Strażnicy Czasu

Jest jedną z czterech czynnych w Krakowie synagog. Znajduje się pomiędzy równolegle biegnącymi, znanymi ulicami na Kazimierzu, przez co wejścia do niej są tak przy Miodowej 27, jak i przy Warszauera 8. Od południowych ścian synagogi odchodzi ul. Kupa. Jej wspólna nazwa z synagogą oznacza z hebrajskiego "skarb kahału".
Obecnie podczas sobót, w Synagodze Kupa gromadzą się modlący Żydzi. W głównej, oświetlonej sali, mającej z obu stron po trzy wysokie okna, zwracają się do Boga mężczyźni, zaś na pięterku z dwoma mniejszymi oknami cisną się kobiety.

Synagoga została zbudowana w 1643 r. Murowany budynek wzniesiono w stylu barokowym. Jej prosty wygląd z dwuspadowym dachem, zdobią półokrągłe okna.
Dawniej synagogę nazywano Szpitalną lub Dla Ubogich. Modlili się w niej najbiedniejsi członkowie gminy.

Podczas II wojny światowej Niemcy zdewastowali wnętrze synagogi. Zniszczono bimę, pulpit kantora ze schodkami oraz ruchomy sprzęt liturgiczny. Po wojnie, w synagodze zamieszkali żydowscy repatrianci z ZSRR, którzy też w sali modlitewnej odbywali nabożeństwa. 11 sierpnia 1945 roku synagoga została splądrowana podczas antyżydowskich zamieszek na Kazimierzu. Następnego dnia wnętrze synagogi zostało podpalone. Później w synagodze znajdowała się wytwórnia macy, a po niej rytualna ubojnia drobiu.

Obecnie synagoga służy jako miejsce kultu religijnego, a także jako miejsce spotkań, koncertów, wystaw i prelekcji. W przylegających do sali modlitewnej pomieszczeniach znajduje się również kawiarnia, koszerna restauracja oraz hotel Dom Gościnny Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie.

Od północnej ściany synagogi odchodzi mur obronny średniowiecznego Kazimierza.

Piętro z Babińcem ma 2 okna od ul. Warszauera, 3 od zamkniętego placu z trawnikiem i murem obronnym oraz 1 od ul. Miodowej.

Oto kilka zdjęć, które wykonaliśmy podczas Nocy Synagog 2016.
Zauważyć na nich można przede wszystkim aron ha-kodesz, czyli szafę ołtarzową przeznaczoną na zwoje Tory, malowidła z 1925 roku, przedstawiające m.in. biblijny potop (z wizerunkiem Noego z wyraźnie namalowaną twarzą), duży obraz przedstawiający stół na dwanaście chlebów pokładnych, symbolizujących dwanaście plemion Izraela, słabo zachowane, odkryte podczas renowacji starsze fragmenty polichromii, a także unikatowe malunki ukazujące znaki zodiaku z przedstawieniem ludzkich postaci wraz z twarzami.

W przylegających do synagogi pomieszczeniach działa dziś Centrum Społeczności Żydowskiej. Po wojnie mieściła się w nich wytwórnia macy oraz rytualna ubojnia drobiu. Później, aż do 1991 r. budynki wraz z synagogą pełniły rolę magazynów.

Na drewnianym stropie sali modlitewnej widnieją polichromie z 1925 r. Wśród zawiłych motywów ozdobnych umieszczone są obrazy przedstawiające Tyberidę, Dąb Mamre, Jerozolimę, Potop, Jaffę, Ścianę Płaczu, Hebron oraz Hajfę.

Na belkach bocznych galerii dla kobiet pokazane są znaki zodiaku. Synagoga Kupa jest jedną z siedmiu w Polsce, w których umieszczono cykl zodiakalny.

W kalendarzu żydowskim jest 12 miesięcy, które mają po 29 lub 30 dni. Co kilka lat występuje jeszcze 13 miesiąc liczący 29 dni.

Mario pisze:Na belkach bocznych galerii dla kobiet pokazane są znaki zodiaku. Synagoga Kupa jest jedną z siedmiu w Polsce, w których umieszczono cykl zodiakalny.

Przypomnę, że w roku 2016 przybyło miejsc z zachowanymi znakami zodiaku.