Wieliczka – szyby górnicze Kopalni Soli

[Mario]

Na terenie miasta - oprócz kilku czynnych szybów tutejszej Kopalni Soli – znajduje się wiele miejsc wyznaczających dawne, historyczne szyby.
Za najstarszy, pierwszy w Wieliczce uznany został XIII w. Szyb Poszukiwawczy. Został on odkryty w 1967 r. podczas prowadzonych na terenie Zamku Żupnego wykopalisk archeologicznych. Nieznana jest jego rzeczywista głębokość - archeolodzy dotarli jedynie do 7 m. Jego miejsce jest obecnie przystosowane dla zwiedzających. W wykopie archeologicznym odtworzono drewnianą obudowę szybu oraz studni odwadniającej. W wykonanej w miejscu wykopu kamiennej piwnicy prezentowane są znaleziska odkryte podczas badania szybu.

[Mario]

Od października 2011 r. na terenie Wieliczki spotkać można kilkanaście tablic, oznaczających miejsca nieistniejących już szybów górniczych. Jedna z nich stoi na rogu ul. Chopina i Górniczej.

[Mario]

Dla odmiany czynny i zarazem najważniejszy szyb Kopalni Soli w Wieliczce.

Położony za Warzelnią Szyb Zjazdowy Św. Kingi jest główny szybem całego zakładu górniczego. Zmodernizowany, od 5-u lat posiada najnowocześniejszą w Polsce maszynę wyciągową, pozwalającą transportować 20 osób. Szyb sięga ponad 300 m głębokości.
Został wybity w czasach CK (w latach 1864 – 66) i nazwany imieniem austriackiej cesarzowej Elżbiety. Początkowo jego wieża była drewniana, obecna metalowa stanęła w 1902 r. Szyb jest ważnym miejscem historycznym, związanym z Odzyskaniem Niepodległości. Tu podczas trwania I wojny światowej - w ostatnich dniach października 1918 r. (w tym roku 100 lecie) - szyb Elżbiety przemianowano na szyb Św. Kingi, zrywając w ten sposób symbolicznie z zaborami.

[Franek D.]

Od 2012 r. czynna jest nowa trasa w Kopalni Soli Wieliczka, poprowadzona poprzez wyremontowany i odnowiony szyb Regis – „Klejnot Korony Polskiej”.
Najstarszy, nadal czynny szyb w Wieliczce, wybito na rozkaz Kazimierza Wielkiego i nazwano Regis.
Murowany, podwójny budynek nadszybia wzniesiono w poł. XIX w. zmieniając przy okazji nazwę szybu na im. cesarza Franciszka Jozefa I. W czasach austriackich szyb mieścił pierwszą parową maszynę wyciągową kopalni Groß Salze (Wieliczka). W czasach PRL-u szyb był zamknięty.
Po latach remontu, zabytkowy szyb uzyskał nowoczesny blask i służy turystom ambitną trasą górniczą.

[Mario]

Ulicami miasta Wieliczka jest poprowadzony tzw. Wielicki Szlak Szybów Górniczych. Poniżej jedno z miejsc po dawnym, nieistniejącym już od 1948 r. szybie Loiss - ul. Słowackiego - (jego historia jest na tablicy informacyjnej):

[Mario]

Uzupełnię dzisiejszymi zdjęciami post dotyczący Szybu Regis (warto przeczytać informację zamieszczoną na zdjęciu 2):

[Mario]

Za króla Kazimierza Wielkiego w Wieliczce wydrążono nie tylko opisany wyżej słynny Regis.
W jego sąsiedztwie, na tzw. Rynku Dolnym - obecnie Planty Wielickie - są zaznaczone miejsca po 2 innych szybach z tego okresu.
Tablica ustawiona obok pomnika Mickiewicza (i kościoła pw. św. Klemensa) wyznacza miejsce Szybu Wodna Góra. Został on zasypany w 1868 r., miał głębokość 247 m.
Tablica u stóp Zamku Żupnego wyznacza miejsce Szybu Świętosławski. Miał głębokość 57 m. W 1620 r. na skutek katastrofy górniczej szyb wraz z komorami uległ zapadnięciu, tworząc na powierzchni wielki lej.

[Mario]

Przy ul. Chopina - Osiedle Boża Wola - znajduje się zalany betonem szyb o tej samej nazwie. Został wydrążony w 1645 r. podczas pożaru pobliskiego Szybu Boner (opisanego wcześniej), w celu przejęcia jego funkcji. W XIX i XX w. Szyb Boża Wola sięgał głębokości ponad 130 m. Przez jakiś czas służył do transportu w dół do kopalni koni...

[Mario]

Na ul. Batorego, przy gwarnym targowisku stoją ustawione obok siebie dwie tablice informacyjne.
W tych miejscach był XV w. Szyb Seraf oraz XVII w. Szyb Ligęza:

[Mario]

Przy wjeździe do Klasna są dwie tablice, wyznaczające miejsca nieistniejących już, XVII w. szybów. Szyb Kuneegunda miał 95 m głębokości, zaś Szyb Leszno 92 m (i kamienne schody).