Strażnicy Czasu

W latach 1893-1895 arcyksiążę Albrecht Habsburg zlecił przebudowę, usytuowanych wokół Starego Zamku, barokowych oficyn.

W wyniku tej przebudowy powstała klasycystyczno-neorenesansowa rezydencja pałacowa zaprojektowana przez architekta Karola Pietschke.

Jest to budowla piętrowa o nieregularnej bryle, planem zbliżona do litery T. Jako pierwsze powstało skrzydło południowe z ryzalitem oraz portykiem od strony parku. Kilka lat później, za czasów arcyksięcia Stefana Habsburga, wzniesiono skrzydło wschodnie, w którym mieściła się okazała sala balowa. W 1906 roku powstało skrzydło zachodnie projektu Karola Stryjeńskiego. Jedno ze skrzydeł pałacu posiadało szklany dach, pod którym urządzono pokoje gościnne. Przy pałacu znajdowała się także kaplica, zniszczona przez Niemców. Z jej wyposażenia zachował się tylko krzyż .

Najpóźniej zrealizowano monumentalną elewację z dwoma bocznymi balkonami, zwieńczoną tympanonem z herbem Habsburgów.

Po zakończeniu wojny i upaństwowieniu majątku Habsburgów w pałacu mieścił się, do roku 2013, Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych.Po przeniesieniu szkoły o zwrot pałacu upomnieli się spadkobiercy przedwojennych właścicieli.

Habsburgowie po wojnie odwiedzili Żywiec a od roku 2003 roku do swojej śmierci, w wydzielonym mieszkaniu w pałacu, zamieszkiwała córka Stefana Habsburga, Krystyna.

Pałac otacza zabytkowy park przekomponowany na przełomie XIX i XX wieku w duchu angielskiego parku krajobrazowego. Na parkowej wyspie umieszczono Domek Chiński pochodzący z XVIII wieku. W latach 30-tych ubiegłego wieku park wzbogacono o m.in. kamienne mostki nad kanałami.

Jedną z atrakcji parku jest od 2012 roku, usytuowana niedaleko Parku Miniatur, marmurowa ławeczka z naturalnej wielkości postacią żony księcia Stefana Habsburga, księżnej Alicji.

O żywieckich Habsburgach nieco więcej:
1838 r. - arcyksiążę Karol Ludwik Habsburg nabył Państwo Żywieckie.
1865 r. - arcyksiążę Albrecht Fryderyk Habsburg (syn Karola) założył browar w Żywcu.
1895 r. - arcyksiążę Karol Stefan Habsburg-Lotaryński (bratanek Albrechta) odziedziczył dobra żywieckie. Rozbudował nowy zamek czyniąc go rezydencją. Jego nowe wnętrza zaprojektowali Stryjeński i Mączyński, zdobiły zaś obrazy Fałata, Chełmońskiego, Tetmajera, Kossaka, Malczewskiego. W 1907 r. ogłosił polskość swojej rodziny, sam też nauczył się języka polskiego. Córkę Renatę wydał za księcia Radziwiłła, córkę Matyldę za księcia Czartoryskiego. W 1918 r. został ogłoszony przez państwa Trójprzymierza kandydatem na Króla Polskiego. Jego syn Leon Karol był rotmistrzem WP, jako dowódca szwadronu ułanów walczył w wojnie z bolszewikami. Drugi syn Karol Olbracht był pułkownikiem WP, dowódcą twierdzy Grudziądz.
1933 r. - /wspomniany wyżej/ arcyksiążę Karol Olbracht Habsburg (syn Karola Stefana) odziedziczył Ziemię Żywiecką. Należał do wiernych synów naszej Ojczyzny. Jako oficer WP uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r. Po włączeniu Żywca do III Rzeszy został aresztowany przez gestapo za odmowę zadeklarowania się jako Niemiec: „Moje pochodzenie jest niemieckie, moim macierzystym językiem jest język niemiecki, ale jestem obywatelem polskim i uważam się za Polaka”. Za te słowa był więziony przez 2,5 roku. W podzięce za jego patriotyzm, w 1945 r. po wyzwoleniu Ludowe Państwo Polskie znacjonalizowało jego dobra żywieckie. Zmarł w Szwecji 6 lat później.
2001 r. - Maria Krystyna Habsburg (córka Karola Olbrachta) wróciła z emigracji do Polski. Mieszkała w części nowego zamku do śmierci w 2012 r.

Dla uzupełnienia dodam kilka innych zdjęć posiadłości Habsburgów w Żywcu.
Wymieniony na początku wątku przaz autorkę tzw. Stary Zamek stanowi zwartą całość z pałacem /zwanym też Nowym Zamkiem/ i okazałym parkiem.