Postautor: Franek D. » niedziela 05 lip 2015, 18:18
Kraków (wraz z zamkiem królewskim na Wawelu) pierwszy raz znalazł się pod zaborem austriackim w 1795 r. (trzeci rozbiór Polski) i pozostał w nim do 1809 r. (wojna z Księstwem Warszawskim). Wtedy to Austriacy zamienili zamek polskich królów na koszary oraz utworzyli plac ćwiczeń dla garnizonu, burząc dwa gotyckie kościoły wawelskie: św. Jerzego i św. Michała. Z odzyskanego z ich rozbiórki materiału przebudowali część zamku na szpital wojskowy.
Na obrazie Głowackiego z 1845 r. widać dawne mury zamku królewskiego, a nad nimi nieistniejące już domy wikariuszy katedralnych (obecnie na ich miejscu stoi budynek administracji).
Drugi raz Wawel został zajęty przez armię austriacką w 1846 r. po upadku powstania krakowskiego i po zlikwidowaniu Rzeczypospolitej Krakowskiej. Wówczas to Austriacy wybudowali na Wawelu trzy ogromne gmachy szpitali wojskowych.
W 1850 r., po decyzji cesarza Franciszka Józefa I o budowie Twierdzy Kraków, rozpoczęto przebudowę dawnych polskich murów obronnych oraz budowę nowych murów kleszczowych, zwieńczonych zębatym krenelażem oraz wiszącymi strzelnicami. Od strony miasta zbudowano dwie półokrągłe kaponiery oraz trzy bramy forteczne (prowadzące dziś na Wawel bramy powstały później).
W II połowie XIX wieku Wawel pełnił rolę cytadeli Twierdzy Kraków.
W 1905 cesarz Franciszek Józef I wyraził zgodę na opuszczenie Wawelu przez wojsko austriackie, pod warunkiem wykupienia zamku. Z zebranych przez ludność polską składek sfinansowano Austriakom utratę szpitali wojskowych i z wielkim entuzjazmem rozpoczęto prace konserwatorskie. Ofiarodawców upamiętniano cegiełkami umieszczonymi w północnym murze, przy wjeździe na zamek. Wtedy też powstał projekt wyburzenia poaustriackich budynków i zastąpienia ich nowymi budowlami. Projekt Akropolis, Stanisława Wyspiańskiego i Władysława Ekielskiego zakładał umieszczenie na Wawelu Parlamentu Polski, Muzeum Narodowego, Akademii Umiejętności oraz Kurii Biskupiej.
-
Załączniki
-
- Wawel w 1845 r. - obraz Jana Nepomucena Głowackiego.JPG (60.81 KiB) Przejrzano 16587 razy
-
- Cytadela Wawel - 7 - budynek austriackiego szpitala wojskowego.JPG (48.68 KiB) Przejrzano 16587 razy
-
- Cytadela Wawel - 8.JPG (143.14 KiB) Przejrzano 16587 razy
-
- Cytadela Wawel - 9.JPG (51.04 KiB) Przejrzano 16587 razy
-
- Cytadela Wawel - 10.JPG (54.99 KiB) Przejrzano 16587 razy
-
- Cytadela Wawel - 11.JPG (68.65 KiB) Przejrzano 16587 razy
-
- Cytadela Wawel - 12.JPG (69.4 KiB) Przejrzano 16587 razy
-
- Cytadela Wawel - 13.JPG (84 KiB) Przejrzano 16587 razy
-
- Cytadela Wawel - 14.JPG (72.68 KiB) Przejrzano 16587 razy
-
- Cytadela Wawel - 15.JPG (67.07 KiB) Przejrzano 16587 razy