Strona 1 z 2
Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: sobota 03 cze 2017, 01:09
autor: Karolina Kot
W Łośniu, niegdyś osobnej wsi, dziś dzielnicy Dąbrowy Górniczej, nieopodal kościoła, u zbiegu ulic Łaskowej i Gołonoskiej, znajduje się bardzo charakterystyczny obelisk, przedstawiający dwóch żołnierzy Armii Czerwonej. Jego uroczyste odsłonięcie miało miejsce w dniu 21 stycznia 1984 roku.
Pomnik był poświęcony żołnierzom 59 Armii Radzieckiej i Czwartego Korpusu Pancernego Gwardii, którzy polegli w walce z hitlerowcami o wyzwolenie Łosienia. W walkach wyzwoleńczych zginęło kilkudziesięciu żołnierzy radzieckich oraz furman wiozący rannych do Niegowonic. Pochowano ich w mogile zbiorowej przy kościele w Łosieniu, skąd zostali ekshumowani na cmentarz żołnierzy radzieckich w 1950 roku. W latach 90-XX wieku po przemianach demokratycznych w Polsce były propozycje rozbiórki pomnika, który pomimo to pozostawiono i stanowi obecnie jeden z najbardziej charakterystycznych punktów dzielnicy. Pomnik wpisany jest do wykazu Miejsc Pamięci Narodowej województwa śląskiego.
- Wikipedia
Autorem projektu obelisku był Stanisław Hochuł. Fundatorem został Kombinat Metalurgiczny "Huta Katowice".
LokalizacjaZdjęcia wykonałam w sierpniu 2016 roku.
Re: Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: sobota 17 mar 2018, 19:12
autor: Karolina Kot
Czyj jest pomnik ku czci Armii Czerwonej?
W Dąbrowie Górniczej, w Łośniu, stoi pomnik, do którego ani miasto, ani tamtejsza parafia się nie przyznają. Problem w tym, że to pomnik ku czci Armii Czerwonej i według ustawy o dekomunizacji ma zostać usunięty do końca marca. Tyle tylko, że nikt się do tego nie kwapi.
W styczniu weszły w życie przepisy mające chronić zmienione mocą ustawy dekomunizacyjnej nazwy ulic. Na ponowną zmianę zdekomunizowanych ulic i placów zgodę musi wyrazić IPN i wojewoda. Nowe przepisy skróciły również, do końca marca bieżącego roku, czas na usunięcie pomników upamiętniających komunizm lub inny ustrój totalitarny, czyli m.in. tzw. pomników wdzięczności dla Armii Czerwonej.
W dębowym mieście takich pomników jest kilka, m.in. w Łośniu. To jeden z najbardziej charakterystycznych punków tej dąbrowskiej dzielnicy. Pomnik znajduje się przy ulicy Łaskowej, w pobliżu tamtejszego kościoła. Pierwotnie poświęcony był żołnierzom 59. Armii Radzieckiej i Czwartego Korpusu Pancernego Gwardii. W latach 90. XX wieku, po przemianach demokratycznych w Polsce, były propozycje rozbiórki pomnika, do czego jednak w tamtym czasie nie doszło.
Pod koniec lutego dąbrowski magistrat przesłał do parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Łośniu pismo od wojewody, w którym ten przypomniał miastu o obowiązku usunięcia symboli komunizmu do końca marca. W dołączonym piśmie urząd nadmienia, że „parafia jest właścicielem nieruchomości, na której posadowiony jest obiekt symbolizujący komunizm”, a „powyższa informacja jest zgodna z kwerendą archiwalną tutejszego wydziału gospodarki komunalnej i mieszkaniowej” – dlatego też takie pismo zostało wysłane.
I tu pojawia się problem, ponieważ proboszcz do pomnika się nie przyznaje i likwidować go nie zamierza.
– Po otrzymaniu przekazanej nam od wojewody informacji, proboszcz przedstawił dokumenty, według których parafia nie jest właścicielem terenu, na którym znajduje się wspomniany pomnik, aczkolwiek z ewidencji gruntów jasno wynika, że to parafia jest jego właścicielem – mówi Bartosz Matylewicz, rzecznik UM Dąbrowa Górnicza.
