Strona 1 z 1

Dąbrowa Górnicza - Strzemieszyce Wielkie, nieistniejąca kwatera z WW

: czwartek 24 wrz 2015, 12:06
autor: kusmanek
Przeglądając różne źródła, trafiłem na ciekawostkę odnośnie cmentarza w Strzemieszycach. W jednym z archiwalnych numerów lokalnej gazety "Strzemieszyce i Ja" trafiłem na list od czytelnika, pana Jana Kmiotka. Poniżej zamieszczam interesujący fragment:
(...) cmentarz strzemieszycki był miejscem zbiorowego grobu około 400 żołnierzy armii austriackiej stacjonujących w całym Zagłębiu Dąbrowskim w latach I wojny światowej, zmarłych na tyfus i czerwonkę. Epidemia ta nawiedziła żołnierzy armii austriackiej głównie w roku 1916. Wśród pochowanych żołnierzy przeważali Węgrzy i Bośniacy. Zbiorowa mogiła długości około 30 m. mieściła się w miejscu obecnego pochówku sióstr pasjonistek. Wzmiankę tę podaję dlatego, że była to jedyna mogiła w Zagłębiu , gdzie pogrzebani byli żołnierze austriaccy w czasie I wojny światowej.

Zdjęcie wspomnianego grobu sióstr pasjonistek:
DSC05870.JPG
DSC05870.JPG (119.52 KiB) Przejrzano 11792 razy

W innym numerze tego czasopisma znalazłem jeszcze taką informację:
W czasie okupacji miejsce to uporządkowane i ozdobione kwiatami z dużym drewnianym "Żelaznym Krzyżem" stanowiło w 1944 r. plac uroczystości żałobnych wdów i matek niemieckich, których synowie i mężowie zginęli na frontach II Wojny Światowej.

Zapewne ten fakt przesądził o tym, że ta mogiła popadła w zapomnienie. Miejscowa ludność kojarzyła ją wyłącznie z okupantem.
Dzięki nieocenionej pomocy pana Piotra Ormana uzyskałem następujące dane dotyczące tej mogiły:
Duża kwatera wojenna, ogólna liczba pochowanych 233, z czego 213 Austriaków, 10 Rosjan, 2 Legionistów i 10 żołnierzy o nieoznaczonej przynależności państwowej. Pochowani pochodzili ze szpitali epidemicznych a w trakcie trwania walk na Jurze z lazaretów. W późniejszym etapie wojny także z transportów sanitarnych przejeżdżających przez ważny węzeł kolejowy.

I jeszcze lista pochowanych znanych z nazwiska, wraz z przynależnością pułkową:
Baron Antoni, Pol.Leg.R. no.1/3 Komp, + 25.11.1914
Gulyas Laszlo, Trainsod., Etappentrainbegleitzug Nr 14/7, + 26.3.1915
Jezö Istvan, Zivilfuhrmann, Inf.Verpfl.Korp Nr. 8, 5.Staffel, + 17.3.1915
Veigl Michael, Hilfsarbeiter, TelegBauAbt. Nr 68, + 19.1.1914
Walmayer Imre, IR 26/4 Komp., + 25.11.1914
Weis Laurenz, LdstIR 11/1 Komp, + 21.11.1914

Re: Dąbrowa Górnicza - Strzemieszyce Wielkie, nieistniejąca kwatera z WW

: czwartek 24 wrz 2015, 12:11
autor: kusmanek
Obok wyżej wspomnianego grobu jest interesująca mogiła, otoczona łańcuchami na betonowych słupkach.
DSC05875.JPG
DSC05875.JPG (132.94 KiB) Przejrzano 11789 razy

Słupki z prawej strony zostały zapewne przestawione podczas budowy grobu Sióstr. Nie są wmurowane, postawiono je tylko na podłożu.
DSC05879.JPG
DSC05879.JPG (144.84 KiB) Przejrzano 11789 razy

Tablica przy omawianej mogile również wygląda na położoną tylko na ziemi:
DSC05890.JPG
DSC05890.JPG (144.48 KiB) Przejrzano 11789 razy

Poświęcona jest ona trzyletniemu Jureczkowi, zmarłemu w 1928 roku.
Wygląda na to, że grób miał dawniej inną, szerszą tablicę. Pozostał po niej tylko ślad:
DSC05894.JPG
DSC05894.JPG (144.11 KiB) Przejrzano 11789 razy

Wydaje się bardzo prawdopodobne, że to miejsce jest mocno okrojonym reliktem kwatery z I Wojny Światowej.
Niestety, póki co nie uzyskałem żadnego potwierdzenia mojej hipotezy. Poniżej jeszcze kilka zdjęć:
DSC05883.JPG
DSC05883.JPG (136.58 KiB) Przejrzano 11789 razy

