Karpacz - świątynia Wang

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Karpacz - świątynia Wang

Postautor: Karolina Kot » piątek 20 kwie 2018, 23:13

W Karpaczu Górnym, czyli dawnych Bierutowiacach, znajduje się jedna z najciekawszych perełek budownictwa sakralnego tej części Europy, uważana za najstarszy drewniany kościół znajdujący się na obecnych terenach Polski.
Świątynia Wang, bo o niej oczywiście mowa, pochodzi prawdopodobnie z przełomu XII i XIII wieku, a do Karpacza trafiła w skrzyniach, przeniesiona w roku 1842 z Norwegii, z miejscowości Vang.
Podobnych kościołów, wniesionych w konstrukcji klepkowej (masztowej) z bardzo trwałych, nasączonych żywicą balów sosnowych, było pierwotnie w Norwegii około tysiąca, ale do naszych czasów zachowało się ich jedynie blisko trzydzieści.

Świątynia Wang w pierwotnym miejscu swego istnienia w pierwszej połowie XIX wieku wcale nie wyglądała tak malowniczo, jak obecnie. Na domiar złego była już w tak opłakanym stanie, że lokalna społeczność nosiła się z zamiarem zastąpienia jej nowym kościołem. Dlatego też z pewną ulgą przyjęto propozycję sprzedania zabytku (transakcję przeprowadzono z inicjatywy samego króla pruskiego, Fryderyka Wilhelma IV), by za zarobione w ten sposób pieniądze wybudować nowy kościół dla parafii w Vang.

Droga drewnianej budowli na obecne miejsce była zawiła. Zabytek trafił najpierw do Szczecina, potem do Berlina, by ostatecznie popłynąć Odrą na Śląsk, pod samą Śnieżkę.
Na miejscu, po rozpakowaniu skrzyń, okazało się, że wiele oryginalnych elementów budynku nie nadaje się do powtórnego wykorzystania przy rekonstrukcji ze względu na zniszczenie i zły stan. Podobnie, jak to ma miejsce we współczesnych skansenach, zastąpiono je więc nowymi, maksymalnie zbliżonymi wyglądem do oryginału.
Jak podaje Wikipedia:
Kierujący budową pisał w kwietniu 1844 roku, że z Norwegii przewieziono tylko jedną piętnastą fragmentów kościoła. Brakujące części dorabiano w trakcie budowy na podstawie rysunków. W zrekonstruowanym kościele wybudowano krużganki, wieżę oraz wykonano okna w krużgankach i w ścianach wewnętrznych, których pierwotny kościół nie posiadał. Oryginalne są umieszczone pośrodku kościoła cztery drewniane kolumny oraz bogato rzeźbione portale, a także rzeźbione lwy nordyckie.

Baczny obserwator wychwyci różnicę między XIX - wiecznymi i średniowiecznymi partiami zabytku w mgnieniu oka.

Po odbudowie do świątyni przystawiono wysoką, kamienną dzwonnicę z trzema dzwonami, której pierwotnie, w Vang, nie było. Budowla ta miała pełnić bardzo ważne zadanie ochraniania drewnianej konstrukcji przed porywistymi wiatrami spadającymi ze stoków znanej ze swej kapryśności Śnieżki.
Kościół powierzono opiece miejscowej parafii ewangelickiej. Służy ona wiernym do dziś.
Kościółek Wang można zwiedzać wraz z przewodnikiem, parafia zaprasza także serdecznie na nabożeństwa, które się w niej odbywają. Warto zaznaczyć, ze zabytek przypadł do gustu przede wszystkim narzeczonym, którzy bardzo chętnie zawierają w nim sakrament małżeństwa. Można go dopełnić zarówno podczas nabożeństwa ewangelickiego, jak i rzymsko - katolickiego, a wieść niesie, że Wang sprzyja trwałości i szczęściu związków.

Zdjęcia wykonałam w kwietniu 2018 roku.
Na początek fotografie z zewnątrz:
Załączniki
Świątynia Wang (1).JPG
Świątynia Wang (1).JPG (39.89 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (2).JPG
Świątynia Wang (2).JPG (102.18 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (9).JPG
Świątynia Wang (9).JPG (76.14 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (16).JPG
Świątynia Wang (16).JPG (83.61 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (15).JPG
Świątynia Wang (15).JPG (91.18 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (14).JPG
Świątynia Wang (14).JPG (81.46 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (7).JPG
Świątynia Wang (7).JPG (69.15 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (5).JPG
Świątynia Wang (5).JPG (51.94 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (4).JPG
Świątynia Wang (4).JPG (67.7 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (8).JPG
Świątynia Wang (8).JPG (66.35 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (13).JPG
Świątynia Wang (13).JPG (73.74 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (12).JPG
Świątynia Wang (12).JPG (64.71 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (11).JPG
Świątynia Wang (11).JPG (116.09 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (10).JPG
Świątynia Wang (10).JPG (57.55 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (3).JPG
Świątynia Wang (3).JPG (44.22 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (17).JPG
Świątynia Wang (17).JPG (55.41 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (6).JPG
Świątynia Wang (6).JPG (32.76 KiB) Przejrzano 6687 razy
Świątynia Wang (19).JPG
Świątynia Wang (19).JPG (80.92 KiB) Przejrzano 6687 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Karpacz - świątynia Wang