O jakie dokumenty chodzi? – W 1984 roku między parafią a urzędem spisano umowę, z której wynika, że 7 listopada 1984 roku parafia przekazała działkę pod budowę pomnika ku czci Armii Czerwonej. W umowie tej jest również zapis, że przekazany teren pozostaje nadal własnością parafii, która przekazuje go w użytkowanie wieczyste na rzecz miasta. Obowiązek utrzymania porządku na działce zajętej pod pomnik spada na Urząd Miejski – mówi radna Katarzyna Zagajska, która interpelowała w tej sprawie.
– Pomnik powinien zostać rozebrany na koszt gminy, ponieważ parafia nie ma z tym nic wspólnego. Stanowisko urzędu w tej sprawie, w kontekście umowy z 1984 roku pomiędzy parafią a miastem, jest dla mnie niezrozumiałe – dodaje radna.
Niestety, proboszcz sprawy pomnika komentować nie chce. – Mamy nadzieję, że uda nam się wspólnie z parafią znaleźć rozwiązanie tej sytuacji. Trwają rozmowy w tej sprawie – podsumowuje rzecznik dąbrowskiego magistratu.
Co się stanie z pomnikiem, kiedy zniknie z Łośnia? Tego nikt, póki co, nie wie.
Anna Rykulska
twojezaglebie.pl
Re: Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: niedziela 18 mar 2018, 00:33
autor: kusmanek
Pierwotnie w miejscu pomnika znajdowała się mogiła żołnierzy Armii Radzieckiej. Grób ekshumowano w 1953 roku, przenosząc szczątki 79 poległych do
kwatery przy ulicy Kwiatowej w Bytomiu (pole grobowe numer 5, mogiły 62 i 63).
- Łosień_1953.jpg (24.7 KiB) Przejrzano 13297 razy
Swoją drogą, ciekaw jestem czy w przypadku likwidacji pomnika planowane są jakieś prace sprawdzające dokładność ekshumacji z 1953 roku. W Maczkach nie były one prowadzone zbyt starannie, nie wiadomo jak było w Łośniu...
Re: Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: niedziela 18 mar 2018, 00:52
autor: Karolina Kot
Znając ówczesne realia z dużą dozą prawdopodobieństwa można założyć, że ekshumację przeprowadzono powierzchownie i że nadal jest to zbiorowa mogiła.
Gdyby te przypuszczenia się potwierdziły, może udałoby się zachować w świetle obowiązującego prawa także ten ciekawy pomnik, będący - było nie było - najbardziej charakterystyczną wizytówką Łośnia.
Pomijając wszelkie rozważania polityczne, następne pokolenia mogą mieć do nas całkiem uzasadnione pretensje za zniszczenie tego obiektu.
Re: Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: niedziela 18 mar 2018, 21:38
autor: kusmanek
Jeszcze jedna sprawa. W mogile pochowano pierwotnie żołnierzy 285 dywizji, wchodzacej w skład 21 Armii (zdobywającej odcinek frontu od Łośnia na południu, po Siewierz na północy - w odróżnieniu od 59 Armii, działającej od Łośnia na południe, aż po Jaworzno).
Według list nieodwracalnych strat Armii Czerwonej w Łośniu pochowano żołnierzy z 1013 pułku 285 dywizji, poległych w dniach 21-22.01.1945 roku. Póki co udało mi się odnaleźć 43 nazwiska.
Edit: Mam kolejnych pięciu, tym razem zmarłych z ran 22.01.1945 roku. Wszyscy z 153 strzeleckiego pułku 80 dywizji 59 Armii. Wychodzi na to, że w Łośniu musiał znajdować się jakiś szpital polowy.
