Strażnicy Czasu

Cmentarz znajduje się przy ulicy Polnej, w dzielnicy miasta Gryfów, tuż obok obwodnicy. Na jego terenie stoi odbudowany w 1998 roku ohel, a w nim grób rabina Izaaka Liebermanna - przewodniczącego Judenratu w Ropczycach (zamordowanego przez hitlerowców w lipcu 1942 roku); w latach 90-tych ubiegłego stulecia odbudowano też ogrodzenie wraz z okazałą bramą.

Nekropolia jest ogołocona z macew. W czasie II Wojny Światowej wyłożono nimi chodniki w centrum miasta. Dziś mieszkańcy przynoszą znalezione fragmenty, które składowane są pod ścianami

Opiekę nad cmentarzem sprawuje przemiła osoba - pani Agata, która dziś wpuściła mnie do środka mimo przenikliwego zimna, za co chciałbym jej teraz serdecznie podziękować.

Sam kirkut założony został na początku XIX wieku i zastąpił starszy (też przy ul.Polnej, ale znajdujący się bliżej rzeki Wielopolanki - dziś nie ma po nim śladu). Zajmuje powierzchnię ok pół hektara w rzucie prostokątnym. Od XVI wieku obszar Gryfowa był pierwotnym miejscem osadnictwa żydowskiego. Dziś na środku stoi pomnik z inskrypcją poświęconą zamordowanym Żydom (moje zdjęcie jest zbyt niewyraźne, dlatego dorzuciłem coś z netu)

W latach 90-tych miały miejsce badania archeologiczne obszaru cmentarza. Pani Agata pamięta z dzieciństwa sterty odsłoniętych kości. Czy dokonano pełnej ekshumacji - nie wiem.

... i zdjęcia z wnętrza ohelu, oraz chyba jedynej ocalałej macewy stojącej przy budynku

Z gminą żydowską w Ropczycach związany jest też wątek synagogi ( w osobnym dziale, ale po rozpracowaniu ).
Na Gryfowie, przy obecnej ul. Kościuszki stała drewniana bóżnica. Została rozebrana (nie spalona ) przez hitlerowców w roku 1941. Dlaczego ją rozebrano wyjaśnię, jak dotrę do źródeł.
Po padającym cieniu sąsiednich budynków - na zdjęciu ze strony Wirtualny Sztetl - wydedukowałem jej usytuowanie.