Strażnicy Czasu

We wsi Bydlin, położonej w powiecie olkuskim, w gminie Klucze, w centralnej części cmentarza parafialnego, znajduje się oznaczona monumentalnym obeliskiem kwatera żołnierzy Wielkiej Wojny. Spoczęło tu 46 polskich Legionistów, którzy zginęli w bitwie pod Krzywopłotami, Załężem i Bydlinem w dniach 17 - 19 listopada 1914 roku. Niestety, nazwisk dwunastu z nich nie udało się ustalić - śpią więc dziś w Bydlinie bezimiennie.
Odsłonięcie pomnika miało miejsce w drugą rocznicę bitwy, w listopadzie 1918 roku. W uroczystościach brał udział Józef Piłsudski.

Lokalizacja
Zdjęcia wykonałam w marcu 2015 roku.

Dodam garść informacji oraz zdjęć zrobionych w październiku 2022.

Pomnik Legionistów to kamienny postument zwieńczony siedmiometrowym krzyżem wykonanym z czterech bloków piaskowca. Podstawę krzyża ozdabiają wyrzeźbione elementy wyposażenia wojskowego – czapka, skrzyżowane szable i szynel żołnierski. Poniżej umieszczone są płaskorzeźby przedstawiające tarczę herbową z orłem w koronie oraz dwie chorągwie ze skrzyżowanymi drzewcami. Na północnym boku postumentu znajduje się tablica z nazwiskami 32 poległych legionistów.

Kwatera wojenna, na której stoi ów pomnik jest prostokątem otoczonym kamiennym, balustradowym ogrodzeniem i zawiera cztery obramowane ziemne mogiły. Spoczywają tu, obok 44 legionistów, por. Stanisław Paderewski, przyrodni brat Ignacego Jana oraz ppor. Eugeniusz Medyński.

Odsłonięcie pomnika nastąpiło 16 listopada 1916 roku, w drugą rocznicę bitwy.

Nad wejściem do kaplicy cmentarnej znajduje się wizerunek odznaki pamiątkowej Pierwszej Brygady Legionów Polskich „Za wierną służbę”. Litery na ramionach krzyża oznaczają – JP – inicjały Marszałka, 1 Br – Pierwsza Brygada.
Odznaka ta została ustanowiona 6 sierpnia 1916 roku rozkazem komendanta Józefa Piłsudskiego w drugą rocznicę wymarszu 1-szej Kompanii Kadrowej do Królestwa. Autorem był Wojciech Jastrzębowski, legionista 1PP, malarz, grafik, profesor ASP w W-wie.