Gdów - głaz narzutowy przy budynku szkoły

[Karolina Kot]

W Gdowie (powiat wielicki), przy ulicy Myślenickiej, przed budynkiem Szkoły Podstawowej im. św. Jana Kantego, znajduje się niezbyt imponujących rozmiarów głaz narzutowy, będący eratykiem, czyli reliktem okresu glacjacji, przyniesionym w okolice przez lądolód z dalekiej północy.
Na czerwonym kamieniu umieszczono tabliczkę informującą o tym, iż jest to pomnik przyrody oraz datę "1981".

[Franek D.]

Pierwotnie głaz ten leżał - od wieków - na tzw. Dąbrowach pomiędzy Gdowem, a Bilczycami. W 1834 r. tuż obok niego została poprowadzona droga wiodąca na gdowski cmentarz parafialny.
Gdy byłem dzieckiem, mama opowiadała mi o nim legendę, że jest to diabelski kamień. Bałem się przechodzić obok tego miejsca, jego czerwona barwa przypominała mi o gorącym piekle. Wystawał z trawy po prawej stronie drogi 100 m przed bramą cmentarną. Mówiono o nim, że musi być wielki, bo po wojnie jeden z mieszkańców (p. Karol) próbował go wyrwać za pomocą samochodu ciężarowego, ale pourywał liny.

Tymczasem pewnej nocy w 1981 r. komuś się to udało. Przez następne dni ludzie chodzili oglądać lej po skradzionym głazie. Skandynawski granit rapakiwi stanowił cenny materiał kamieniarski do wyrobu płyt nagrobkowych.
I wtedy to, w najbliższą niedzielę po kradzieży, ówczesny proboszcz z Gdowa ks. kanonik Jan Sikora, podczas kolejnych Mszy św. głosił wyjątkowo mocne! kazanie, potępiające ten czyn i rzucające klątwę na złodzieja. Następnego ranka głaz z przyciśniętymi nim grubymi linami leżał porzucony na drodze cmentarnej, tu gdzie dziś stoi wiadukt.
Po pewnym czasie zdecydowano przetransportować go na ogrodzony plac przed Szkołę Podstawową w Gdowie - by nie kusił już kolejnych chętnych.