Strażnicy Czasu

Brzezimierz to bardzo stara wieś, położona w powiecie oławskim, w gminie Domaniów. Jej rodowód sięga średniowiecza, a bogata historia sprawia, że nie trudno w tym miejscu o ciekawostki historyczne i nierozwikłane zagadki.
Będąc w tym miejscu warto przypatrzeć się ceglanej elewacji zabytkowego kościoła pod wezwaniem Świętego Krzyża. Bystre oko dostrzeże tu charakterystyczne ubytki - są to ślady ostrzału, relikty z końca II Wojny Światowej.

Zdjęcia wykonałam we wrześniu 2019 roku oraz w marcu 2021 roku.
Lokalizacja

A ta wieża kościoła, właściwie jej szczyt, to chyba została odbudowana. Widać wyraźna zmianę wątku cegieł z główkowo-wozówkowego na wozówkowy - zdjęcie nr 6.
No i główka poniżej (w części oryginalnej) jest z charakterystyczną ciemną polewą (średniowieczną); są też maculce - powyżej zaś już nie występują a powinny gdyby była to całość.
A i z nawą pewnie się też coś działo....coś się może paliło, już po ostrzale.

Zgadzam się z kolegą wyżej. Wygląda to na odbudowę powojenną, co potwierdzałoby zdjęcie pochodzące ze strony polska.org.pl z roku 1935. Swoją drogą całkiem wierną. Jest to pewnie efekt przejścia frontu. Ruscy lubili sobie czasem profilaktycznie lub dla zabawy odstrzelić wieże. Druga możliwość jest taka że to nadal ten sam szczyt, tyle że dobudowany jeszcze za Niemca- wieża mogła być niedokończona przez długi czas (podobnie jak ta w Nysie). Ciężko ocenić po jakości zdjęcia.

Bardzo ciekawe uwagi, aż się sama zaczęłam baczniej przyglądać bryle tego kościoła, z którym chyba rzeczywiście bardzo wiele się działo przez wieki i który tak naprawdę stoi tyłem do bramy, bo jest orientowany.
Przeanalizowałam zdjęcia i doszłam do wniosku, że wieżę wybudowano jeszcze przed II Wojną Światową, być może w okresie międzywojennym.
Na cegłach widoczne są pojedyncze ubytki po ostrzale.

Mam gdzieś takie "cegły" - Remonty i odbudowa kościołów po drugiej wojnie światowej w Diecezji Wrocławskiej " i Schematyzm Diecezji Wrocławskiej: i być może tam coś się znajdzie... ale dopiero około połowy kwietnia. A na razie musi wystarczyć "sokole oko" : ))

Tak się jeszcze raz przyjrzałem zdjęciom i kartce pocztowej przedstawionej przez naszego kolegę i być może było tak, że wieża a i kościół zostały odbudowane dużo wcześniej - gdzieś około 1875 roku . Dlaczego?
Kościół mógł spłonąć na wskutek nieszczęśliwego losowego zdarzenia lub nawet od uderzenia pioruna i gdy w ostatniej ćwierci XIX w. Francuzi wypłacali Niemcom odszkodowania wojenne nastąpił bum budowlany ... wówczas wznoszono i remontowano wiele opuszczonych, zdesakralizowanych kościołów w bardzo charakterystycznej manierze ceglanego neogotyku rodem z Marchii Wschodniej, Prus i Pomorza gdzie dominowała "cegła". Ale to tylko takie dywagacje bo mogło być zupełnie inaczej.

Tak żeby było et complette...
Skłaniam się ku termu, że kościół wybudowano za francuskie pieniądze - na 99 procent; oglądnąłem sobie nawę i wieżę na zdjęciach Najszanowniejszej koleżanki; wieża jest średniowieczna do wysokości 3/4, a nawa na bank XIX wiek.
A poniżej kościół w połowie XVIII wieku - jeszcze cały średniowieczny : ))



Argumenty za takim rozumowaniem to przede wszystkim ostrzelana nawa (neogotyk) i jak Najszanowniejsza koleżanka bardzo dobrze zauważyła nadbudowa wieży (XIX w.) posiadająca również ślady ostrzału. Czyli wszyscy mają rację - po wojnie 1870/71 odbudowano ową świątynię i jedynie II. WŚ ją trochę oszpeciła jak sobie ruskie postrielały.

--------------

W adnotacji do rysunku Werner niewiele napisał:
W Wüste Briese ( Brzezimierzu) jest jeden kościół (stąd pięć mil do Strzelina (?) i Oleśnicy (chyba Małej ?)).
czyli nic odkrywczego , jedynie nomenklatura w przeliczaniu odległości się zmieniła.
Jeśli kościół był jeden to był protestancki - stąd fundusze od państwa na remont, odbudowę (?)



----------