Znak Orła bez korony

[Gniewko]

Jasło, stacja kolejowa. Pomnik odsłonięty w 1970 roku, dedykowany kolejarzom, uczestnikom ruchu oporu.

[Karolina Kot]

Ciepłowody w powiecie ząbkowickim, ulica Kolejowa.
Znajdziemy tu klasycznego, PRL - owskiego orła dorobioną koroną.

[Karolina Kot]

Otmuchów w powiecie nyskim, w województwie opolskim.
Okazuje się, że znajdująca się przy ulicy Krakowskiej 38 Szkoła Podstawowa nr 1 to klasyczna "tysiąclatka"!
Wybudowano ją w roku 1967.
Obecnie, po wymianie okien i termomodernizacji prezentuje się bardzo nowocześnie.

Na szczęście ktoś podjął świetną decyzję, by podczas kładzenia warstw ocieplenia i tynku zachować historyczną tablicę.
A jak się przypatrzeć jej bliżej - to okazuje się, że orzeł ma jednak koronę. Domalowaną długopisem.
Piękna sprawa!

Otmuchów coraz bardziej mi się podoba.

[Karolina Kot]

Kłodzko, ulica Stanisława Wyspiańskiego.
Dawna główna brama koszarowa Sudeckiej Brygady WOP, zaadaptowana na warunki polskie po roku 1945. Przed II Wojną Światową także mieściły się tutaj koszary.

[Karolina Kot]

Lądek - Zdrój w powiecie kłodzkim, uzdrowiskowa część miejscowości.

Na terenie Parku Tysiąclecia, znajdującego się pomiędzy ulicami Zwycięstwa, Wolności i Lipową, w miejscu dawnego pomnika poświęconego poległym w I Wojnie Światowej, znajduje się bardzo ładna, PRL - owska rzeźba, przedstawiająca Orła Białego.
Pomnik pochodzi z połowy lat 80. XX wieku, a jego twórcą został pan Ryszard Bąk.

Zdjęcia wykonałam w maju 2024 roku.

[Karolina Kot]

Nowa Ruda - Słupiec (Schlegel) w powiecie kłodzkim.
Przy ulicy Sztygarskiej, na Osiedlu Wojska Polskiego, przed budynkiem Spółdzielni Mieszkaniowej „Górnik”, znajduje się wyjątkowy, PRL - owski pomnik, przedstawiający postać górnika.
Rzeźba, z uwagi na swój specyficzny wygląd, nosi popularną nazwę "Oczysław".
Pochodzi z roku 1972, a jej autorem był pan Stanisław Szczypka (1936-2013) wybitny rzeźbiarz z pobliskiego Bożkowa.

Inicjatorem stworzenia pomnika górnika był ówczesny dyrektor Kopalni Węgla Kamiennego „Nowa Ruda”, Alojzy Czogała, który zadanie to zlecił Stanisławowi Szczypce. Okoliczności te, w formie barwnego opowiadania zatytułowanego „O górniku z Miasta Słupiec!”, opisał Marek Cybulski, mieszkaniec Nowej Rudy i pasjonat miejscowej historii. Oto fragment opowieści:

