Komorno - grodzisko średniowieczne

Posty: 27829
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Komorno - grodzisko średniowieczne

Postautor: Karolina Kot » niedziela 23 kwie 2017, 22:30

Na polach położonych pomiędzy wsią Komorno (powiat kędzierzyńsko-kozielski, gmina Reńska Wieś), a Pokrzywnicą, nieopodal torów kolejowych, na naturalnym wzniesieniu, znajdują się pozostałości dużego grodziska, datowanego na wczesne średniowiecze (VIII - X wiek). Do lat 20 XX wieku miejsce to porastał las i relikty fortalicjum były czytelne i stosunkowo dobrze zachowane.
Obecnie z poziomu ludzkich oczu widać niewiele: po wykarczowaniu drzew obiekt został splantowany i rozorany.
Grodzisko było wielokrotnie badane powierzchniowo, a w roku 1971 archeolog Michał Parczewski przeprowadził w jego obrębie wykopaliskowe badania sondażowe, podczas których odkryto fragmenty ceramiki pozwalającej na wydatowanie warowni oraz relikty fosy i wału zewnętrznego.

Obecnie stanowisko to można zauważyć w zasadzie jedynie z powietrza. Podczas naszej wizyty nie udało się nam popełnić takich pięknych ujęć, jakie ponad 20 lat temu wykonał Wojciech Gorgolewski, albo takich, jakie można obejrzeć na Geoportalu, ale i tak coś tam na zdjęciach widać.
Ta ciemna linia to dawna fosa. A czarna kropka, biegająca po terenie zabytku, to ja. ;)

Źródło informacji: Eugeniusz Tomczak, "Mało znane warownie Górnego Śląska".
Lokalizacja
Zdjęcia wykonaliśmy w kwietniu 2017 roku, używając drona o imieniu Muninn.
Załączniki
Widok ogólny.JPG
Widok ogólny.JPG (80.71 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (4).JPG
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (4).JPG (136.33 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (3).JPG
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (3).JPG (91.71 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (2).JPG
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (2).JPG (80.08 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (1).JPG
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (1).JPG (102.88 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (6).JPG
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (6).JPG (105.5 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (5).JPG
Z poziomu ludzkich oczu nie widac nic (5).JPG (104.28 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z lotu ptaka (1).jpg
Z lotu ptaka (1).jpg (39.06 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z lotu ptaka (3).jpg
Z lotu ptaka (3).jpg (61.5 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z lotu ptaka (6).jpg
Z lotu ptaka (6).jpg (66.45 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z lotu ptaka (5).jpg
Z lotu ptaka (5).jpg (46.54 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z lotu ptaka (2).jpg
Z lotu ptaka (2).jpg (38.23 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z lotu ptaka (7).jpg
Z lotu ptaka (7).jpg (70.05 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z lotu ptaka (4).jpg
Z lotu ptaka (4).jpg (39.64 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z lotu ptaka (4)..jpg
Z lotu ptaka (4)..jpg (81.9 KiB) Przejrzano 11465 razy
Z lotu ptaka.jpg
Z lotu ptaka.jpg (119.3 KiB) Przejrzano 11463 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 2
Rejestracja: poniedziałek 20 sie 2018, 19:04

Re: Komorno - grodzisko średniowieczne

Postautor: Czestmir Latający » sobota 20 cze 2020, 10:26

Mam zdjęcia obiektu z tego roku. Wysłać Ci?

Posty: 27829
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Komorno - grodzisko średniowieczne

Postautor: Karolina Kot » sobota 20 cze 2020, 19:46

Poproszę.
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 2
Rejestracja: poniedziałek 20 sie 2018, 19:04

Re: Komorno - grodzisko średniowieczne

Postautor: Czestmir Latający » czwartek 02 lip 2020, 15:04

Poproszę adres mailowy

Posty: 27829
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Komorno - grodzisko średniowieczne

Postautor: Karolina Kot » wtorek 18 sie 2020, 21:55

Dopiero dziś natrafiłam na ten artykuł.
Gratuluję zdjęć!

