Mogiły Powstańców Krakowskich

Znajdują się tu opisy cmentarzy wszystkich wyznań, w tym katolickich, ewangelickich oraz żydowskich, a także zapomniane miejsca pochówków, groby wojenne, powstańcze i mogiły epidemiczne
Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Franek D. » niedziela 03 kwie 2016, 22:42

Mam nadzieję, że w dniu dzisiejszym, w Winiarach, udało mi się zlokalizować grób 8 Powstańców Krakowskich.

Idąc za wskazówkami z dawnej Kroniki Parafii Dziekanowice, jak również analizując stare mapy austriackie oraz niezawodny Lidar, udałem się w rejon zaoranych pól między dworem i nieistniejącym młynem, a centrum wsi i drogą wojewódzką nr 967. Na miejscu bez problemu odnalazłem suche koryto po młynówce. Wędrując wzdłuż jej biegu dotarłem do wytypowanego przeze mnie miejsca.
Biegnąca wzdłuż młynówki ścieżka zaprowadziła mnie do betonowego mostku zagrodzonego bramą. Na prywatnej posesji, w narożniku młynówki i wpadającego do niej pod ostrym kątem rowu melioracyjnego, zobaczyłem niewielki kopczyk z rosnącą na nim wielką lipą.

We wsi dowiedziałem się, że dawniej, gdy nad młynówką nie było jeszcze domów, miejscowe babcie przestrzegały wnuczków, by nie chodzili bawić się w tamto miejsce, bo tam straszy i pojawiają się błędne ognie.
Oczywiście zaciekawieni chłopcy poszli oglądać to miejsce. Wśród pól, na półwyspie młynówki i rowu znajdował się wyraźny kopczyk zarośnięty kolczastymi ostrężnicami...
Załączniki
9. Winiary - mogiła Powstańców Krakowskich - typowanie lokalizacji.JPG
9. Winiary - mogiła Powstańców Krakowskich - typowanie lokalizacji.JPG (54.3 KiB) Przejrzano 12403 razy
1. Winiary - pola między młynowką a Rabą.JPG
1. Winiary - pola między młynowką a Rabą.JPG (26.85 KiB) Przejrzano 12403 razy
2. Winiary - wysokie drzewo nad młynówką.JPG
2. Winiary - wysokie drzewo nad młynówką.JPG (92.5 KiB) Przejrzano 12403 razy
3. Winiary - ścieżka nad młynówką.JPG
3. Winiary - ścieżka nad młynówką.JPG (114.33 KiB) Przejrzano 12403 razy
4. Winiary - betonowy mostek nad rowem melioracyjnym.JPG
4. Winiary - betonowy mostek nad rowem melioracyjnym.JPG (113.22 KiB) Przejrzano 12403 razy
7. Winiary - w tym miejscu dawniej był wyraźny kopczyk.JPG
7. Winiary - w tym miejscu dawniej był wyraźny kopczyk.JPG (53.1 KiB) Przejrzano 12403 razy
8. Winiary - w tym miejscu dawniej był wyraźny kopczyk.JPG
8. Winiary - w tym miejscu dawniej był wyraźny kopczyk.JPG (47.57 KiB) Przejrzano 12403 razy
Ostatnio zmieniony piątek 20 maja 2016, 19:19 przez Franek D., łącznie zmieniany 3 razy.

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Franek D. » poniedziałek 04 kwie 2016, 00:02

Liczę na kolejne dowody potwierdzające lokalizację (w tym specjalisty od austriackich map szczegółowych gen. Kusmanka von Burgneustädtena)
Myślę, że mogiła jest zaznaczona na mapie z 1914 r.?
Załączniki
Winiary - mapa 1914 r..JPG
Winiary - mapa 1914 r..JPG (103.74 KiB) Przejrzano 12389 razy

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Franek D. » środa 06 kwie 2016, 23:20

Kataster Galicyjski nr 322 Dorf Winiary sammt Ortschaften Rudnik und Hucisko in Galizien Bochnier Kreis jest kolejnym dowodem na istnienie w tym miejscu mogiły.

