Strażnicy Czasu

Według "Katalogu grodzisk i zamczysk w Karpatach" badania archeologiczne prowadzone w 1952 i 1955 roku na Klasztorzysku

... ujawniły skromne resztki po przepalonych i rozmytych konstrukcjach.
Wykopy usytuowane pośrodku majdanu ukazały niezwykle cienką warstwę kulturową.
Przypuszcza się, że funkcjonował tu gród zamieszkały przez ludność kultury puchowskiej (500-380 rok p.n.e.).

Inne opracowania donoszą także o możliwości ponownego wykorzystywania warowni w średniowieczu.

Grodzisko zajmuje szczyt niewielkiego, łagodnego wzniesienia. Pozostałości twierdzy zachowały się dość dobrze, chociaż od północy jej fosę całkowicie zniszczyła poprowadzona w tym miejscu leśna droga.
Majdan ma kształt trójkątnej elipsy. Otoczony jest całkiem nieźle widocznymi reliktami kamiennego wału, wokół którego zachowały się resztki fosy oraz niższego i słabiej czytelnego wału zewnętrznego.

Wspomniany wyżej "Katalog grodzisk i zamczysk w Karpatach", autorstwa pana Juliusza Marszałka, podaje, iż Klasztorzysko znajduje się:

1 kilometr na wschód od szczytu Grodziska, około 100 metrów niżej, na cyplu o łagodnych zboczach i spłaszczonym wierzchołku wschodnim.

Na mapach symbolizujący grodzisko znaczek także zaznaczany jest mniej więcej w stałym miejscu.
Zdawać by się mogło, że to będzie spacerek jak po molo w Sopocie.

Kto jednak nigdy nie próbował odszukać jednego z niższych szczytów Góry Grodzisko, zagubionego wśród morza drzew, mgły i nieprzyjemnej, zimnej i mokrej mżawki, zjeżdżając przy tym po arcyśliskich liściach, pokrytych warstewką śniegu, nigdy nie zrozumie, jakim wyzwaniem było wytropienie reliktów tej przeklętej warowni.
Jak na złość zapomnieliśmy o zabraniu ze sobą kompasu i wkrótce nawet mnie pomyliły się kierunki - wierzchołki drzew tonęły w nisko zawieszonych chmurach i nie było do końca wiadomo, gdzie znajduje się główny masyw, a gdzie szczyty poboczne.
Przyszło nam więc maniakalnie penetrować stoki Grodziska z góry w dół i z dołu do góry, na tak zwanego "czuja".
Oj, były chwile, gdy zwątpienie ogarniało myśli - oto przed nosem widnieje kolejna "podejrzana" górka i znowu żadnych śladów umocnień!
W dodatku las mamił nasze oczy skarbami, próbując odwrócić uwagę od celu - tu i ówdzie spojrzenia poszukiwaczy przykuwały rozłożone przez leśników duże, pomarańczowe kryształy soli potasowej.
Wiedzieliśmy, że zostały zostawione dla zwierząt, jednak natrętnie przypomniały nam opowieść o "Dzikowym Skarbie"...
"Przecież myśmy tu nie po takie skarby przyszli!" - krzyknął w końcu wściekły Conan, tocząc gniewnie parę ze swej barbarzyńskiej paszczęki - "Chcieliśmy tylko grodzisko zobaczyć!"

I wtem, jak w jakiejś taniej baśni, mgły rozstąpiły się nagle, a zza drzew wyjrzał niewielki pagórek, którego wcześniej nie mogliśmy w żaden sposób dostrzec.
Ruszyliśmy biegiem ku niemu i już po kilkunastu metrach wiedzieliśmy, że to właśnie jest TO!