Re: Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: wtorek 20 mar 2018, 10:32
autor: kusmanek
Poniżej lista nazwisk żołnierzy radzieckich pochowanych pierwotnie w Łośniu. Udało mi się znaleźć łącznie 72 poległych. Warto zwrócić uwagę na miejsca urodzenia niektórych z tych ludzi. Obwody lwowski, tarnopolski do 17 września 1939 roku były włączone do Rzeczpospolitej Polskiej, dopiero po tej dacie trafiły pod okupację sowiecką. Nie jest więc wykluczone, że któryś z tych chłopaków, przymusowo wcielonych do Armii Czerwonej, pod znienawidzonym radzieckim okupantem walczyl z okupantem niemieckim. To taki tragizm naszej historii. Warto o tym pamiętać demontując kolejny pomnik.
Nazwisko, imię, patronimik
Data urodzenia
Data śmierci
Miejsce urodzenia (obwód, rejon, miejscowość)
- Яконев Николай Калистратович
__.__.1921
21.01.1945
Омская обл., Бердюжский р-н, с. Чистовка - Брюхов Лаврентий Совостьянович
__.__.1898
21.01.1945
Павлодарская обл., г. Павлодар - Богосьян Абкар Саркисович
__.__.1915
21.01.1945
Азербайджанская ССР, Шамхорский р-н, с. Будыкан - Чехов Николай Николаевич
__.__.1908
21.01.1945
Горьковская обл., Гагинский р-н, Покровка - Баранов Григорий Григорьевич
__.__.1925
20.01.1945
Калининская обл., Кимрский р-н, д. Вороново - Метлев Зотей Ефремович
__.__.1925
20.01.1945
Свердловская обл., Буткинский р-н - Шиндлер Лейзер Моисеевич
__.__.1922
20.01.1945
Черновицкая обл., Садагурский р-н, д. Рогозина - Александров Алексей Тимофеевич
__.__.1900
22.01.1945
Ленинградская обл. - Алексеев Николай Павлович
__.__.1914
25.01.1945
Калининская обл., Новоторжский р-н, Ладенский с/с, д. Зенцова - Гулин Иван Прокопевич
__.__.1925
20.01.1945
Кировская обл., Кильмезский р-н, с. Кильмезь - Летнин Петр Игнатьевич
__.__.1925
21.01.1945
Кировская обл., Кикнурский р-н, Чернушка - Каменских Николай Яковлевич
__.__.1926
21.01.1945
Молотовская обл., Нытвенский р-н, д. Гори - Белоус-Шпак Мартын Ефимович
__.__.1900
21.01.1945
Ровенская обл., Дубровский р-н, с. Дуброва - Маматов Сагит
__.__.1906
20.01.1945
Смоленская обл., Козельский р-н, д. Кудаш - Комаров Василий Кондратьевич
__.__.1908
20.01.1945
Кировская обл., Оричевский р-н, д. Хреново - Королюк Григорий Васильевич
__.__.1907
20.01.1945
Станиславская обл., Снятынский р-н, с. Стациво - Михеев Иван Дмитриевич
__.__.1906
20.01.1945
Вологодская обл., Андомский р-н, с. Спицино - Дубровский Николай Степанович
__.__.1926
20.01.1945
Витебская обл., Минтский р-н, д. Жары - Панасюк Илья Александрович
__.__.1917
20.01.1945
г. Курган - Булыгин Никол. Иванович
__.__.1923
25.01.1945 - Камаковский Кирил. Антонович
20.01.1945 - Ловеньков Иван Алексеевич
20.01.1945 - Юнашов Алексей Васильевич
22.01.1945 - Стратников Борис Николаевич
21.01.1945 -
Егор Павел Иванович
__.__.1923
22.01.1945
Восточно-Казахстанская обл. - Раджабов Джабар
__.__.1925
22.01.1945
Узбекская ССР, Бухарская обл. - Гаврилов Василий Гаврилович
__.__.1925
22.01.1945
Ленинградская обл. - Стороженко Михаил Григорьевич
__.__.1924
22.01.1945
Полтавская обл. - Митетюк Яков Алексеевич
__.__.1899
20.01.1945
Черновицкая обл., Кельменецкий р-н, д. Россотаж - Грязнов Виктор Васильевич
__.__.1925
24.01.1945
Ивановская обл., г. Вичуга, д. Терехово - Королев Николай Герасимович
__.__.1915
20.01.1945
Алтайский край, Кытмановский р-н, Порошинский с/с, д. Порошино - Кудаков Петр Егорович