Ślady starego grodziska dostrzeżone z drona


Jak donosi internetowe forum dla miłośników historii „Strażnicy Czasu” na polach położonych pomiędzy Komornem a Pokrzywnicą, na naturalnym wzniesieniu nieopodal torów kolejowych, znajdują się pozostałości dużego grodziska, datowanego na wczesne średniowiecze (VIII-X wiek).
Do lat 20. XX wieku miejsce to porastał las i relikty fortalicjum były czytelne i stosunkowo dobrze zachowane. Obecnie z poziomu ludzkich oczu widać niewiele: po wykarczowaniu drzew obiekt został splantowany i rozorany. Grodzisko było wielokrotnie badane powierzchniowo, a w 1971 roku archeolog Michał Parczewski przeprowadził w jego obrębie wykopaliskowe badania sondażowe, podczas których odkryto relikty fosy i wału zewnętrznego oraz fragmenty ceramiki pozwalającej na wydatowanie warowni. Obecnie stanowisko to można zauważyć jedynie z powietrza.

Uczynił tak ostatnio pasjonat historii Sławomir Wilkowski, który od dobrych dwóch lat próbował za pomocą drona dostrzec z lotu ptaka ślady grodziska w Komornie.

Ucieszył się jak dziecko

- Udałem się tam w sumie ponad dwadzieścia razy, ale wcześniej nie byłem w stanie zauważyć żadnych śladów obiektu przez złe oświetlenie, niezbyt dobrą pogodę, jak chociażby zbyt silny wiatr uniemożliwiający start drona oraz przez samą roślinność, bo niestety nie w każdej uprawie można dostrzec ślady z przeszłości. Przeważnie nie widać dosłownie nic, a najmniej na zaoranym polu - tłumaczy Sławomir Wilkowski. - W tym roku szczęście mi dopisało i zobaczyłem ciekawe ślady, ciesząc się przy tym jak dziecko.

Jak wiadomo, grodzisko znane jest co najmniej od XIX wieku i było badane w latach 70. XX wieku przez archeologów, lecz poza odkryciem resztek fortyfikacji w postaci fosy i wału oraz kilkudziesięciu fragmentów ceramiki pochodzącej z VIII do X wieku włącznie, nic więcej z tego okresu nie znaleziono.

Nasz rozmówca zauważa, że choć przeprowadzono tylko badania sondażowe, to jak na grodzisko o wymiarach około 180x130 metrów, są to bardzo skromne odkrycia. Dlaczego tak mało rzeczy znaleziono i czy ówcześni Słowianie nie posiadali żadnych kosztowności?

Zdaniem miłośnika historii, grodzisko w Komornie było budowlą leżącą na peryferiach struktury plemiennej, czyli obiektem granicznym (wyznaczającym granicę), ale także miejscem gromadzenia się handlu dalekosiężnego.

- Uważam jednak, że grodzisko to na co dzień nie było zamieszkane, a całe życie kwitło w jego pobliżu i tylko na czas zagrożenia chroniła się w nim ludność. Biorąc pod uwagę technikę wojenną tamtych czasów, nie był to obiekt, nadający się do długotrwałej obrony, jeśli porównamy go do innych, o wiele lepiej ufortyfikowanych grodzisk, które mimo wszystko zostały szybko zdobyte przez wrogów - tłumaczy Sławomir Wilkowski. - Na filmie oraz zdjęciach które wykonałem, widać ślady, które są prawdopodobnie szczątkami jakiejś konstrukcji. Być może palisady okalającej wał, lub innej struktury wykonanej z drewna. Sucha fosa, palisada i wał, mimo że grodzisko było położone na wzniesieniu, to bardzo prosta konstrukcja.

Do kogo należało?

Dla naszego rozmówcy zastanawiająca jest przynależność plemienna grodziska, ponieważ mniej więcej w tej okolicy powinny stykać się trzy słowiańskie plemiona, czyli Opolanie, Golęszyce zwani też Gołęszycami lub Golężycami oraz tajemnicze i z łacińska zwane plemię słowiańskie Lupiglaa zamieszkałe w 30 grodach na szlaku z Pragi czeskiej na północ i północny wschód. Plemię Lupiglaa zostało wymienione przez Geografa Bawarskiego (w innych źródłach nie występuje). Zazwyczaj utożsamia się je z plemieniem Głubczyców/Głąbczyców. Nazwę ludu zwykle tłumaczy się jako Łupi Głowy lub Głupie Głowy, ale istnieje też teoria mówiąca że nazwa jest łacińsko-słowiańską hybrydą, pochodząca od łacińskiego słowa Lupus i oznacza Wilcze Głowy.

