Katowice Panewniki – dzwon przy bazylice

[Kama]

Ligota-Panewniki to dzielnica Katowic, w której mieści się Bazylika pw. św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz, sąsiadujący z nią, klasztor ojców franciszkanów Zakonu Braci Mniejszych.

Przy południowo-wschodnim narożniku tejże Bazyliki, wprost na ceglanym chodniczku, stoi sobie stary, zaśniedziały dzwon.

Nie znalazłam żadnych o nim informacji – skąd przybył i kiedy przybył, gdzie wcześniej dzwonił (komu dzwonił, to raczej wiadomo – franciszkanom, jak wynika z inskrypcji).
Znana jest jedynie data powstania dzwonu – to rok 1662.

Foto – marzec 2024

Bazylika.jpg (91.07 KiB) Przejrzano 149 razy

Dzwon_1.jpg (86.25 KiB) Przejrzano 149 razy

Dzwon_2.jpg (125.43 KiB) Przejrzano 149 razy

Dzwon_3.jpg (100.78 KiB) Przejrzano 149 razy

Dzwon_korona.jpg (61.36 KiB) Przejrzano 149 razy

Górną część płaszcza zajmują dwa pasy ornamentów a pomiędzy nimi umieszczona jest inskrypcja zapisana w dwóch wersach.
Spisałam tę inskrypcję i przepuściłam przez słownik łacińsko-polski. Wynik poniżej.

Fragment inskrypcji.jpg (82.87 KiB) Przejrzano 149 razy

Inskrypcja.jpg (39.44 KiB) Przejrzano 149 razy

[Kama]

Na płaszczu tego dzwonu znajdziemy skromne zdobienia.
Z jednej strony, dobrze zachowany napis ANNO DOMINI 1662, a z drugiej – słabo czytelną płaskorzeźbę Matki Bożej z Dzieciątkiem w lewej ręce i berłem w prawej, a do tego mającej pod stopami półksiężyc.

Dzwon_data.jpg (96.86 KiB) Przejrzano 148 razy

Dzwon_płaskorzeźba1.jpg (95.55 KiB) Przejrzano 148 razy

Dzwon_płaskorzeźba2.jpg (114.36 KiB) Przejrzano 148 razy

Te atrybuty sugerują, że jest to przedstawienie Matki Bożej Pocieszenia.

Ale z takim berłem to może być też MB Wspomożenia Wiernych, albo np. MB Kodeńska, albo …

Szukam jakichś wskazówek, które mogłyby naprowadzić na ślad miejsca, dla którego ten dzwon został odlany, lub gdzie wcześniej „pracował” i skąd przybył do Panewnik.

Dzwon_w1.jpg (115.23 KiB) Przejrzano 148 razy

Dzwon_w2.jpg (114.89 KiB) Przejrzano 148 razy

Widok od dzwonu na boczne wejście.jpg (118.42 KiB) Przejrzano 148 razy

[Karolina Kot]

W Taciszowie koło Gliwic swego czasu dowiedziałam się, że odlewnie dzwonów z rozmysłem nie pozostawiały sygnatur zakładów na dzwonach swojej produkcji, by w przypadku wojny nie zarekwirowano im materiałów nadających się do przetopienia na pociski.
Musi być w tym jakieś źródło prawdy, gdyż większość starych dzwonów rzeczywiście nie posiada podpisu ich twórców, chociaż stworzenie takiego instrumentu muzycznego to nie lada sztuka.

[Gniewko]

Ja bym zaczął od poszukiwań tego całego Serafina. Bo w 1662 roku w Lublinie zaczyna szaleć ludwisarz Mikołaj de la Marche, a franciszkanie założyli tam konwent zaledwie 40 lat wcześniej.

Słowo "Serafin" nie musi oznaczać anielskiego tytułu

I trzeba by sprawdzić gdzie Mikołaj dzwony zawiesił i jaki klasztor w 1914 poniósł największe straty.