__.__.1916
21.01.1945
Мордовская АССР, Пурдошанский р-н, с. Пурдошки - Лельтухин Виктор Алексеевич
__.__.1910
25.01.1945
Воронежская обл., Острогожский р-н, с. Александровка - Солдатов Иван Андреевич
__.__.1926
20.01.1945
Смоленская обл., г. Козельск - Юнатов Алексей Васильевич
__.__.1924
20.01.1945
Курганская обл., г. Курган - Куликов Марк Иванович
__.__.1925
20.01.1945
Кировская обл., Яранский р-н, с. Останичи - Коняев Василий Иванович
__.__.1910
20.01.1945
Молотовская обл., Молотовский, 2 Вышка - Улитин Николай Константинович
__.__.1926
20.01.1945
Ярославская обл., Некрасовский р-н, д. Веретево - Страшников Борис Николаевич
__.__.1926
21.01.1945
Омская обл., г. Киров - Березнев Николай Дмитриевич
__.__.1925
21.01.1945
Кировская обл., Даровской р-н, д. Бочат - Дутчетин Степан Васильевич
__.__.1926
21.01.1945
Тарнопольская обл., Борщевский р-н, с. Кревче - Прокоп Иван Дмитриевич
__.__.1915
21.01.1945
Станиславская обл., Городенковский р-н, с. Городище - Кубышко Николай Кирилович
__.__.1908
21.01.1945
Тарнопольская обл., Ново-Мыш. р-н - Кимаковский Кирил Антонович
__.__.1897
21.01.1945
Бельцкий уезд, Братушанский р-н, Новая-Конешта - Каминский Василий Николаевич
__.__.1908
21.01.1945
Тарнопольская обл., Борщевский р-н, Веркнеков. -
Шувакин Федот Кузьмич
__.__.1900
20.01.1945
Тамбовская обл., Сосновский р-н, с. Сав.-Карпель - Семенов Леонид Дмитриевич
__.__.1926
20.01.1945
Удмуртская АССР, Увинский р-н, с. Ватукия - Звизжулин Павел Тимофеевич
__.__.1926
20.01.1945
Смоленская обл., Кировский р-н, д. Волоя - Мельник Трофим Максимович
__.__.1905
20.01.1945
г. Челябинск, Виточный з-д - Свирид Петр Григорьевич
__.__.1906
20.01.1945
Львовская обл., Угневский р-н, с. Мохнив - Мысак Василий Максимович
__.__.1927
20.01.1945
Тарнопольская обл., Гримайловский р-н - Моторов Владимир Аврамович
__.__.1925
20.01.1945
Черниговская обл., г. Семеновка - Левенков Иван Алексеевич
__.__.1926
20.01.1945
Смоленская обл., Хиславичский р-н, д. Кобытино - Лукьян Андрей Иванович
__.__.1926
20.01.1945
Тарнопольская обл., Борщевский р-н, Вишниковцы - Кукушев Александр Иванович
__.__.1925
20.01.1945
Орловская обл., г. Болхов - Леус Михаил Демьянович
__.__.1905
20.01.1945
Львовская обл., Лопатинский р-н, с. Невичи - Перевозчиков Вениамин Андреевич
__.__.1926
20.01.1945
Удмуртская АССР, Дебесский р-н, д. Б.-Кузня - Ивасюк Иван Васильевич
__.__.1913
20.01.1945
Тарнопольская обл., Мельницкий р-н, с. Бельница - Селезнев Петр Философьевич
__.__.1909
20.01.1945
Алтайский край, Ойротский р-н - Войщев Владимир Андреевич
__.__.1918
26.01.1945
Воронежская обл., Березовский р-н, Ступинский с/с, д. Ступино - Лепетухин Виктор Алексеевич
__.__.1910
25.01.1945 - Богосян Абкар Саркисович
21.01.1945 - Белоус-Шпах Мартын Ефимович
21.01.1945 - Дутчешин Степан Васильевич
21.01.1945 - Кокушев Александр Иванович
20.01.1945 - Каменский Николай Яковлевич
20.01.1945 - Лукъян Андрей Иванович
20.01.1945 - Лежкин Петр Игнатович
21.01.1945 - Масак Василий Максимович
20.01.1945 - Маторов Владимир Аврамович
20.01.1945 - Осмалов Леонид Дмитриевич
20.01.1945 - Яковлев Николай Калистратович
21.01.1945
Źródło:
http://www.obd-memorial.ru
Re: Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: czwartek 22 mar 2018, 23:35
autor: Karolina Kot
Trochę teraz będzie z innej beczki.