O tym, jak bardzo kamienne są wały dawnej warowni moje prawe kolano przekonało się boleśnie. Przez wiele dni nosiłam na skórze klimatyczną, fioletową, w dodatku z czasem zmieniającą barwę na zieloną i brązowo- żółtą, siniakową pamiątkę

Łaziliśmy po grodzisku dość długo, w końcu jednak zmarzliśmy należycie, zgłodnieliśmy wszyscy i w dodatku przemoczyliśmy obuwie w sposób wystarczający i stosowny do okoliczności przyrody.
Dokonawszy tych obowiązkowych czynów mogliśmy z czystym sumieniem ruszyć w drogę powrotną do Archimedesa (tym razem, chociaż mgły ponownie zaczęły opadać nisko, jakoś wszyscy bezbłędnie wiedzieliśmy, gdzie należy się kierować, trochę to dziwne).

Odchodząc wiele razy odwracaliśmy głowy, by pożegnać Klasztorzysko spojrzeniem.

Klasztorzysko, zwane też Klasztorówką położone jest ok. 900 m na wschód od szczytu Grodziska, w dorzeczu Stradomki, na granicy wsi Dąbie oraz Krzesławice w gm. Raciechowice. W dole znajduje się pustelnia Pod Diablim Kamieniem oraz klasztor w Szczyrzycu.

Poszukiwania rozpoczęliśmu od szczytu Grodziska, pozostawiając samochód w dorzeczu Krzyworzeki w Poznachowicach Dln. gm.Wiśniowa. Znane archeologom Grodzisko przynależy do Poznachowic Grn. Myślę, że sława Grodziska, spowodowała błędne przypisanie Klasztorzysku tej samej przynależności administracyjnej. Faktycznie teren Klasztorzyska nie należy do Poznachowic, ale do Dąbia. Leży po drugiej stronie działu wodnego, który jest zarazem granicą pomiędzy tymi wioskami.
Kiedy schodziliśmy od szczytu, kierując się na wyczucie ku przełęczy, we mgle zamajaczyło nam wzniesienie z majdanem zajętym paśnikiem dla leśnych zwierząt. Zadowolony, obchodziłem teren, uznając, że mam przed sobą Klasztorzysko. Brodząc niepotrzebnie w topniejącym śniegu, przemoczyłem dokładnie buty. Tymczasem moi współtowarzysze, szybko przekonali się, o błędnie wybranej przeze mnie lokalizacji. Zeszli też niżej, gdzie straciłem ich z oczu. Po dłuższym czasie przywołali mnie radosnymi okrzykami oraz poinformowali telefonicznie o odnalezieniu celu wyprawy. Poczłapałem w ich stronę. Tam, w szeleszczących przyjemnie liściach, bez śladu śniegu, obchodziłem kilkakrotnie majdan. Robiłem zdjęcia fosy i podziwiałem poukładane po bokach głazy wałów obronnych. Klasztorzysko zajmowało powierzchnię ok. 1 ha. Całe było otoczone wyraźną fosą oraz wałami ziemno – kamiennymi. Wkrotce też zobaczyłem dumne miny odkrywców.
Klasztorzysko mogło być miejscem przeniesienia się ze zniszczonej lub porzuconej osady na szczycie sąsiedniego Grodziska.
Miejscowa legenda mówi, że miał tu być wybudowany klasztor szczyrzyckich Cystersów.

Tak po prawdzie relikty grodziska można znaleźć bardzo prosto: wystarczy podążać czarnym szlakiem w kierunku Dąbia. Turystyczna trasa w pewnym momencie dosłownie ociera się o wały fortalicjum, biegnąc jego fosą.
Tak wyglądało Klasztorzysko w lipcu 2017 roku:

Po latach znów byłem na Klasztorzysku.
Jego stanowisko jest zagrożone. U podstawy grodziska, w miejscowości Dąbie, wkrótce ma rozpocząć eksploatację potężny kamieniołom piaskowca. Będzie kontynuował wydobycie z nieczynnego już od pół wieku, dawnego kamieniołomu (patrz mapa topograficzna 1968 r)