Strażnicy Czasu

Białobrzezie ruiny palacu (2009)

Pałac we wsi Białobrzezie (Rothschloβ), położonej w powiecie powiat strzelińskim, w gminie Kondratowice, ma bardzo ciekawą historię.
Budynek powstał już w XV wieku i pierwotnie służył jako... urząd podatkowy księstwa brzeskiego.
Nieduża, późnogotycka budowla została rozbudowana i zmodernizowana w duchu renesansu w latach 1553-1560 oraz około 1570-1582 roku.
Data umieszczona na herbie nad wejściem odnosi się właśnie do tej pierwszej przebudowy.

Pierwotnie dwór otoczony był fosą oraz murem z attyką.
Był podpiwniczony i posiadał trzy kondygnacje. Założono go na planie czworoboku, a w latach 1902 - 1958 posiadał dodatkowo skrzydło zachodnie, obecnie rozebrane.
Na osi ryzalitu, pomiędzy drugą i trzecią kondygnacją, znajduje się słabo dziś widoczny herb (orzeł piastów legnickich) oraz nadproże z inskrypcją „VERBVM. DOMINI. MANET. IN. ĆTERNYM. 1553". Obydwa te elementy zostały wmurowane w swe obecne miejsce wtórnie.
Jeszcze wyżej umieszczony był zegar.
Całość przykrywał wysoki, dwuspadowy dach ze sterczynami.
Elewację ozdobiono czerwonym tynkiem (miejscami zachowanym do dziś) - z tego powodu miejsce to nazywano potocznie "Czerwonym Zamkiem".

Od roku 1945 pałac popada w ruinę. Dziś nie posiada już dachów i jest całkowicie zarośnięty, a jego otwory wejściowe i okna zamurowano.
Więcej na temat dworu: zabytek.pl

Pałac otacza duży, ale mocno zaniedbany park.

Ma on powierzchnię około 3,7 ha. W parku rosną trzy platany klonolistne, które są największymi drzewami w parku i mają obwody po około 5 m. Na drugim miejscu pod względem obwodu są dwa klony zwyczajne o obwodzie około 4 m. Poza tym można znaleźć również kasztanowce, topole czarne, lipy, buki, głogi i robinie. Na część drzew oraz na mury dworu wchodzi bluszcz pospolity.

- Wikipedia

Zdjęcia wykonałam w ostatnim dniu listopada 2020 roku, łażąc wokół pałacu i przy okazji wpadając niechcący w jakieś podziemia. Brrrrr...
Swoją jesienną wyprawę rozpoczęłam od totalnego upaprania się. A to był dopiero początek dnia.
Lokalizacja

Już starożytni mawiali Verba docent, exempla trahunt (słowa uczą, przykłady pociągają). Dlatego dorzucam obrazki dworu, który jest opisywany w różnych książkach… dla których źródłem jest tylko jedna publikacja. Jak sięgniemy głębiej to przeczytamy, że stała tu „masywna, kamienna wieża, doskonale sprawiona podług najlepszych wzorców”… być może coś jak w Siedlęcinie. Ale o tym to się przekonamy jak jeszcze odpadnie trochę tynku; wtedy to będzie można zrobić doskonałą analizę kolejnych etapów rozbudowy.
A tak na marginesie mam pytanie: dlaczego miejscowość Czerwony zamek (Rothschloß, Rothschloss) przemianowano na Białobrzezie? Czerwonebrzezie to bym zrozumiał.

I teraz już wiem, w co takiego wpadłam.
To była zasypana fosa.