DSC05892.JPG
DSC05892.JPG (109.27 KiB) Przejrzano 11789 razy

DSC05891.JPG
DSC05891.JPG (140.19 KiB) Przejrzano 11789 razy

Re: Dąbrowa Górnicza - Strzemieszyce Wielkie, nieistniejąca kwatera z WW

: czwartek 04 sie 2016, 21:50
autor: Karolina Kot
Tak to wygląda z wysokości kilku metrów:

Re: Dąbrowa Górnicza - Strzemieszyce Wielkie, nieistniejąca kwatera z WW

: piątek 05 sie 2016, 19:19
autor: kusmanek
Rewelacja :D Ech, marzy mi się, żeby w tym miejscu stanęła kiedyś mała tablica pamiątkowa poświęcona żołnierzom WW. Albo chociaż temu jednemu legioniście ;)

Re: Dąbrowa Górnicza - Strzemieszyce Wielkie, nieistniejąca kwatera z WW

: czwartek 26 sie 2021, 20:22
autor: kusmanek
Lubię to uczucie, gdy po kilku latach od opracowania jednego tematu, całkiem przypadkiem na światło dzienne wychodzi kolejny element układanki. Nie inaczej było w tym przypadku. Przeglądając zasoby Internetu natrafiłem na Listę Strat Legionu Polskiego. Spróbowałem poszukać w tym źródle pochowanego w Strzemieszycach legionisty - Antoniego Barona. Niestety - tego nazwiska nie znalazłem, ale udało mi się odkryć tożsamość drugiego z pochowanych tam żołnierzy - Juliana Błażeja. Co ciekawe, został on ranny w bitwie pod Krzywopłotami, szrapnel zranił go w lewą łopatkę. Rana musiała być poważna, ponieważ 29 listopada 1914 roku zmarł.
Screenshot_20210826-191836_Office.jpg
Screenshot_20210826-191836_Office.jpg (112.1 KiB) Przejrzano 5547 razy

Re: Dąbrowa Górnicza - Strzemieszyce Wielkie, nieistniejąca kwatera z WW

: czwartek 26 sie 2021, 22:57
autor: Karolina Kot
Prawdopodobnie szrapnel uszkodził kość, a takie rany fatalnie się leczą, nawet obecnie, w dobie antybiotyków.
Mimo wysiłków medyków tego typu uraz niejednokrotnie kończy się zakażeniem krwi, czyli sepsą.

Re: Dąbrowa Górnicza - Strzemieszyce Wielkie, nieistniejąca kwatera z WW

: niedziela 17 paź 2021, 11:35
autor: kusmanek
Powrót do tematu przyniósł kolejne nazwiska trzech pochowanych tam osób, w sumie to już dziesięciu:
* Peter Busch +02.02.1915
* Josef Krawczyk +11.11.1914
* Josef Melski +25.11.1914
strzemieszyce_2.jpg
strzemieszyce_2.jpg (43.52 KiB) Przejrzano 5100 razy

Re: Dąbrowa Górnicza - Strzemieszyce Wielkie, nieistniejąca kwatera z WW

: poniedziałek 18 paź 2021, 18:43
autor: kusmanek
Po ponownej kwerendzie dostępnych źródeł udało mi się ustalić kolejne nazwiska pochowanych tam osób. Okazuje się, że legionistów w Strzemieszycach pochowano jednak trzech.
Kompletna lista czternastu nazwisk, wraz z przynależnością pułkową i datą śmierci poniżej:

1) Baron Antoni, Pol.Leg.R. no.1/3 Komp, + 25.11.1914

2) Błaszczyk Ludwik, Poł.Leg.R no.1, + 19.11.1914

3) Błażej Julian, Pol.Leg.R. no.1/3 Komp, + 29.11.1914

4) Busch Peter, maszynista, + 02.08.1915

5) Chrobak Franz, IR 56, + 01.12.1914

6) Gulyas Laszlo, Trainsod., Etappentrainbegleitzug Nr 14/7, + 26.3.1915

7) Jezö Istvan, Zivilfuhrmann, Inf.Verpfl.Korp Nr. 8, 5.Staffel, + 17.3.1915

8) Kleczar Karl, IR 56, + 24.11.1914

9) Krawczyk Josef, k.k. LIVerflK. Nr.3/46, + 11.11.1914

10) Lipczyński Anton, IR 56, + 01.12.1914

11) Melski Josef, + 25.11.1914

12) Veigl Michael, Hilfsarbeiter, TelegBauAbt. Nr 68, + 19.1.1914

13) Walmayer Imre, IR 26/4 Komp., + 25.11.1914

14) Weis Laurenz, LdstIR 11/1 Komp, + 21.11.1914


Źródła:
Piotr Orman , Krzysztof Orman: "Wielka Wojna na Jurze", wyd.II.
Nachrichten über Verwundete und Kranke, dostępne na stronie https://kramerius.nkp.cz/kramerius/Sear ... zemieszyce
Straty Legionu Polskiego https://polona.pl/item/lista-chorych-ra ... o:metadata