Staniątki – kościół i klasztor Benedyktynek

[Franek D.]

Po wklejeniu o pociskach tkwiących w murze świątyni w Staniątkach postanowiłem dokładnie opisać - ten jakże zabytkowy klasztor.

Na umieszczonej tablicy figuruje data 1228 r., a pod nią, po bokach spisanej legendy i historii klasztoru widnieją szkice dwóch niezwykle zabytkowych figur z lipowego drewna. Ich oryginały zobaczyć można w przyklasztornym muzeum. Gotycka figura Madonny z dzieciątkiem, jak również figura przedstawiająca Zafrasowanego Chrystusa siedzącego na skale, datowane są na 1370 r.

Przyklasztorny kościół jest jednym z najstarszych gotyckich kościołów w Polsce. Pochodzi z 1238 r.
Natomiast stojąca osobno dzwonnica oraz zabudowania klasztoru pochodzą z XVII w.

[Franek D.]

Opactwo Mniszek Benedyktynek w Staniątkach zostało założone w miejscu, gdzie przed wiekami, przybywający z Czech św. Wojciech miał zatrzymać swój orszak wołając: „UDELAMY TEDY STANIATKI” (robimy tu postój). Dlatego też patronem klasztoru Staniąteckich jest ten pierwszy polski święty.

W urządzonej przy kościele sali muzealnej zobaczyć można wiele cennych zabytków. Prezentowane są tu rzeźby, obrazy, starodruki, szaty liturgiczne, sprzęt kościelny oraz kolekcja wykonanych przez zakonnice figurek woskowych.

[Franek D.]

Przewodnikiem po kościele oraz muzeum jest jedna z zakonnic.
Znajdujący się nad drzwiami muzeum obraz prezentuje cechy doskonałej zakonnicy:
Wiara, nadzieja, miłość, cierpliwość oraz pokora.
Są też następne zalety:
Umartwienie, ślepe posłuszeństwo, ścisłe milczenie, dobrowolne ubóstwo, czystość, gorąca modlitwa, pobożne rozmyślanie, dobre uczynki.

W bocznej kaplicy przy południowej nawie kościoła jest umieszczony cudowny obraz Matki Bożej Bolesnej.
Jest to namalowany na lipowej desce wizerunek Maryi, której serce przebija siedem mieczy boleści. Aniołowie po bokach trzymają narzędzia Męki Pańskiej.
Obok obrazu wiszą liczne wota oraz tablica z opisem 8-dniowego bombardowania klasztoru w grudniu 1914 r.

[Franek D.]

Kościół stanowi rzadki przykład architektury gotyckiej. Zbudowany został w konstrukcji halowej, w której wszystkie trzy nawy mają identyczną wysokość. Później podczas "barokizacji" wnętrza, w południowej bocznej nawie umieszczono organy (słynne koncerty organowe). Natomiast na końcu głównej nawy, na wprost ołtarza (gdzie zazwyczaj są organy) znajduje się balkon z chórem zakonnym, objętym klauzurą.

[Franek D.]

Wnętrze kościoła ozdobione jest piękną polichromią.

[Franek D.]

W kościele jest też dużo epitafium i tablic dziękczynnych.
Jedno z malowideł "Zawstydźcie się pijący..." ukazuje pijaków, którzy pojeni są przez diabłów.

[Franek D.]

Klasztor w Staniątkach przechodzi trudny czas i wymaga pomocy finansowej dla uratowania zabytku. Zakonnice, nazywane tu sympatycznie "Pingwinkami" marzną każdej zimy w źle ogrzewanych murach z przewiewną od starości stolarką okienną.

[Franek D.]

Przy klasztorze, od czasu średniowiecza istniała wielka i znana na całą Małopolskę szkoła z internatem dla szlachcianek. Działalność oświatowa cenionej szkoły spowodowała, że cesarz Józef II, podczas akcji kasacji większości opactw w przyłączonych do Austrii Galicji, oszczędził dobra mniszek w Staniątkach.
W okresie międzywojennym szkoła została rozbudowana.
Niestety - po II wojnie światowej została skasowana przez Władzę Ludową i pozostaje w trwałej, niedokończonej budowli.

[Franek D.]

Na dzisiejszej str. https://pl-pl.facebook.com/Gazeta-Gdowi ... 618308437/ została zamieszczona informacja o inauguracji 800-lecia Opactwa w Staniątkach oraz galeria zdjęć z uroczystości rocznicowej- autorstwa Bogdana Paska.

Okazuje się, że moje wcześniejsze wpisy o założeniu klasztoru nie są aktualne (rok 1228 należy zamienić na 1216 ?).

[Mario]

Dodam od siebie:
Z okazji jubileuszu 800-lecia Opactwa Mniszek Benedyktynek, kościół w Staniątkach został przykryty pięknym, nowym dachem.