Strażnicy Czasu

Pogranicze polsko-niemieckie, a wcześniej prusko-rosyjskie było areną wielu działań politycznych, mających wzmocnić tą czy inną społeczność.

Przykładem takich działań był między innymi rozwój sieci kolejek lokalnych na ziemiach Wielkopolski, prowadzonych w taki sposób aby wspomagać gospodarzy niemieckich, zaś utrudniać eksport swoich produktów Polakom.

Tym większym zaskoczeniem było dla mnie odkrycie, którego dokonałem niedawno w związku z dokumentacją dawnych sieci triangulacyjnych Łańcucha Śląsko-Poznańskiego i Triangulacji Królestwa Polskiego, w okolicach wsi Skrońsko. Gdy sięgałem po kolejne arkusze Messtichblatów, z kolejnych lat, zupełnie nie spodziewałem się że na arkuszach 5076 Boroschau i 5077 Bodzanowitz z lat 1912/1914 znajdę odręcznie wykreślony czerwonym tuszem projekt przebiegu "kleinbahnki" jako odnogi linii Olesno-Praszka (Paulinka), od blockstelle Albrechtsdorf koło dawnych domów celnych aż po nadgraniczną wieś Bodzanowice.



Projekt nosi daty zatwierdzenia przez nadzór budowlany oleskiego starostwa z 22 maja 1927 roku, oraz w prawym dolnym rogu arkusza Bodzanowice pieczęć projektanta "Paul Wodarz, Ingenieur, Tiefbauunternehmen, tel. R 7640, Breslau".

Nie spotkałem się jednak w literaturze z opisem takiego projektu, albo przyczyn dla których zaniechano jego budowy. Nie istnieją żadne ślady w terenie, nawet najmniejszych robót ziemnych.

A skoro mamy nasz własny geoportal, no to miłego oglądania na mapie, wraz z kilkoma podkładami:
https://gisgory.eu/straznicyczasu/index.php/view/map/?repository=kolej&project=kolejka_bodzanowicka

Arkusze Messtichblatt pozyskałem oczywiście z niezastąpionego Mapstera.

Coś tam na lidarze wyłazi między Radłowem, a Starymi Karmonkami, ale chyba trzeba się tam przejechać i popytać.

Trudny temat. Faktycznie jest kłopot, by sie dokopać w źródłach czegokolwiek. https://polska-org.pl/4998521,Linia_kol ... linka.html
Ale nie tracę nadziei. Jeśli projekt był to musiała być przyczyna, dla której zaniechano jego realizacji

Czy nie czasem konsekwencje Powstań Śląskich?

Projekt z 1927 roku, grubo po powstaniach. A i same wsie pochodzą z czasów kolonizacji fryderycjańskiej, były mocno zniemczone. Podejrzewam raczej przyczyny ekonomiczne początku lat 30 XX w.

Znalazłem jeszcze jeden teoretyczny powód. Mianowicie celem uszczelnienia granicy i niedopuszczenia do nielegalnego jej przekraczania tudzież przemytu towarów 2 kwietnia 1928 sformowano po stronie polskiej Straż Graniczną, a prace legislacyjne związane z działaniem służb celnych w tym rejonie trwały od 1927. Zbieżność daty?

Po rozmowie z byłą panią wójt gminy Radłów mam jeszcze jeden argument: w rejonie Bodzanowic występowały złoża "rudy bagiennej" - rudy żelaza. Wg zasłyszanej opinii linia kolejowa planowana była dla wsparcia ich eksploatacji. Ostatecznie jednak ruda okazała się być zbyt ubogą, aby jej eksploatacja była opłacalna.
Pani wójt obiecała popytać starszych mieszkańców wsi, więc poczekajmy na dalszy ciąg historii


Swoją drogą, na północ od Bodzanowic, między Wichrowem a Sternalicami znajduje się przysiółek Ruda. Na lidarze znaleźć można charakterystyczne kopce.

Lokalizacja