej w Sosnowcu. W efekcie ponadstuletni zabytek z jednej strony prawie całkowicie już wyjaśniał.

Jak pisaliśmy w maju, w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków inwestor miał wybrać taką metodę czyszczenia dolnej części elewacji, która pozwoli wyczyścić bonia, ale jednocześnie nie uczyni ich „cukierkowatymi”.

Ostatecznie zdecydowano się ciśnieniowe czyszczenie cementu romańskiego i cegły oraz chemiczne czyszczenie piaskowca. W efekcie ich stosowania elewacja po jednej stronie wyjaśniała już całkowicie. Inwestor ma także w planach odtworzenie detali, zarówno widocznych na archiwalnych zdjęciach sterczyn pod dachem, jak i tych nad wejściem głównym.

Przy okazji uwagę zwracają także nowe zielona okna, częściowo wymienione już na pierwszym i drugim piętrze. Jak kilka miesięcy temu mówiła „Wyborczej” Monika Przybyłowska, dyrektor ds. rozwoju w katowickim holdingu Opal Maksimum, który w zeszłym roku kupił od miasta zabytek, wszystkie nowe okna w budynku będą oczywiście drewniane, zmieni się natomiast ich kolorystyka: będą mieć kolor zielony [tzw. ziemia zielona], czyli – jak wynika z prac konserwatorskich – zgodny ze stanem pierwotnym.

Tempa nabierają już także prace wewnątrz gmachu: inwestor ma już wszystkie wymagana pozwolenie i uzgodnienia. Przypomnijmy, że konserwator zabytków zgodził się, by w dawnej szkole realnej zainstalowana została winda. Powstanie ona przy lewej klatce schodowej [patrząc od strony przystanku tramwajowego przy ul. Mariackiej] – osoby niepełnosprawne będą mogły z niej skorzystać bezpośrednio z parkingu, który powstanie przy zabytku m.in. od strony przystanku.

Ufundowany przez Henryka Dietla i wybudowany w 1898 roku gmach ma się zamienić w budynek biurowo-usługowy. Opal Maksimum, który kupił zabytek od miasta za 820 tys. zł, już testuje rynek: na portalach ukazały się już ogłoszenia o możliwości wynajmu powierzchni w gmachu. W sumie to 2400 m kw.: 1000 m kw. na parterze i po 700 m kw. na pierwszym i drugim piętrze. Cenę za metr kwadratowy ustalono na 30 zł.

Piotr Purzyński
3 września 2018
Źródło: sosnowiec.wyborcza.pl

Tak prezentował się wiosną 2019 roku oczyszczony budynek zabytkowej szkoły z już wymienionymi na nowe, ciemnozielonymi oknami.