W Archiwum Muzeum Etnograficznego w Krakowie znajduje się Kronika Parafii Dziekanowice, w której ówczesny proboszcz tak napisał:
"Jedni - klęczących ze złożonymi rękami, błagających litości, kosami i kijami bili, inni - dobijali pokaleczonych i ledwie dyszących (...) Jeden srogo pokaleczony, na ziemi leżący zażądał pomocy kapłana. Na to słowo wzbudziło się uśpione sumienie w mordercach i już poczęli się nad sprowadzeniem księdza naradzać, gdy jeden z nich wystrzałem ze strzelby życiu proszącego koniec położył (...) Zabitych, obnażonych całkiem, pochowano następnego dnia w polu pod wielką gruszą".

Miejsce pochowanych 170 lat temu polskich patriotów – 8 Powstańców Krakowskich – wyznacza rosnące na nich wielkie drzewo.
Uważam, że należy przybić do niego krzyż i uporządkować wokół teren - wiem, że dostęp do mogiły położonej na prywatnym podwórku zależy od wyrażenia zgody właścicieli posesji.

Wiem również, że to Miejsce Pamięci - ważne dla historii Gminy Gdów - powinno być godnie uhonorowane.
Załączniki
Kataster Galicyjski.JPG
Kataster Galicyjski.JPG (36.55 KiB) Przejrzano 12358 razy
Winiary - droga dojazdowa do posesji.JPG
Winiary - droga dojazdowa do posesji.JPG (120.71 KiB) Przejrzano 12358 razy
Winiary - ścieżka wzdłuż młynówki.JPG
Winiary - ścieżka wzdłuż młynówki.JPG (112.1 KiB) Przejrzano 12358 razy

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Franek D. » czwartek 07 kwie 2016, 11:15

Opisane w tym wątku cztery miejsca pochówków Powstańców Krakowskich z 1846 r., długie lata były przemilczane. Władze austriackie nie wyrażały zgody na upamiętnianie buntowników przeciw prawowitej władzy.

Jako pierwszy - po 10 latach od tamtych wydarzeń - w 1856 r. na mogile 8 Powstańców w Winiarach stanął krzyż drewniany ufundowany przez miejscowego młynarza. Obecnie mogiła znowu jest przemilczana.

Po 18 latach - w 1864 r. na mogile 6 Powstańców w Kunicach miejscowa dziedziczka Apolonia Fihauzer ufundowała kamienną kapliczkę zwieńczoną krzyżem. Obecnie kapliczka została zdemontowana i oddana do renowacji.
W przewodniku turystycznym "Powiat Wielicki", na str. 199 pisze:
"Kunice – kapliczka z nieczytelnymi już świątkami (1864) przy grobie "Nieznanego Żołnierza"? obok "starej szkoły". Prawdopodobnie pochowano tu siedmiu powstańców styczniowych? Wykute na bocznej ścianie przedmioty określają ich zawody".

Po 50 latach od tamtych wydarzeń - w 1896 r. w Gdowie ciała 154 Powstańców złożono do wspólnej mogiły, nad którą usypano stożkowy kopiec. Inicjatorami usypania kopca byli członkowie gdowskiej Straży Ogniowej oraz członkowie miejscowego "Sokoła". Kopiec został włączony do terenu cmentarza. Po 60 latach – w 1906 r. na kopcu stanął pomnik wykonany w Zakładzie Rzeźby Artystycznej Wojciecha Samka w Bochni. Ufundowało go miejscowe społeczeństwo, rodzina dowódcy konnicy Michała Rottermunda oraz prezes Koła Polskiego w Wiedniu, właściciel Niegowici Atanazy Benoe.