- Historycy od lat sprzeczają się w tej kwestii, ja natomiast zastanawiam się przy tej okazji nad położonym po sąsiedzku ówczesnym Koźlem i rolą jaką ono pełniło, także w kontekście wczesnośredniowiecznej wymiany handlowej. Ile było traktów handlowych w tej okolicy, biorąc pod uwagę, że Odra na pewno była jednym z nich. Rodzi się też pytanie, którędy przebiegał ówczesny trakt handlowy między Komornem, a samym Koźlem, biorąc pod uwagę, że w Większycach również znaleziono ślady osady z wczesnego średniowiecza - zastanawia się Sławomir Wilkowski. - Jeśli grodzisko kozielskie było położone na trakcie handlowym do Lubomii, czyli jednego z największych grodzisk plemienia Golęszyców, to czy istniało ono z prawej czy też z lewej strony Odry i jaki był do niego dostęp dla przemierzających szlakiem handlowym kupców? Czy była to okolica dzisiejszej drogi krajowej numer 45 położonej wzdłuż Odry, czy też ów trakt przebiegał w innym miejscu? Oczywiście trzeba wziąć też pod uwagę inne okoliczne grodziska, czyli potężne Naczęsławice oraz Ostrożnicę i miejsca gdzie drogi mogły się łączyć.

Miłośnik historii zastanawia się nad jeszcze innymi kwestiami. Czy jeśli Koźle należało do Golęszyców, to czy wykorzystywali oni Odrę i jej połączenie z rzeką Kłodnicą do spławiania dóbr wszelakich oraz gdzie następował ich ewentualny rozładunek i załadunek. Wreszcie, czy w tamtym czasie, jako grodzisko mogło ono dorównywać wielkością obiektowi z Komorna? Czy Koźle i Komorno należały do jednego plemienia i Komorno straciło swoje znaczenie na rzecz lepiej położonego i łatwiejszego do obrony grodziska w Koźlu?

- Jeśli zaś Komorno i Koźle należały do innych plemion, to na pewno można sobie wyobrazić waśnie i wojny plemienne, które miały miejsce w IX wieku i które mogły spowodować upadek jednego z tych grodzisk. Pytań jest mnóstwo i mam nadzieję, że kiedyś znajdziemy na nie odpowiedzi, a tymczasem spacerując wśród pól, lasów i łąk, warto zwrócić uwagę na porośnięte zbożem, niepozorne pagórki - kończy Sławomir Wilkowski.

Andrzej Kopacki
09.08.2020
Źródło

Na marginesie dodam jeszcze, że okolica jest dużo bardziej ciekawa.
W roku 2017, w sąsiedniej miejscowości, udało nam się przypadkowo - także dzięki ujęciom z drona - odkryć kolejny zabytek: nieznane dotychczas nauce, zniwelowane grodzisko średniowieczne.
Pan archeolog Eugeniusz Tomczak, którego miałam przyjemność poznać osobiście, powiedział mi kiedyś, że jeśli marzy mi się odkrycie czegoś takiego, to powinnam rozejrzeć się po Opolszczyźnie.
Jak widać - miał rację. ;)
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 2
Rejestracja: poniedziałek 20 sie 2018, 19:04

Re: Komorno - grodzisko średniowieczne

Postautor: Czestmir Latający » piątek 13 lis 2020, 22:09

Załączniki
Komorno.jpg
Komorno.jpg (15.69 KiB) Przejrzano 2511 razy

Posty: 27829
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Komorno - grodzisko średniowieczne

Postautor: Karolina Kot » sobota 14 lis 2020, 20:06

Niesamowite są te wyróżniki roślinne!
Gratulacje!
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo opolskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości