We Wrocławiu, u zbiegu dzisiejszej ulicy Podwale i Łąkowej, dostrzec można współczesny, granitowy pomnik odsłonięty w 1998 roku, upamiętniający Żydów z Breslau oraz miejsce, w którym stała niegdyś największa z miejskich synagog - Nowa Synagoga (Neue Synagoge), zwana także Synagogą na Wygonie.
Obiekt, który rozmachem ustępował jedynie bóżnicy w Berlinie, wzniesiono w stylu, łączącym neogotyk z elementami neoromańskimi, w latach 1865 - 1872, według projektu niemieckiego architekta żydowskiego pochodzenia, Edwina Opplera, gdyż dotychczas użytkowana świątynia Pod Białym Bocianem okaząła się być zbyt mała dla rzeczy wyznawców.
Ogromna kopuła, która wieńczyła budowlę, górowała nad okolicą. We wnętrzu, na parterze, znajdowała się duża główna sala modlitewna z umieszczonym na wschodniej ścianie, bogato zdobionym Aron ha-kodesz, a wokół niej, na piętrze, rozplanowano galerie dla kobiet, umieszczone na zdobionych kolumnach. Synagoga została wysadzona w powietrze i spalona przez bojówki hitlerowskie podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku. Nigdy już jej nie odbudowano, ale do dziś zachowały się zdjęcia i plany, dzięki którym możemy sobie wyobrazić, jak to miejsce niegdyś wyglądało.
Lokalizacja