Po 70 latach - w 1936 r. w Podgórzu, na wciśniętym pod mur cmentarny grobie 29 Powstańców, krakowski Związek Legionistów ufundował pomnik nagrobny Edwardowi Dembowskiemu.
Załączniki
Kunice - data wystawienia kapliczki - mogiła Powstańców Krakowskich fot. szkieletek 2010 r. - data.JPG
Kunice - data wystawienia kapliczki - mogiła Powstańców Krakowskich fot. szkieletek 2010 r. - data.JPG (29.59 KiB) Przejrzano 12325 razy
Kunice - rzeźba na kapliczce - mogiła Powstańców Krakowskich fot. szkieletek 2010 r..JPG
Kunice - rzeźba na kapliczce - mogiła Powstańców Krakowskich fot. szkieletek 2010 r..JPG (36.43 KiB) Przejrzano 12325 razy
Kunice- rzeźba na kapliczce - fot. szkieletek 2010 r..JPG
Kunice- rzeźba na kapliczce - fot. szkieletek 2010 r..JPG (40.32 KiB) Przejrzano 12325 razy
Kunice - fot. szkieletek 2010 r..JPG
Kunice - fot. szkieletek 2010 r..JPG (49.1 KiB) Przejrzano 12325 razy
Kunice - fot. Franek D. 2016 r..JPG
Kunice - fot. Franek D. 2016 r..JPG (54.46 KiB) Przejrzano 12325 razy
Kunice - mogiła Powstańców Krakowskich fot. Franek D. 2011 r..JPG
Kunice - mogiła Powstańców Krakowskich fot. Franek D. 2011 r..JPG (33.35 KiB) Przejrzano 12325 razy
Kunice - mogiła Powstańców Krakowskich fot. Franek D. 2016 r..JPG
Kunice - mogiła Powstańców Krakowskich fot. Franek D. 2016 r..JPG (74.21 KiB) Przejrzano 12325 razy
Domniemana mogiła w Winiarach.JPG
Domniemana mogiła w Winiarach.JPG (124.27 KiB) Przejrzano 12291 razy

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Franek D. » wtorek 17 maja 2016, 09:30

Miejscowy Plan Zagospodarowania Terenu wsi Winiary przewiduje wybudowanie nowego odcinka drogi prowadzącej do pokazanego na ostatnim zdjęciu miejsca. Jej pas ma objąć obszar domniemanej mogiły 8-u Powstańców Krakowskich (w środku zamieszczonej mapy).
Załączniki
Winiary - nowa droga na Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego.jpg
Winiary - nowa droga na Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego.jpg (92.93 KiB) Przejrzano 12233 razy

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Franek D. » wtorek 17 maja 2016, 22:25

Z inicjatywy sołtyski Kunic, pani Franciszki Wołek, jak również za sprawą cierpliwej pracy utalentowanego mistrza sztuki kamieniarskiej, renowacja zdemontowanej w Kunicach kapliczki jest już na ukończeniu.
Na miejscu posadowiony został fundament cokołu, zaś w warsztacie kamieniarskim stoją pieczołowicie odnowione oba fragmenty kapliczki.
Po 150 latach niszczenia na skutek czynników atmosferycznych i bliskiego sąsiedztwa ruchliwej szosy – wypiaskowane dzieło czeka na drobne korekty, solidną impregnację oraz montaż na miejscu.
Piaskowcowy trzon kapliczki zdobią wyraźne płaskorzeźby: z frontu Maryja z Dzieciątkiem, z prawej strony św. Józef z kijem pasterskim (...albo św. Jakub Straszy z kijem pielgrzyma, św. Mikołaj patron starego kościoła w Dziekanowicach, a może św. Andrzrej?) a po lewej narzędzia Męki Pańskiej (drabina, dzban z octem, kolumna biczowania, młotek, obcęgi, włócznia, trzcina, kogut).
Górną część kapliczki wieńczy nowy krzyż.
Załączniki
Kunice - Mogiła Powstańców Krakowskich.JPG
Kunice - Mogiła Powstańców Krakowskich.JPG (99.69 KiB) Przejrzano 12213 razy
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 1.JPG
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 1.JPG (75.75 KiB) Przejrzano 12213 razy
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 2.JPG
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 2.JPG (115 KiB) Przejrzano 12213 razy
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 3.JPG
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 3.JPG (68.9 KiB) Przejrzano 12213 razy
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 4.JPG
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 4.JPG (110.94 KiB) Przejrzano 12213 razy
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 5.JPG
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 5.JPG (91.55 KiB) Przejrzano 12213 razy
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 6.JPG
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 6.JPG (110.04 KiB) Przejrzano 12213 razy
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 7.JPG
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 7.JPG (82.04 KiB) Przejrzano 12213 razy
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 8.JPG
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 8.JPG (72.55 KiB) Przejrzano 12213 razy
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 9.JPG
Kunice - Kapliczka z Mogiły Powstańców Krakowskich w renowacji fot. 9.JPG (86.29 KiB) Przejrzano 12213 razy

