Starczów - grodzisko

[Karolina Kot]

Wieś Starczów (Alt Altmannsdorf), położona w powiecie ząbkowickim, w gminie Kamieniec Ząbkowicki, po raz pierwszy wzmiankowana była w kronikach w roku 1291.
Miej więcej z tego właśnie okresu pochodzi mało znany zabytek, ulokowany w południowej części wsi, po lewej stronie drogi wiodącej w kierunku Ziębic.
Jest nim dosyć dobrze zachowany gródek typu stożkowatego, pierwotnie prawdopodobnie otoczony fosą. Na jego szczycie zapewne istniała wieża mieszkalno - obronna, a u podnóża - podgrodzie i osada.
Na plateau wzniesienia doszukać się można śladów po wykopach archeologicznych.

Zdjęcia wykonałam w styczniu 2019 roku.
Lokalizacja

[damwer1]

Witam, skąd masz informacje o grodzisku w Starczowie? Czy znalazłaś to w jakiś źródłach archeo/historycznych? Gdy tam byłem, kierowałem się tylko mapą turystyczną, bo (o dziwo) tam jest gród zaznaczony, ale nie znalazłem go w rejestrze, brak na zabytek.pl, nie ma go na messtischblattach. Jedynie znalazłem, że miejsce jest oznaczone na mapie AZP, ale brak jest karty, nie mam żadnego opisu stanowiska. Na miejscu, kiedy byłem parę lat temu i przyglądałem się stanowisku, mieszkający obok pan zaczął mnie wypytywać co robię i kiedy powiedziałem, że ma po sąsiedzku relikty grodu oczy mu z orbit wyszły. Był mocno zdziwiony i chciał się dowiedzieć czegoś więcej, ale w sumie nie miałem mu co powiedzieć, tylko pokazałem mu mapę turystyczną po której dotarłem...

[Karolina Kot]

Podobnie - z map turystycznych.
I mam od początku spore wątpliwości co do tego obiektu. Kształtu, zasięgu, chronologii i nie tylko. Zwłaszcza w konfrontacji z LIDARem.
Natomiast widać wyraźnie, że ktoś na tym kopcu kopał.

Mam także niepewność co do obiektu z Opolnicy. Ale to inna opowieść.

[damwer1]

Opolnicy nawet nie znalazłem na mapach turystycznych. Tak w ogóle to są tam dwa stanowiska, a oba znam dzięki stronie "od grodu do zamku", która jednak w większości prezentuje domniemane stanowiska. Jedno z tych stanowisk pojawia się w naukowym opracowaniu Nowakowskiego jako grodzisko stożkowate, więc chodzi zapewne o to miejsce pod ruinami dworu, a nie o to grodzisko, na którym byłaś i z którego przesłałaś zdjęcia.

[damwer1]

Odgrzebałem swoje zapiski, w tym z rozmowy z panem przy "grodzisku" w Starczowie. On mi powiedział, że to była miejscowa piaskownia, pewnie taka "dzika" i może stąd te doły na zdjęciach.

[Karolina Kot]

O widzisz! Teraz mi zaczyna to wszystko pasować, zwłaszcza ten nietypowy wygląd obiektu na LIDARze!
W Opolnicy też to tak trochę wygląda.

Warto zaznaczyć, że wyrobisko piasku absolutnie nie wyklucza istnienia w danym miejsca reliktów grodu. Dobitny przykład podobnego stanowiska znajdziemy pod Bochnią.

[damwer1]

To chyba podobnie było z grodziskiem na Czerwonym Kamieniu przy Nowym Kościele (złotoryjski). Tylko tam bardziej kamieniołom "zrobił robotę". Są nadal jakieś "wały", ale to chyba wszystko związane z wydobyciem. Nawiasem mówiąc, kiedy tam byłem to ścieżki wydeptane były na dziko, a teraz podobno siłą i zaangażowaniem mieszkańców zrobiło się tam fajne miejsce z punktem widokowym. Warto odwiedzić.
Jeśli chodzi o Starczów, zastanawiam się czy zaznaczenie jako grodziska na mapie turystycznej nie wynika z opisania go w Słowniku geografii turystycznej Sudetów Staffy. Oznaczenie jest na mapie PLANu, a wydaje mi się, że oni właśnie na Staffie bazowali. Nie mam niestety tomu Przedgórze Sudeckie, a to zapewne będzie tam. Jak tylko go "złapię", to sprawdzę. Pytanie skąd autorzy słownika wyciągnęliby taką informację (???).
Podobną sytuację z grodziskami zanotowałem przy Grodowcu (powiat polkowicki, na północ od Żelaznego Mostu). Łącznie na mapie są 4 grody obok siebie, dwa w Grodowcu, dwa w pobliskim Bieńkowie. "Kombo" idealne, żeby zrobić fajny szlak czy cuś...
Sprawdziłem w terenie wszystkie. Jedno stanowisko w Grodowcu to po prostu wyrobisko, drugie w ogóle nie istnieje (płaski teren w środku sosnowego lasku), a w Bieńkowie jedno na szczycie to również mała dziura po wybieraniu piachu (czy czegoś innego), a drugie to ledwo widoczny (w sumie tylko gdy nie ma liści) gród z rejestru. Co ciekawe na tej mapie nie zaznaczyli pobliskiego grodu w Grodziszczu