Strona 1 z 1

Żywiec - miejsce po synagodze

: piątek 13 paź 2017, 23:23
autor: Fala
W Żywcu, na lewym brzegu Soły, w dzielnicy zwanej Zabłocie, w rejonie dzisiejszej ulicy Dworcowej, Szkolnej i Wesołej, do czasów II Wojny Światowej istniał kompleks synagogalny, w skład którego, oprócz XIX - wiecznej bóżnicy reformowanej, zwanej Tempel, wchodziła także mykwa, Żydowska Szkoła Powszechna i Żydowski Dom Ludowy.

Żywiecka synagoga była architektonicznie podobna do krakowskiej synagogi "Tempel". Troje drzwi wejściowych znajdowało się od strony szkoły. Po trzech schodach można było wejść jedną z trzech bram. W holu po prawej stronie stała umywalnia do ablucji, a po lewej szafa z modlitewnikami. W głównej sali ławki ułożone zostały w dwa rzędy, przejścia pomiędzy nimi prowadziły do podwyższenia, bimy na której rozwijano zwoje Tory i odczytywano święty tekst. Po prawej i lewej stronie bimy zostały ułożone ławki dla najważniejszych osób w gminie. Za bimą stała szafa zwana arką przymierza, w której przechowywano zwoje Tory. Z lewej strony szafy stała duża menora, zaś z prawej strony arki siadywał rabin Bau a obok niego kantor Ausenberg. Sala kończyła się mizrach, czyli ścianą zwróconą na wschód w stronę Jerozolimy. W synagodze znajdowało się specjalne miejsce dla kobiet zwane babińcem. Na balkon babińca sięgającego jednej trzeciej długości głównej sali wchodziło się z holu po schodach. Ławki w babińcu były ustawione w różnych kierunkach. W czasie świąt i szabatów w synagodze zgromadzało się około 150 osób.

Opis wyglądu wnętrza synagogi według relacji Ariela Rufeisena spisał Eugeniusz Gradek.
Źródło informacji: http://zywieckz.republika.pl/synagoga.html

Ich zabudowania zostały zburzone przez Niemców w czasie okupacji, do dziś zachowały się jednak stare drzewa, otaczające nieistniejący już zespół budynków. Dziś znajduje się tam Zespół Szkół Budowlano-Drzewnych im. Armii Krajowej.

W dniu 7 lipca 2003 roku w sąsiedztwie dawnej synagogi uroczyście odsłonięty został pomnik autorstwa Mirosława Ciślaka, upamiętniający zarówno sam budynek, jak i żywiecką ludność pochodzenia żydowskiego, zamordowaną w czasie Holocaustu.
Na ogromnym, czterotonowym głazie piaskowca zamontowano dwie granitowe tablice z napisami w języku polskim i hebrajskim:

W tym miejscu stała synagoga "Tempel" która została zburzona przez nazistowskiego okupanta w czasie II Wojny Światowej.
Pamięci Żydów ziemi żywieckiej - mieszkańcy Żywca - lipiec 2003.


Lokalizacja
Zdjęcia pochodzą z października 2017 roku.