Strażnicy Czasu

Na terenie Białej, u zbiegu ulic Józefa Piłsudskiego oraz Komorowickiej, znajduje się, ukryty za zabudowaniami, nadal czynny cmentarz ewangelicki.
Jest to bardzo stara nekropolia, założona już w roku 1783 i kilkukrotnie rozbudowywana. Obecnie posiada pięć sektorów i zajmuje obszar 17 886 m² o kształcie zbliżonym do trapezu prostokątnego. Całość otacza mur z dwoma bramami.
Do dziś zachowało się wiele zabytkowych nagrobków oraz częściowo oryginalny układ zieleni cmentarnej.
Cmentarz nie jest widoczny z ulicy i łatwo go przeoczyć, a na jego teren można dostać się ścieżką ukrytą za zabudowaniami.

Zdjęcia wykonałam w styczniu 2017 roku.
Lokalizacja

Niestety, cmentarz ten nosi ślady powojennych dewastacji, z których największa, odbywająca się z nakazu władz w połowie 1946 roku, dotyczyła usuwania niemieckich napisów z nagrobków, w ramach "walki ze śladami niemczyzny". W ordynarny i barbarzyński sposób zamalowano wówczas trudną do usunięcia, czarną farbą (lub smołą) wiele inskrypcji.
Ślady tych działań w postaci nieestetycznych zacieków są doskonale czytelne na cmentarzu do dziś.

Najbardziej reprezentacyjnym nagrobkiem na cmentarzu jest piękny pomnik wykonany dla Rudolfa Theodora Seeligera, wieloletniego burmistrza Białej.

Bystre oko obserwatora dostrzeże także, widoczne tu i ówdzie, niewielkie sygnatury mistrzów kamieniarskich. Takich podpisów rzeźbiarzy, twórców poszczególnych steli nagrobkowych, zachowało się na ewangelickim cmentarzu w Białej całkiem sporo.