Pińczów - synagoga

[Gatoma]

W Pińczowie zachowała się najstarsza z trzech istniejących wcześniej w mieście synagog. Wzniesiona została prawdopodobnie przez warsztat włoskiego architekta Santi Gucciego w latach 1594-1609 w stylu późnorenesansowym..

Jest to murowany budynek na planie prostokąta, gdzie wszystkie pomieszczenia tj. sala główna, babiniec oraz przedsionek nakryte zostały wspólnym dachem. Mury wzmocniono przyporami.

Podczas okupacji synagoga pełniła funkcję garażu i magazynu. Magazynem była także po wojnie do lat 70-tych XX wieku, gdy postanowiono budynek odrestaurować i przeznaczyć na muzeum regionalne.

Jednak dopiero w latach 80-tych XX wieku przeprowadzono kompleksową renowację. Kolejny remont synagoga przeszła na przełomie XX i XXI wieku. Odrestaurowano wówczas, między innymi, renesansowe portale.

Obecnie synagoga znajduje się pod opieką Muzeum Regionalnego w Pińczowie i tam należy się udać i poprosić o jej otwarcie.

Główna sala modlitewna usytuowana została, częściowo, poniżej poziomu terenu. Przykrywa ją sklepienie kolebkowe z lunetami ozdobiony stiukowymi żebrami przypominającymi sieć.

[Gatoma]

Z pierwotnego wyposażenia zachował się jedynie XVII-wieczny Aron-ha-kodesz oraz bardzo ładna kamienna skarbona ( której na razie nie można zobaczyć, gdyż znajduje się w niedostępnym dla zwiedzających babińcu ). Aron-ha-kodesz został po wojnie zdemontowany a zamontowano go ponownie dopiero w 1997 roku. Przy jego demontażu odkryto zamurowane fragmenty zwojów tory z XIX wieku.

Ściany zdobiła niegdyś manierystyczna polichromia z motywami roślinnymi i zwierzęcymi, której pozostałości odsłonięto po usunięciu zakrywającej je farby.

Warto zwrócić w tej sali uwagę na okna witrażowe z " twarzami", które symbolicznie przedstawiają twarze ofiar Holokaustu. Witraże przybyły do synagogi z Heidelbergu w roku 2005 a są autorstwa artysty Jacka Nowaka. Gdy się na nie spojrzy uważniej robią niesamowite wrażenie .

Głównym pomieszczeniem komunikacyjnym świątyni był przedsionek, którego ściany ozdabia nieźle zachowana polichromia z XVIII wieku z motywami wici roślinnych, ptaków i fantastycznych stworów.

Synagogę otacza współczesny mur z wmurowanymi fragmentami macew, przeniesionymi tutaj z nieistniejących kirkutów.