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Franek D. » poniedziałek 23 maja 2016, 22:52

Kapliczka w Kunicach jest już po renowacji. Dziś jej główne elementy powróciły na miejsce. W planach istnieje jeszcze stworzenie wokół niej odpowiedniej aranżacji roślinnej oraz wykonanie w tym samym stylu co kapliczka nowej płyty nagrobnej dla por. Mromlińskiego.

Również dziś w Winiarach potwierdzona została lokalizacja mogiły 8 Powstańców Krakowskich. Z informacji żyjących jeszcze świadków, wiemy że na pewno spoczywają i to dokładnie w tym miejscu i że nikt nigdy ich stąd nie ekshumował. Do końca I wojny światowej, na rosnącym tu starym drzewie zawieszona była kapliczka. Miejsce to zawsze omijano z daleka. Powracający wieczorem z dworu do wsi (po ciężkiej pracy na dworskim) chłopi z Winiar bali się tedy iść, a okrężnie chodząc, sporo nadkładali drogi. Widząc to, pan ze dworu kazał ekonomowi usunąć kapliczkę oraz wyciąć drzewo. Mimo likwidacji mogiły, jeszcze do lat 60-tych XX w. mieszkańcy Winiar z obawą wspominali o tym miejscu.
Dziś pod rosnącą w tym miejscu lipą, na mogile (prawdopodobnie dopiero po raz pierwszy?) płonęła dla Powstańców świeczka. Została tam postawiona przez właścicieli posesji. W rozmowie ze mną wyrazili zgodę na zawieszenie na drzewie krzyża lub postawienie w tym miejscu figury oraz na udostępnianie mogiły dla chcących oddać Powstańcom hołd, zapalić znicze czy też złożyć im kwiaty.
Załączniki
Kunice - 0001.JPG
Kunice - 0001.JPG (102.91 KiB) Przejrzano 12166 razy
Kunice - 0002.JPG
Kunice - 0002.JPG (118.61 KiB) Przejrzano 12166 razy
Kunice - 0003.JPG
Kunice - 0003.JPG (94.29 KiB) Przejrzano 12166 razy

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Franek D. » piątek 03 cze 2016, 08:57

Może zastanawiać fakt, że nazwisko powstańca Józefa Siedleckiego lat 19, syna dziedzica z Janówki - pochowanego w Kunicach - widnieje również na kopcu w Gdowie.

Piotr Gomułka w swojej „Kronice Gdowa” wiele miejsca poświęcił historii kopca oraz stojącego na nim pomnika Powstańców Krakowskich. Jego opis na str. 307 wyraźnie wskazuje, że nazwiska umieszczone na ścianach cokołu pomnika zostały ustalone z pomocą żyjących w 1906 r. krewnych tych, którzy 60 lat wcześniej polegli w Gdowie oraz w jego okolicach.
Ze 168-u, którzy na pewno zginęli podczas oraz po bitwie pod Gdowem, po latach udało się ustalić jedynie 14 nazwisk!

Siedlecki jest pochowany w Kunicach, tak jak to podaje Kronika Parafii Dziekanowice. Sześciu z Kunic i Ośmiu z Winiar nikt nigdy nie ekshumował. Na zamówionym po latach pomniku, jako pierwsze wypisano nazwiska młodych paniczów Michała Rottermunda z Przybrodza i Józefa Siedleckiego z Jankówki, o których szczególnie pamiętała rodzina.