Na terenie chorzowskiego Parku Śląskiego znajduje się nieco zapomniana, ale niesamowicie ciekawa Galeria Rzeźby Polskiej. Wśród prezentowanych eksponatów znajdziemy tu dwie prace Stanisława Hochuła, autora omawianego w niniejszym wątku pomnika.
Są to rzeźby "Jelonki" i "Kozice". Zwróciły moją uwagę, bo są po prostu bardzo ładne.
Zdjęcia wykonałam w październiku 2017 roku, niestety już o zmroku, stąd ich słaba jakość.
Re: Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: wtorek 17 kwie 2018, 10:49
autor: Karolina Kot
Kusmanek wyszperał we wczorajszej prasie dobre wieści. Wygląda na to, że dąbrowskie pomniki ocaleją i w dodatku wyjadą sobie na wakacje.
Szkoda tylko, że tak daleko.
Z Łośnia znikną wkrótce żołnierze, a z nimi 8 innych pomników. Pojadą na Mazury
Zgodnie z tak zwaną ustawą dekomunizacyjna do końca marca br. z przestrzeni publicznej miały zniknąć pomniki i symbole odwołujące się do komunizmu lub innego ustroju totalitarnego. W Dąbrowie Górniczej powinno zostać usuniętych 8 pomników i jedna tablica. Na razie nic z tego, bo miasto ma plan, jak je uratować.
Chodzi głównie o pomniki i obeliski upamiętniające żołnierzy Armii Czerwonej, poległych podczas wyzwalania Dąbrowy Górniczej. Na czarnej liście znalazła się więc m.in. słynna „czerwona gwiazda” w dzielnicy Gołonóg, czy też ogromny pomnik w dzielnicy Łosień, u zbiegu ulic Gołonoskiej i Łaskowej, przedstawiający dwóch żołnierzy radzieckich.
– Do tej pory żaden z nich nie został usunięty z przestrzeni publicznej miasta, ale prowadzimy bardzo zaawansowane rozmowy ze stowarzyszeniem Kursk, które zaoferowało chęć przejęcia na własny koszt wszystkich tych pomników i zdeponowanie ich na własnym terenie w miejscowości Surmówka na Warmii i Mazurach. Jesteśmy na etapie ustalania szczegółów – tłumaczy Bartosz Matylewicz, rzecznik prasowy Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej.
Stowarzyszenie Kursk od 2012 roku odnawia miejsca pamięci i cmentarze, związane z Armią Czerwoną i Wojskiem Polskim, biorącym udział w II wojnie światowej. Pomaga też samorządom w opiece i nadzorze nad miejscami pamięci i różnych bitwach. – W Surmówce będziemy tworzyć park edukacyjny i tam trafią także pomniki i tablica z Dąbrowy Górniczej. Zresztą trzy z tych pomników sami odnawialiśmy – mówi Jerzy Tyc, prezes stowarzyszenia Kursk. – Myślę, że uda nam się wszystko przetransportować do końca maja br. Wcześniej musimy się jednak porozumieć z właścicielami gruntów, na których stoją pomniki, bo nie wszędzie są to tereny należące do miasta – dodaje.
