Strażnicy Czasu

Stojący przy ul. Grodzkiej kościół świętych Piotra i Pawła, jest pierwszą budowlą barokową w Krakowie, a zarazem jedną z pięciu najstarszych barokowych zabytków I Rzeczypospolitej. Świątynię ufundował dla jezuitów król Zygmunt III Waza. Budowę kościoła rozpoczęto w 1597 r. W 1619 r. na jego bryle posadowiono kopułę, zaś całość zamknięto wspaniałą fasadą w 1630 r. W taki to sposób król Zygmunt III, podczas swojego 45-letniego panowania, zabrał Krakowowi stolicę, a w zamian dał jeden z najwyższych i najbardziej znanych kościołów w mieście.
Jego fasada jest wzorowana na kościele Il Gesù w Rzymie.

Plac przed kościołem zamknięty jest ogrodzeniem z rzeźbami 12 apostołów. Oryginalne rzeźby wykonane z wapienia pińczowskiego w roku 1722, w czasach PRL-u nie wytrzymały działania kwaśnych deszczy (skutek wybudowania w sąsiedztwie elektrowni i huty w Skawinie oraz kombinatu w Nowej Hucie). Rozmyte postaci z zupełnie nieczytelnymi twarzami zastąpiono nowymi rzeźbami, będącymi kopiami poprzednich.

We wnętrzu świątyni często odbywają się koncerty.
W latarni nad wysoką na 50 m kopułą, przez większość dni w tygodniu wisi podciągnięty słynny dowód na ruch wirowy Ziemi.

Późnobarokowy chór muzyczny ufundowany został przez Andrzeja Morsztyna.

W kościele są również późnobarokowe ołtarze. Obraz w głównym ołtarzu przedstawia wręczenie kluczy św. Piotrowi.

W podziemiach kościoła, kilka lat temu odkryto 20 krypt.
Do tej pory znana była jedynie krypta, w której pochowany został słynny kaznodzieja i nadworny spowiednik Zygmunta III Wazy, ksiądz Piotr Skarga (badania jego szczątków wskazały, że wielki mówca i ceniony jezuita został pochowany w stanie śmierci klinicznej lub letargu).
Przy jego trumnie, powstał zwyczaj, by dziewczyny składały karteczki z prośbami do przyszłego świętego.
W sąsiednich kryptach planowany jest drugi po Skałce „Panteon Narodowy”. Jak widać prace trwają.

Na wieczornej panoramie miasta, wykonanej z Kopca Krakusa, wśród łatwo rozpoznawalnych brył, w samym środku widać potężną kopułę kościoła Piotra i Pawła (od lewej Wawel, Boże Ciało, św. Andrzej, św. Piotr i Paweł, Ratusz, Dominikanie, Mariacki).

Jak pisze Mario, kościół z wielką kopułą, jest przykładem kilku pierwszych polskich świątyń, zbudowanych w stylu wczesnego barku. Ta nowość w architekturze końca XVI w. stała się modna dzięki sprowadzonym do Polski jezuitom, a także przychylności dla nich króla Zygmunta III Wazy.

Wykorzystując kopułę kościoła św. Piotra i Pawła, w poł. XIX w. zaprezentowano efekt wynalazku Jeana Foucaulta. Podobnie jak w paryskim Panteonie, pod wysoką kopułą krakowskiego kościoła zawieszono wówczas na długim, stalowym drucie kilkukilogramowy obciążnik, czyniąc w ten sposób powolne, wielkie wahadło.
Aby zrozumieć przyczynę zmieniającego się powoli kierunku wahań, wystarczy powrócić (w wyobraźni) do szkoły. Tam na lekcji geografii, na globusie należy przykleić w miejscu Polski malutkiego ludzika (obserwatora wahadła), lewą ręką powolutku obracać globusem do siebie! (z zach. na wsch.), natomiast prawą ręką huśtać nad N biegunem zawieszonym na sznurku ciężarkiem.

Obecnie u Piotra i Pawła, po latach znów jest zawieszone, najdłuższe w Polsce (46,5 m) wahadło Foucaulta. Co czwartek odbywają się tu pokazy, pozwalające obserwować z ziemskiej karuzeli pozorne zmiany kierunku huśtającego się wahadła. (ostatnie fot. ze zbiorów szkieletka 2008 r.)

Pod kościołem w roku 2010 otwarto Krakowski Panteon Narodowy, przyszłe miejsce spoczynku najwybitniejszych twórców polskiej sztuki, kultury i nauki.
W pustych kryptach odnaleźć można trzy sarkofagi: wybitnego dramatopisarza Sławomira Mrożka oraz XVII w. biskupa Trzebickiego i XIX w. hrabiego Bielińskiego.
W krypcie Skargi pozostała symboliczna trumienka, pod którą składane są karteczki z prośbami do Sługi Bożego. Oryginalna trumienka z prochami i kośćmi przyszłego świętego została wyniesiona z krypty i umieszczona w kościele, w bocznym ołtarzu.

Inne spojrzenie na potężny, ceglany korpus świątyni (zazwyczaj prezentowana jest na zdjęciach jedynie jego kamienna, barokowa fasada).

Mario pisze:Inne spojrzenie na potężny, ceglany korpus świątyni.

Też tam ostatnio buszowałam. Moją uwagę przykuły ustawione przy murze kościoła śmietniki. Wyglądają dość... specyficznie.

Mario pisze:
Inne spojrzenie na potężny, ceglany korpus świątyni.
Też tam ostatnio buszowałam. Moją uwagę przykuły ustawione przy murze kościoła śmietniki. Wyglądają dość... specyficznie.

Typowe krakowskie pojemniki na śmieci. Ujęcie świątyni z tej perspektywy dość wyjątkowe.
Ja pokaże tym razem widoki kościoła z dwóch kopców Kraka i Kościuszki.

Doskonale ujęcia - musiał być dobry aparat i to na statywie.
A pojemniki faktycznie nie pasują do ścian sakralnego zabytku