Stopnica- stary cmentarz

[Gatoma]

Nieczynny już stary cmentarz w Stopnicy w powiecie buskim znajduje się na niewielkim pagórku przy drodze do Kielc i należy do najstarszych nekropolii regionu.

Założony został w 1786 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza i był jednym z pierwszych znajdujących się poza obszarem przykościelnym.

Cmentarz przetrwał do roku 1880, gdy na skutek przepełnienia został zamknięty dla dalszych pochówków a w pobliżu założono nowy cmentarz. Z czasem nieczynna nekropolia zaczęła stopniowo niszczeć. Niemal całkowitej dewastacji uległa podczas II wojny światowej.

Po raz pierwszy uporządkowano jego teren w latach 80-tych XX wieku a ostatnio kilka lat temu.

W górnej części zachował się klasycystyczny krzyż upamiętniający konsekrację w 1786 roku oraz ruiny neogotyckiej kostnicy i neorenesansowej bramy.

[Gatoma]

Przetrwało także sporo nagrobków z XIX wieku, chociaż są już mocno poturbowane przez czas i tworzą swoiste lapidarium na szczycie wzgórza.

Obok ruin kostnicy i bramy oraz nagrobków uwagę zwraca murowana kaplica – mauzoleum rodziny Żelazowskich, ufundowana w 1870 roku przez miejscowego aptekarza Jana Żelazowskiego. Ostatnio została odrestaurowana.