- W naszej ocenie jest to optymalne rozwiązanie, które pozwoli na zachowanie choć części pamięci o skomplikowanych dziejach Dąbrowy Górniczej i całego Zagłębia Dąbrowskiego – podkreśla Bartosz Matylewicz. Jak dodaje podczas transformacji ustrojowej w wielu miejscach w Polsce, w tym również w naszym mieście, podejmowano już inicjatywy mające na celu usuwanie pomników będących świadectwem minionej epoki. – Uważamy, że nie jest to najlepszy pomysł, ponieważ wiele z pomników mogłoby być dzisiaj doskonałym pretekstem do zainteresowania kolejnych pokoleń trudną i często burzliwą historią Dąbrowy Górniczej – dodaje Matylewicz.
Dlatego obok pomników i miejsc pamięci znajdujących się na terenie miasta, już w 2013 roku ustawione zostały tablice informacyjne przedstawiające ich historię. Zdaniem władz miasta tablice te są dobrymi przykładami na to, jak dzisiaj, mając pełną wiedzę historyczną, oceniamy powstanie „trudnych” pomników. - Uważamy, że pozostawienie ich w przestrzeni miejskiej wraz ze wspomnianymi wyżej komentarzami historycznymi pozwala na pokazywanie kolejnym pokoleniom dąbrowian, że w historii naszego miasta miały miejsce również niechlubne zdarzenia, o których również powinniśmy pamiętać. Podsumowując warto też wspomnieć, że umieszczenie tablic informacyjnych przy dąbrowskich pomnikach zostało zaakceptowane w 2013 roku przez ówczesnego Wojewodę Śląskiego oraz Krajową Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa – tłumaczy rzecznik prasowy Urzędu Miejskiego.
LISTA POMNIKÓW, KTÓRE ZOSTANĄ USUNIĘTE I POJADĄ NA MAZURY:
1. Obelisk upamiętniający śmierć Franciszka Pilarczyka i Mieczysława Hejczyka przy ul. Chopina
2. Pomnik upamiętniający żołnierzy Armii Czerwonej poległych podczas wyzwalania Dąbrowy Górniczej i Gołonoga w rejonie ul. Piłsudskiego (czerwona gwiazda)
3. Pomnik upamiętniający żołnierzy Armii Czerwonej poległych podczas wyzwalania Strzemieszyc przy ul. Majewskiego (na wprost kościoła)
4. Obelisk poświęcony bohaterom Armii Czerwonej przy ul. Modrzewiowej (Trzebiesławice)
5. Obelisk poświęcony żołnierzom Armii Radzieckiej – pomnik na Tomaszowej Górce w Łęce
6. Pomnik upamiętniający żołnierzy Armii Czerwonej poległych podczas wyzwalania Łośnia – zbieg ulic Łaskowej i Gołonoskiej (Łosień)
7. Pomnik wzniesiony w rocznicę wyzwolenia Ziemi Zagłębiowskiej przy Alei Zwycięstwa w Ząbkowicach (pomnik był wyrazem hołdu złożonego żołnierzom 285 Dywizji Piechoty21 Armii I Frontu Ukraińskiego)
8. Pomnik poświęcony żołnierzom radzieckim, wzniesiony dla uczczenia żołnierzy z 4 korpusu pomocniczego 59 i 60 armii I Frontu Ukraińskiego przy ul. Świerczyna (Kazdębie/Strzemieszyce Małe)
9. Tablica pamiątkowa ku czci towarzysza Eugeniusza Furmana, zamordowanego 8.11.1918 w walce z reakcją przy ul. 3 Maja.
Piotr Sobierajski
2018-04-16
Źródło:
dabrowagornicza.naszemiasto.pl
Re: Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: wtorek 17 kwie 2018, 11:07
autor: kusmanek
W zasadzie to nie ja, tylko Eworu
Ja mam na codzień prasę w nieco innym języku
Cieszy fakt, że rzeźba pana Hochóła przetrwa dekomunizację.
Przydałoby się porobić tym pomnikom ostatnie zdjęcia "in situ".
Re: Dąbrowa Górnicza - Łosień, pomnik żołnierzy radzieckich
: wtorek 17 kwie 2018, 11:13
autor: Karolina Kot
Właśnie negocjujemy tu z pozostałymi Moderatorami termin tego "in situ".