Zbrosławice - zapomniany cmentarz choleryczny

[quinto]

Wyruszając spod zbrosławickiego pałacu w stronę Ptakowic, 120 metrów za nieistniejącą linią kolejową nr 178, na łuku szosy odchodzi wprost polna droga. Kończy się ona po około 1200 m. w miejscu, gdzie latem 2019 roku zastałem po lewej stronie "gnojownik" powstały przez wywożenie bliżej nieznanych mi substancji pochodzenia roślinno- zwierzęcego. Dalej na południe już tylko pole. Tu właśnie znajdował się wypatrzony przeze mnie na mapach z końca XIX w. cmentarzyk. O pomoc w rozwikłaniu jego "tajemnicy" zwróciłem się do osoby, która, jak okazało się, ma tematy Zbrosławic w małym palcu. Dr Henryk Niestrój, historyk, archiwista napisał:

Wyraźny znak mamy z marca 1878 r., gdy Stockmans, ówczesny szef urzędu okręgowego oraz właściciel dobra rycerskiego Zbrosławice, zwrócił się do landratury tarnogórskiej z pytaniem, czy istnieją jakiekolwiek ustalenia prawne w przypadku likwidacji cmentarzy, ponieważ na terenie jego posiadłości, w pobliżu lasu należącego do majątku w Wieszowie znajduje się niewielki cmentarz, założony dla zmarłych w czasie zarazy cholery w 1831 r. Od tego czasu nie był on używany[1]. Problematyczne jednak okazało się samo istnienie owego cmentarza, który formalnie w aktach nigdzie nie figurował, nie był też zaznaczony na żadnej mapie[2].

Po wyjaśnieniu sprawy, nie widziano przeszkód, aby go skasować, tym bardziej, że właściciel musiał cały czas i tak opłacać z tego obszaru podatek rolny[3]. Do likwidacji jednak nie doszło, gdyż sprzeciwili się temu mieszkańcy[4].


[1] APK, Landratsamt Tarnowitz, sygn. 1275, s. 1.

[2] Tamże, s. 1-2. Przy tej okazji podano lokalizację cmentarzyska, jako: Gemarkungskarte, Abschnitt 105a, Blatt 2, zob. tamże, s. 15.

[3] Tamże, s. 16.

[4] APZ, A. Rymer, Kronika, s. 51.

Lokalizacja

Dawno

1a.jpg (208.35 KiB) Przejrzano 3160 razy

Dziś

2a.jpg (289.28 KiB) Przejrzano 3160 razy

Dawno i dziś

3a.jpg (220.83 KiB) Przejrzano 3160 razy