Strażnicy Czasu

Na krakowskim Kazimierzu wyznaczony jest Szlak Zabytków Judaizmu. Prowadzi on ulicami dawnej dzielnicy żydowskiej, od Synagogi Bne Emuna (Centrum Kultury Żydowskiej) do Kirkutu Nowego. Pośród setki istniejących tu przed wojną synagog, 7 z nich uznanych zostało jako szczególnie ważne: (Stara, Remu'h, Izaaka, Tempel, Wysoka, Kupa, Poppera).

Brama do Synagogi Poppera znajduje się przy ul. Szerokiej. Sam budynek synagogi leży w głębi zacisznego podwórka. Jego wschodnia ściana przylega do ul. Dajwór.
Będąc swego czasu przed tryptykiem popperowej bramy na Szerokiej, z dużym zaciekawieniem wmieszałem się w grupę turystów. Słuchałem niezrozumiałych mi wyjaśnień przewodnika. Zazdrościłem Im.
Przewodnik, mocno gestykulując, gardłowym językiem hebrajskim bardzo długo coś opowiadał o synagodze Poppera. Przypuszczam, że przedstawiona historia była niezwykle ciekawa, świadczyły o tym skupione twarze turystów. Pewnie też wspominał o powojennej zamianie domu modlitw na dom kultury i wynikającym z tego wielkim protestem Kongregacji Wyznania Mojżeszowego oraz całego środowiska żydowskiego w Polsce.
Mimo tamtych protestów, synagoga pełniła rolę Centrum Kultury Młodzieży. W nim odbywały się dyskoteki oraz warsztaty artystyczne "Odkrywanie Kazimierza". Świadczą o tym wystawiane w bramie prace oraz pomalowane ściany podwórka synagogi.

Synagoga została zbudowana w 1620 roku przez bogatego żydowskiego kupca, Wolfa Poppera (Bociana). Początkowo przybudowana była do muru obronnego krakowskiego Kazimierza. Nazywana była Synagogą Małą. W XIX w. została kilkakrotnie powiększona. Posiadała bogate wyposażenie wnętrza. Uległo ono zniszczeniu podczas II Wojny Światowej.

Z tyłu synagogi oglądałem obramowane cegłą okno, będące prawdopodobnie pozostałością po dawnym wejściu od ul. Dajwór. Oglądałem również jej wschodnią ścianę z oknami w kształcie tablic dekalogu po bokach. Tam wewnątrz, pośrodku ściany mieściła się wnęka Aron ha-kodesz z szafą na zwoje Tory, przy której modlono się...
Teraz, w "Ogródku" Synagogi Poppera "modlą się" nad kuflami piwa

Synagoga Poppera w trakcie Nocy Synagog 2016:

Sala modlitw posiada barokowe sklepienie kolebkowe, przechodzące we wnęki z oknami. W największej wnęce (we wschodniej ścianie) stał Aron ha-Kodesz.

Obecnie w synagodze Poppera mieści się księgarnia wydawnictwa "Austeria" oraz galeria (na babińcu). Muszę przyznać, że ta zmiana wyszła zabytkowej bożnicy na dobre, miejsce nabrało klimatu. Warto tu zajrzeć, chociaż akurat ja powinnam mieć jakieś ograniczenie wizyt ze względów finansowych, jeszcze mi się nie zdarzyło wyjść z "Austerii" z pustymi rękami.

Zdjęcia dzienne i nocne pochodzą z grudnia 2017 roku.