Otmuchów - znaki ciesielskie na konstrukcji wieży zamkowej

[Karolina Kot]

Na zamku w Otmuchowie (Ottmachau), miasteczku położonym w powiecie nyskim, na starych, drewnianych belkach nośnych konstrukcji wieży zamkowej, której początki sięgają okresu średniowiecznego, zachowały się tajemnicze nacięcia.
Podejrzewam, że są to tzw. znaki ciesielskie.
Niewykluczone jednak, że się mylę, a te dziwne zagłębienia są swoistymi podpisami dawnych mistrzów ciesielskich, czyli odpowiednikami gmerków kamieniarskich.

Zdjęcia wykonałam w lipcu 2022 roku.

[PL_Sheep]

Odpowiedz na temat tych znaków jest bardzo prosta. Więźba dachowa składa się z elementów te znaki to nic innego jak zaznaczenie elementu co gdzie ma być jak również w którą stronę obrócone. Belki nie były docinanie na miejscu tylko zapewne przygotowywane w tartaku. Cieśle na miejscu montażu patrząc na belkę musieli wiedzieć gdzie się ma znaleźć. Obecnie też każdy element jest znakowany.... Markerem

[smar]

Belki nie były docinanie na miejscu tylko zapewne przygotowywane w tartaku. Cieśle na miejscu montażu patrząc na belkę musieli wiedzieć gdzie się ma znaleźć. Obecnie też każdy element jest znakowany.... Markerem

Nnno powiem Ci że jak cieśle więźbę na mojej chałupie w 2009 roku stawiali to wszystkie elementy były przycinane na miejscu! Co więcej "na miejscu" decydowali który element w które miejsce pójdzie! Dla przykładu (bardzo mnie to zdziwiło stąd zapamiętam do końca życia!) po starannych oględzinach każdej krokwi wytypowali cztery "najlepsze" na brzegi a pozostałe rozmieścili tak by "stopniem krzywizny" były poukładane "monotonicznie" (by dach na środku był najbardziej wypukły i stopniowo opadał ku brzegom). Podobnie jętki dobierali w pary tak by ich "wygięcia" wzajemnie się "kompensowały"

[PL_Sheep]

Mam inną teorie troszeczkę. Z czasem rzemieślnicy a zwłaszcza obecni idą na ilość nie jakość. Widać to w większości prac obecnie wykonywanych. Nie tylko w budownictwie ale w szeroko pojętym przemyśle. Też jestem świeżo po budowie domu być może widzę to inaczej gdyż zdecydowałem, że więźba jak i cały dom ma być z drewna konstrukcyjnego klejonego i sezonowanego (kvh) więźba zaprojektowana przewieziona i złożona bez udziału piły na placu budowy. wszystko przygotowane na hali produkcyjnej. Na zdjęciu widoczne opisy na poszczególnych elementach. Więźbe u mnie zaczęli stawiać we czwartek a w piątek po południu dach był już przykryty membraną i przygotowany do ułożenia dachówki.

[smar]

Więźbe u mnie zaczęli stawiać we czwartek a w piątek po południu dach był już przykryty membraną i przygotowany do ułożenia dachówki.

U mnie zaczęli we wtorek skończyli w środę - oczywiście tego samego tygodnia - czyli też wyrobili się w dwa dni tyle że bez membrany; to już była robota dekarzy

Z czasem rzemieślnicy a zwłaszcza obecni idą na ilość nie jakość. Widać to w większości prac obecnie wykonywanych.

No właśnie - obecni/obecnie Jakoś nie chce mi się wierzyć w prefabrykację w średniowieczu. Przecież wtedy to nawet projekt budowy był jedynie w głowie majstra a nie na papierze (choćby z tego powodu że papieru nie było lub był zbyt drogi). Wyobrażasz sobie robotników budujących zamczysko postępujących zgodnie z instrukcją montażu niczym ja jak składam meble z IKEi? Oczywiście wszystko jest możliwe ale mnie się to w pale nie mieści

[PL_Sheep]

Jakoś nie chce mi się wierzyć w prefabrykację w średniowieczu.

Nie miałem na myśli pełnej prefabrykacji ale weź pod uwagę że żurawi wtedy też nie mieli (tak zaawansowanych) popatrz różne znaki znajdują się na tej samej więźbie w różnych miejscach. Uważam że miejsca łączeń które wcześniej przygotowywali na leżących belkach na ziemi oznaczali by móc je szybko złożyć już na górze po do transportowaniu na miejsce montażu. Inaczej każdy z cieśli swoje konstrukcje znaczył by swoim znakiem wszędzie takim samym. Ja tak to rozumiem.

[smar]

Cieśle na miejscu montażu patrząc na belkę musieli wiedzieć gdzie się ma znaleźć.

Sęk w tym, że dawno temu rzemieślnicy mieli znacznie większą wiedzę niż obecnie! Obecnie pierwsze o co zapyta majster to o projekt! A kiedyś jak chłop chciał wybudować dla przykładu stodołę to zapraszał majstra i zamawiał u niego stodołę mówiąc jedynie ile czego ma się w niej zmieścić. I majster po prostu taką stodołę budował. Gdyby się spytał chłopa o projekt tej stodoły to chłop by pomyślał że majster zwariował i bredzi wypowiadając niezrozumiałe wyrazy

[Karolina Kot]

Czytam i włos mi się jeży.
Więźbę dachową rodzinnego domu postawił mój ojciec, nauczyciel z zawodu, wraz z synem, czyli ze mną. Na razie jakoś się trzyma.

[PL_Sheep]

chłop by pomyślał że majster zwariował i bredzi wypowiadając niezrozumiałe wyrazy

Je..em

Mnie np uderzyło w oczy bardzo jak w górach gdzie mamy letnisko sąsiedzi (miejscowi górale) jak przygotowali drzewo na swoje więźby to je leżakowali nie skłamię ze trzy lata. A drewno, które szło na sprzedaż (też na dachy) tydzień wcześniej jeszcze rosło w lesie.
Ciekawe jak z tym było powiedzmy 200-300 lat temu.

[smar]

"Wczoraj jeszcze liście miało dzisiaj na budowie" - to ulubione powiedzonko dzisiejszych budowlańców
Kiedyś zapewne obowiązywały bardziej rygorystyczne procedury Trudno powiedzieć jak to wyglądało w przypadku więźby ale do stropów, podłóg i mebli drewno było z pewnością dobrze "wysezonowane" - świadczy o tym stan zachowania obiektów które możemy podziwiać w muzeach czy kościołach