W Witeradowie, bardzo malowniczej wsi położonej w gminie Olkusz, wśród starych drzew, nad młynówką stanowiącą odnogę małego potoczku - Witeradówki - znajduje się cudnej urody obiekt: stara osada młyńska.
W jej skład wchodzi budynek mieszkalny, zrujnowany już niestety wodny młyn oraz zabudowania gospodarcze, ustawione w formie tzw. okołu.
W pobliżu jeszcze kilka lat temu istniał nieopodal sztucznie utworzony staw, po którym zachowało się zagłębienie. Obok niego można znaleźć pozostałości jednej z trzech ziemianek.
W dodatku, pod rosnącą w pobliżu zabudowań starą lipą, mieli, wedle rodzinnej tradycji, przekazywanej z ojca na syna, odpoczywać powstańcy (niestety, nie zapamiętałam z jakiego powstania, a trochę tego było).
Tradycje młynarskie tego miejsca sięgają zamierzchłych czasów - XV wieku.
Obecny budynek pochodzi z XIX wieku.
Zakład funkcjonował jeszcze po II Wojnie Światowej, w końcowej fazie istnienia już tylko jako tartak - jego urządzenia można odnaleźć za budynkiem, w korycie dawnej młynówki. Leżą tam sobie stare tryby i przekładnie, nikomu już niepotrzebne, ale nadal zachwycające swym produkcyjnym pięknem.
Lokalizacja obiektu
Muszę przyznać, że witeradowski młyn jest jednym z najpiękniejszych budowli tego typu, jakie widziałam.
W pobliżu, według archiwalnych map, znajdował się jeszcze jeden zakład młynarski, ale nie zachował się po nim do dziś żaden ślad.