"Dyrektor KWK Nowa Ruda, mgr inż. Alojzy Czogała, jednym energicznym ruchem otworzył drzwi swojego gabinetu na piętrze nowoczesnego gmachu BHP w Słupcu. Stał w nich ubrany we flanelową koszulę mężczyzna.
– Witam cię Stasiu! – zawołał od progu i wyciągnął rękę w zapraszającym geście.
– Jest sprawa! – powiedział dyrektor konspiracyjnie jednocześnie podsuwając fotel i wciskając w niego zaskoczonego gościa
– Powiedz mi Stasiu, czy Słupiec to miasto?
- Tak jest panie dyrektorze, od 1967 to miasto – odpowiedział bez zastanowienia, ale nieco zaskoczony Stanisław Szczypka, stolarz i mistrz rzeźby pracujący na powierzchni kopalni w Słupcu.
– Otóż to! Otóż to… A powiedz mi czy nasza słupiecka kopalnia jest duża i nowoczesna?
– Oczywiście, to jedna z najnowocześniejszych kopalni w Polsce.
– Właśnie tak, właśnie tak… A widziałeś Stasiu, jakiego górnika wyrzeźbił Wyrodek na Piaście? [Piast był szybem KWK „Nowa Ruda” – przyp. ML]
– Noooo… Widziałem panie dyrektorze… – odparł zgodnie z prawdą. [Od 1960 roku okolice budynku dyrekcji noworudzkiego Piasta, zdobił pięknie wyrzeźbiony pomnik górnika, autorstwa Antoniego Wyrodka – przyp. Marka Cybulskiego]
– To trzeba by, Stasiu, żebyś podobnego dla nas zrobił… No, bo jak to jest? Taka Ruda ma swojego górnika! A my? Takie piękne i nowe miasto – nie mamy [W latach 1967-73 Słupiec był samodzielnym, osobnym miastem – przyp. Marka Cybulskiego; po 1973 roku stał się częścią Nowej Rudy – przyp. ML].
– Panie dyrektorze – uśmiechnął się Stanisław Szczypka – to ja to zaraz rozrysuję i jak się spodoba, to jeszcze większego zrobię od tego z Nowej Rudy!
– I to jest odpowiedź Stasiu! – aż przyklasnął w ręce dyrektor – I o to właśnie chodzi! Mamy mieć większego! Ładniejszego! Czarniejszego! I wykonanego przez naszego własnego artystę! – wyszczerzył szelmowsko zęby dyrektor."

Słowa dyrektora Czogały wskazują, że pomnik należy więc traktować nie tylko jako symbol górniczy, ale jako swego rodzaju wyraz branżowej konkurencji miedzy polami górniczymi Słupca i Piast. Marek Cybulski podkreśla, że rzeźba ze Słupca jest bardziej umięśniona, wyższa i zaopatrzona w nowocześniejszy sprzęt górniczy, w tym młot pneumatyczny, a nie kilof, który dzierży pomnikowa postać z Piasta. Poza tym słupiecki górnik posiada tarczę ze znakiem orła białego (widoczną na zdjęciu poniżej), która nadaje mu dodatkowej dystynkcji.

Źródło

Faktycznie, Oczysław to chłop "jak się patrzy", typowo śląski. W barach szeroki w dupie wąski. I chyba jednak z nadczynnością tarczycy.

Warto zaznaczyć, że nie jest to pierwotna lokalizacja tego ciekawego pomnika. Pierwotnie znajdował się on przed KWK „Nowa Ruda” pole „Słupiec” archiwalna fotografia. W nowym miejscu został odsłonięty uroczyście w Barbórkę roku 2005.

Moje zdjęcia pochodzą z maja 2024 roku.

[Karolina Kot]

W Krosnowicach (Rengersdorf), wsi położonej w gminie Kłodzko, przy ulicy Fabrycznej 20, obejrzeć można zabudowania dawnych Zakładów Przemysłu Bawełnianego, założonych w roku 1835 jako Kauffmann Meyer Textilwerke AG.
Trzeba wejść między domy i pokręcić się trochę między ogrodzeniem, a parkingiem, żeby zobaczyć z bliska na własne oczy prezentowany poniżej relikt, naprawdę jednak warto to zrobić!
Tak wygląda zachowana do dziś, oryginalna, PRL - owska brama do Zakładów Włókienniczych. Pochodzi z roku 1946 i poza orłem bez korony posiada jeszcze jedną ciekawostkę - pierwszą powojenną nazwę Krosnowic, czyli Rankowo.

Zdjęcia wykonałam w maju 2024 roku.

[Karolina Kot]

Leszno, budynek poczty, ulica Dworcowa 3:

[Karolina Kot]

W Bytomiu - Karbiu, na wystawie prezentowanej w Izbie Tradycji Górnośląskich Kolei Wąskotorowych, natrafić można na wiele ciekawych pamiątek minionej przeszłości.
W tym na PRL - owskie godło z orłem bez korony.

Zdjęcia wykonałam maju roku 2017, podczas Industriady.

[Karolina Kot]

Bochnia, Rynek 18: