Strażnicy Czasu

Zabytkowa wieża ciśnień przy dworcu PKP w Rzeszowie odzyskała dawny wygląd. Wyposażenie pozostało oryginalne.

Wieża ciśnień przy dworcu PKP w Rzeszowie została wyremontowana w ramach inwestycji PKP PLK S.A., związanej z przebudową i modernizacją stacji Rzeszów Główny. Renowacja była prowadzona pod nadzorem urzędu konserwatorskiego.
Odnowiono elewację wieży, wymieniono zniszczone blaszane pokrycie żelbetonowej kopuły, zakonserwowano metalową stolarkę okienną oraz zrekonstruowano drzwi wejściowe z zachowaniem oryginalnych okuć i zamku.

Wieża ciśnień, zwana też wieżą wodną, wchodzi w skład zespołu dworca głównego PKP w Rzeszowie. Wybudowana została na przełomie XIX i XX w. na potrzeby stacji kolejowej. Podczas budowy zastosowano nowoczesną w tamtym czasie konstrukcję żelbetową, którą wypełniono murem z cegły. Całość przykrywa także żelbetonowy dach w formie spłaszczonej kopuły, pokryty blachą.

- Wieża wodna była rezerwuarem wody na potrzeby stacji. W dużym, żeliwnym zbiorniku umieszczonym w pomieszczeniu pod kopułą gromadzono wodę dla parowozów, a także dla celów przeciwpożarowych i na potrzeby socjalne budynków dworca - opisuje Barbara Stopyra, główny specjalista Delegatury w Rzeszowie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Przemyślu.

Wodę czerpano z Wisłoka, a do wieży tłoczono rurami za pomocą stacji pomp. W okresie zimowym wodę podgrzewano. Służyły do tego dwa żeliwne piece umieszczone na niższej kondygnacji wieży. Do rozprowadzania wody służył wodociąg, a do parowozów dostarczano ją za pomocą żurawi.
Wieża była czynna do lat 50. XX w., kiedy to zmieniła się technologia, znikły parowozy, powszechne zastosowanie znalazły hydrofory i wieża wodna nie była już potrzebna.
Ale oryginalny budynek o charakterystycznym kształcie pozostał i wzbogaca krajobraz miasta. Wewnątrz zachowało się oryginalne wyposażenie: zbiornik na wodę, piece, zawory i rury, a także metalowe kręte schody wiodące na najwyższą kondygnację.
Obok znajduje się niewielki murowany domek, wybudowany w tym samym czasie co wieża, w którym mieszkał pracownik ją obsługujący.
- Na terenie zespołu dworca kolejowego Rzeszów Główny znajdują się też inne budynki i obiekty wymagające prac remontowych. Liczymy na dalszą współpracę z PKP przy pracach remontowych kolejnych zabytków kolejowych
- mówi Barbara Stopyra.