Strażnicy Czasu

Dziękuję Romanowi za ten niezwykle cenny wpis (patrz - poprzednia strona).
Czekałem na takie - niezaprzeczalne! potwierdzenie lokalizacji mogiły.
Wiem, że mieszkańcy Winiar zastanawiają się nad wykupieniem miejsca dawnej działki oznaczonej nr 136. (jak widać, dziś są zupełnie inne numery katastralne).

W latach 2005 -06 Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gdowskiej przeprowadziło renowację pomnika na kopcu Powstańców Krakowskich. Renowacja stanowiła formę upamiętnienia 100-rocznicy odsłonięcia na kopcu kamiennego krzyża, płaczącej pod nim kobiety i orła próbującego poderwać się do swojego gniazda.
Biblijna „Rachel płacząca synów swoich i nie chciała się dać pocieszyć iż ich nie ma” stanowiła personifikację zniewolonej Ojczyzny.

Renowacja mogiły Powstańców Krakowskich oraz grobu Żołnierza Wojska Polskiego w Kunicach szczęśliwie dobiegła końca.
Porównując efekt końcowy ze zdjęciem ukazującym stan sprzed, należy wyrazić słowa uznania i podziękowania dla pomysłodawczyni, inwestorów oraz dla wykonawcy.

Winiary - kalendarium:

170 lat temu, pomiędzy dworem, a wsią, w polach przy samotnej gruszy nad młynówką pochowano obnażone ciała 8 Powstańców Krakowskich.

160 lat temu, na mogile Powstańców Krakowskich młynarz Jan Rosendorf postawił krzyż drewniany.

100 lat temu, z polecenia miejscowego dziedzica zniszczono mogiłę, wymazując ją z krajobrazu oraz z pamięci.

73 lata temu, w mogile Powstańców Krakowskich potajemnie pochowany został jeden NN partyzant Armii Krajowej.

71 lat temu, w okopie biegnącym obok mogiły Powstańców Krakowskich pochowanych zostało 2 żołnierzy Wehrmachtu.

70 lat temu, na mogile Powstańców Krakowskich zginął 10 letni Mieczysław Zając, rozerwany znalezionym tam przez siebie niewybuchem.

60 lat temu jego brat Tadeusz Zając posadził w tym miejscu lipę, która rośnie do dziś.

25 lat temu, podczas prowadzenia gazociągu, pod lipą odkopano ludzkie kości. Zagrzebano je z powrotem, nie rozgłaszając o tym fakcie.

Obecnie w Winiarach trwa przywracanie pamięci o tej zbiorowej mogile.

Na lipie zawieszono drewniany krzyż (i zmówiono „Wieczne odpoczywanie”).

Poinformowano też o zapomnianej mogile wójta i sekretarza Urzędu Gminy Gdów oraz zwrócono się z prośbą do Dyrekcji i Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej w Winiarach, o włączenie się młodzieży w symboliczne czczenie tego Miejsca Pamięci.

Uważam, że ogromne wyrazy szacunku należą się wszystkim osobom zaangażowanym w ponowne odkrywanie takich miejsc.
Być może to ostatni moment, w którym możliwe jest uchwycenie zapomnianych grobów w wywiadach terenowych, przeprowadzanych wśród starszych mieszkańców.
Jeśli teraz nic z tym nie zrobimy, za dwadzieścia lat nie będzie już nikogo, kto pamiętałby o takich wydarzeniach.
Zadbanie o pamięć o tych mogiłach jest naszym obowiązkiem i wyrazem patriotyzmu, nie takiego na pokaz, ale prawdziwego.

W Kunicach - jak było zaplanowane - odnowiona kapliczka z płytą nagrobną, w dniu dzisiejszym zostały poświęcone.
Pomimo deszczowej aury, z zaproszenia skorzystało wielu mieszkańców wsi.
Uroczystość prowadziła pomysłodawczyni przedsięwzięcia, pani sołtys Kunic Franciszka Wołek. W prywatnej rozmowie przyznała się, że planowała wyremontować kapliczkę na rocznicę 150-lecia jej posadowienia (co udało się dokonać z poślizgiem dwóch lat).
Wśród uczestników był wykonawca prac renowacyjnych - mistrz sztuki kamieniarskiej Eugeniusz Kasprzyk z Winiar.
Poświęcenia kapliczki dokonał ksiądz Łukasz Michalczewski - wikary Parafii Dziekanowice. Po wspólnym odmówieniu modlitwy, przy prezentacji sztandarów pod kapliczką złożono wiązanki kwiatów. W uroczystości uczestniczyła młodzież i dyrekcja Szkoły Podstawowej im. Królowej Jadwigi w Winiarach, wójt oraz sekretarz Urzędu Gminy Gdów, członkinie Koła Gospodyń Wiejskich z Kunic oraz druhowie Ochotniczej Straży Pożarnej z Kunic. Uroczystość perfekcyjnie przygotowała Rada Sołecka wsi Kunice.

(jako „Strażnik Czasu” byłem poproszony przez Organizatorów, aby podczas uroczystości zapoznać zebranych z historią tego Miejsca Pamięci. W trakcie swojego wykładu zaapelowałem do mieszkańców sąsiednich Winiar, jak również do Władz Gminy i Dyrekcji miejscowej szkoły, o podobnie godne uczczenie zapomnianej mogiły w Winiarach. Uzyskałem zapewnienie z ich strony).

Pragnę dodać, że w dniu 7 października 2016 r., w starej strażnicy w Winiarach odbyło się zebranie wiejskie, na którym mieszkańcy zadecydowali o podziale środków na 2017 r. (pozostawionych przez UG do dyspozycji ich sołectwa).
Na zaproszenie miejscowego radnego, a zarazem sołtysa wsi p. Zbigniewa Włodarczyka, zapoznałem licznie zebranych mieszkańców z historią zapomnianej mogiły 8 Powstańców Krakowskich oraz zaapelowałem o wskrzeszenie i godne uczczenie tego - ważnego dla wsi Miejsca Pamięci.
Większość uczestników zebrania nigdy o tym nie słyszała.
Jako nie mieszkaniec wsi, nie uczestniczyłem w dalszej "budżetowej" części zebrania. Powiadomiono mnie później, że w trakcie dyskusji oraz głosowania, wszyscy zebrani opowiedzieli się za postawieniem w miejscu zapomnianej mogiły trwałego symbolu (kamienny obelisk z krzyżem i tablicą lub głaz narzutowy z tablicą).

Przed dniem Wszystkich Świętych, uczniowie klas piątych Szkoły Podstawowej im. św. Jana Kantego w Gdowie porządkowali Miejsca Pamięci, znajdujące się na końcu głównej alei gdowskiego cmentarza parafialnego.
Z wielkim zaangażowaniem sprzątali kopiec– mogiłę 154 Powstańców Krakowskich, jak również 2 cmentarze wojenne z I i II Wojny Światowej. Dzień wcześniej stoki kopca zostały wykoszone przez pracownika Gimnazjum im św. Brata Alberta w Gdowie.

Pamięć - fot. z Dnia Zaduszek:

Tydzień temu otrzymałem oficjalne pismo z Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, dotyczące wskazania lokalizacji mogiły powstańców z 1846 r. w Winiarach gm. Gdów (poniżej zamieszczam jego fragmenty):
Od kilku dni stopniowo przekazuję pocztą elektroniczną znane mi do dziś fakty, poparte dowodami oraz przesłankami (skany starych map, zapamiętane przez mieszkańców opowieści ich dziadków lub rodziców).