Strona 1 z 2

Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 11:13
autor: Gniewko
Znacie zapewne to uczucie gdy docieracie do precyzyjnie określonego celu i wszystko nagle wymyka się Wam z rąk, bo to nie to.

O cmentarzu żydowskim w Dobiegniewie naczytałem się przed wyjazdem, ale na miejscu nic mi nie pasowało. Zadzwoniłem do UM gdzie potwierdzono to, co wcześniej wiedziałem. Właściwie powinienem był odtrąbić odwrót, ale przypomniałem sobie dzień (w maju 2021), w którym ze smarem szukaliśmy pewnego obiektu w Sudetach . Jeszcze krok dalej. nie wolno się poddawać.

Źródła podają, że cmentarz znajdował się między ulicą Gdańską, a Wodną, tuż nad brzegiem jeziora Wielgie. A moim zdaniem nie. Na mapce poniżej zaznaczyłem czerwonym wektorem oficjalne umiejscowienie, a czarnym - sugerowane przeze mnie. Nie wiem czy skan z lidara jest wystarczająco wyraźny.

Re: Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 12:50
autor: kusmanek
No nie wiem, lokalizacja kirkutu na mapie Messtischblatt chyba nie pozostawia wątpliwości:
Screenshot_20230124_123741_Chrome.jpg
Screenshot_20230124_123741_Chrome.jpg (132.59 KiB) Przejrzano 1160 razy

Re: Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 12:53
autor: Gniewko
Widziałem mapę. A jednak mam wątpliwości...
Edit: w 1989 roku znaleziono w miejscu sugerowanym przez mapę dwa fragmenty stel datowane na 1892 i 1908.
Ale wczoraj rozmawiałem z LWKZ w Gorzowie. Usłyszałem, że cmentarz nie był przy Wodnej, a przy wylotowej na Gdańsk.

Re: Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 14:31
autor: kusmanek
Tam też lokuje go Wikipedia i Wirtualny Sztetl.

Re: Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 14:49
autor: Gniewko
Wikipedia i Polska-org mówią, że synagoga w Dobiegniewie jest przy torach...
I w ogóle o której Wikipedii mówimy ;)

Re: Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 15:09
autor: kusmanek
Chyba o tej samej ;) Ze współrzędnych wychodzi tu:
Screenshot_20230124_150436_Maps.jpg
Screenshot_20230124_150436_Maps.jpg (112.18 KiB) Przejrzano 1139 razy


Na archiwalnej mapie wychodzi nieco bardziej na północ, bliżej jeziora. Mniej więcej w miejscu widocznego na powyższej grafice domu.
Pytanie, czy skoro znaleziono w tym miejscu fragmenty macew, to czy były one faktycznie in situ?
No i ile w Dobiegniewie było żydowskich cmentarzy?

Re: Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 15:23
autor: kusmanek
Na poniższej stronie zamieszczono zdjęcia fragmentów macew znalezionych w pobliżu jeziora (na końcu artykułu). Chyba faktycznie archiwalna mapa nie kłamie.
http://www.woldenberg-neumark.eu/St/Wol ... D-FOTO_292

Re: Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 16:22
autor: Gniewko
Twój artykuł to wełenka.
Ale macewy znalezione w lesie nie dowodzą, że cmentarz był nad jeziorem. Może tam też były zrzucone.
Znalazłem jeszcze inną lokalizację

Re: Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 16:35
autor: kusmanek
Nie wiem co rozumiesz przez tą "wełenkę" :D
Oczywiście, fragmenty macew w okolicy miejsca, gdzie na mapie zaznaczono kirkutu niczego nie przesądzą, ale moim zdaniem to miejsce jest najbardziej prawdopodobne biorąc pod uwagę dwie pozostałe lokalizacje. Oczywiście przy założeniu, że w Dobiegniewie był tylko jeden kirkutu.

Re: Dobiegniew - nieistniejący cmentarz żydowski

: wtorek 24 sty 2023, 16:40
autor: Gniewko
No właśnie. Ten założono dopiero w 1858 roku. Może faktycznie były dwa. A z którego roku jest messtischblatt?