Postautor: Karolina Kot » piątek 20 kwie 2018, 23:22

A tak prezentują się wnętrza obiektu:
Załączniki
Wnętrze kościoła (1).JPG
Wnętrze kościoła (1).JPG (66.06 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (6).JPG
Wnętrze kościoła (6).JPG (74.7 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (5).JPG
Wnętrze kościoła (5).JPG (41.86 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (4).JPG
Wnętrze kościoła (4).JPG (44.02 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (3).JPG
Wnętrze kościoła (3).JPG (73.25 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (2).JPG
Wnętrze kościoła (2).JPG (63.06 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (12).JPG
Wnętrze kościoła (12).JPG (33.22 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (11).JPG
Wnętrze kościoła (11).JPG (66.83 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (10).JPG
Wnętrze kościoła (10).JPG (61.16 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (9).JPG
Wnętrze kościoła (9).JPG (46.02 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (8).JPG
Wnętrze kościoła (8).JPG (67.92 KiB) Przejrzano 6685 razy
Wnętrze kościoła (7).JPG
Wnętrze kościoła (7).JPG (67.61 KiB) Przejrzano 6685 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Karpacz - świątynia Wang

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 18 cze 2018, 22:51

A tutaj mamy zbliżenie na oryginalne, średniowieczne elementy kościółka. Uderza w oczy kunszt wykonania i precyzja zdobień, wśród których przewijają się skrzydlate postacie węży i smoków w plątaninie rzeźbionych zawijasów roślin, z których część tworzy symbol nieśmiertelności. Potwory rozrywają go swoimi szponami. Nie sposób nie zwrócić uwagi na uśmiechające się do turystów stworzenia kojarzące się z lamami (najpewniej są to jednak lwy), a także na groźne twarze wikingowskich wojowników o rozdwojonych, gadzich językach. Mają one symbolizować przekazywanie wiedzy i mądrości kolejnym pokoleniom.

Co ciekawe: na północnym portalu zachowało się pismo runiczne.
Strona wang.com.pl próbuje wytłumaczyć jego pochodzenie.
Pismo runiczne, znajdujące się na portalu w kościele Wang, było bardzo różnie tłumaczone, n.p.: Eindridi rzeźbił (portal) na chwałę św. Olafa" lub "Eindridi skaleczył mały palec syna św. Olafa dotkliwie." Najprawdopodobniej napis ten brzmi: "Eindridi rzeźbił (portal), chudy palec, syn Olafa złego." Zapis jest więc sygnaturką artystyczną. Rzeźbiarz, który stworzył ten portal, nazwał się Eindridi; nazywano go "chudopalcym" (z artystycznymi palcami?) i był synem pewnego złego Olafa.

Mnie osobiście ta drewniana wstawka nie wygląda na tak starą, jak sam portal, chyba, że o czymś nie wiem i że na odrzwiach umieszczono jedynie wierną kopię napisu.
Załączniki
Oryginalne elementy zdobienia (1).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (1).JPG (51.59 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (5).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (5).JPG (66.66 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (4).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (4).JPG (50.5 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (3).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (3).JPG (103.07 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (2).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (2).JPG (69.57 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (10).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (10).JPG (66.47 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (9).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (9).JPG (62.1 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (8).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (8).JPG (87.39 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (7).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (7).JPG (91.56 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (6).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (6).JPG (100.45 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (14).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (14).JPG (69.07 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (13).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (13).JPG (78.99 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (12).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (12).JPG (80.01 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (11).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (11).JPG (105.88 KiB) Przejrzano 6545 razy
Oryginalne elementy zdobienia (15).JPG
Oryginalne elementy zdobienia (15).JPG (56.44 KiB) Przejrzano 6545 razy
Sygnatura.JPG
Sygnatura.JPG (55.73 KiB) Przejrzano 6545 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27771
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Karpacz - świątynia Wang

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 18 cze 2018, 23:02

Natomiast całkiem prawdopodobna wydała mi się hipoteza twierdząca, jakoby główne kolumny, na których wspiera się budowla, były wykonywane z masztów drakkarów.
W przeszłości zdarzało się bowiem, że norweskie kościoły stavkirke (norw. stav = maszt), czyli świątynie słupowe, wznoszono opierając konstrukcję na czterech masztach uzyskanych z łodzi Wikingów. To by tłumaczyło np. obecność dziwnych otworów w słupach.

Oj, naszemu Kusmankowi spodobałoby się w tym miejscu. Czułby się jak u siebie w domu. ;)
Załączniki
Domniemane maszty.JPG
Domniemane maszty.JPG (39.26 KiB) Przejrzano 6545 razy
Domniemane maszty wikingowskich łodzi (2).JPG
Domniemane maszty wikingowskich łodzi (2).JPG (45.36 KiB) Przejrzano 6545 razy
Domniemane maszty wikingowskich łodzi (1).JPG
Domniemane maszty wikingowskich łodzi (1).JPG (38.63 KiB) Przejrzano 6545 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Kościoły ewangelickie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 3 gości