Pomnik na kopcu w Gdowie wykonał majster kamieniarski Wojciech Samek z Bochni (jak pisze Gomułka) za cenę 1300 koron.
Załączniki
Tablica na kopcu w Gdowie - dziś.JPG
Tablica na kopcu w Gdowie - dziś.JPG (123.25 KiB) Przejrzano 12122 razy
Tablica na kopcu w Gdowie - lata 60-te XX w..jpg
Tablica na kopcu w Gdowie - lata 60-te XX w..jpg (108.88 KiB) Przejrzano 12122 razy
Wschodnia tablica.jpg
Wschodnia tablica.jpg (128.67 KiB) Przejrzano 12122 razy
Fragment Kroniki Parafialnej z Dziekanowic - fot.  R. Markot.jpg
Fragment Kroniki Parafialnej z Dziekanowic - fot. R. Markot.jpg (72.91 KiB) Przejrzano 12122 razy
Wojciech Samek i jego pomnik w 1906 r..jpg
Wojciech Samek i jego pomnik w 1906 r..jpg (53.13 KiB) Przejrzano 12122 razy

Posty: 2061
Rejestracja: czwartek 12 lut 2015, 22:58

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Franek D. » sobota 18 cze 2016, 22:38

Kapliczka w Kunicach jest już po renowacji.
Znajdujący się przed nią grób por. Mromlińskiego (wykonany w czasach PRL-u z lastrico) będzie miał inną postać w formie ukośnie umieszczonej na postumencie dużej piaskowcowej płyty, tworzącej z kapliczką (też z piaskowca) jednolitą całość. Na płytę (z przedyskutowanym napisem) prawdopodobnie wróci oryginalna tabliczka ze wcześniejszego, lastrikowego grobu porucznika WP.

Zakończenie prac renowacyjnych i wykonanie scenerii roślinnej oraz ponowne odsłonięcie i poświecenie kapliczki planowane jest na pocz. września br.
Załączniki
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 1.JPG
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 1.JPG (120.31 KiB) Przejrzano 12062 razy
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 2.JPG
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 2.JPG (95.24 KiB) Przejrzano 12062 razy
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 3.JPG
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 3.JPG (101.15 KiB) Przejrzano 12062 razy
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 4.JPG
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 4.JPG (96.48 KiB) Przejrzano 12062 razy
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 6.JPG
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 6.JPG (125.22 KiB) Przejrzano 12062 razy
Kunice - szkic projektowanych zmian.jpg
Kunice - szkic projektowanych zmian.jpg (13.02 KiB) Przejrzano 12062 razy
Tablica.jpg
Tablica.jpg (31.07 KiB) Przejrzano 12062 razy
Epitafium lekarza.jpg
Epitafium lekarza.jpg (31.54 KiB) Przejrzano 12062 razy
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 7.JPG
Kunice - kapliczka po renowacji - fot. 7.JPG (111.19 KiB) Przejrzano 12062 razy

Posty: 1089
Rejestracja: poniedziałek 02 mar 2015, 14:48

Re: Mogiły Powstańców Krakowskich

Postautor: Markot Roman » środa 29 cze 2016, 09:28

Dziekanowicki proboszcz w kronice parafialnej odnotował, iż na mogile zamordowanych we Winiarach powstańców krakowskich, dworski młynarz Jan Rosendort rodem z Czech, w 1856 r postawił drewniany krzyż. Wydaje się że co najmniej w 1850 r zwieńczono to miejsce już krzyżem, dowodem tego jest mapa katastralna z lat 1847-50. Wtedy to wydzielono nad młynówką parcelkę gruntową z nr 136 i umieszczono na niej symbol krzyża. Prawdopodobnie proboszcz pisząc po latach kronikę pomylił rok, opracowanie katastru ukończono już w 1850 r.
Poniżej fragmenty mapy i kroniki parafialnej.
Załączniki
Winiary dwor.jpg
Winiary dwor.jpg (236.67 KiB) Przejrzano 12011 razy
Mogiła z krzyżem, Winiary 1850 r.jpg
Mogiła z krzyżem, Winiary 1850 r.jpg (62.29 KiB) Przejrzano 12011 razy
fragment nr 1 kroniki z Dziekanowic.jpg
fragment nr 1 kroniki z Dziekanowic.jpg (129.95 KiB) Przejrzano 12011 razy
fragment nr 2 kroniki z Dziekanowic.jpg
fragment nr 2 kroniki z Dziekanowic.jpg (162.32 KiB) Przejrzano 12011 razy


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Nekropolie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości