Boruszowice - papiernia

Posty: 27829
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Boruszowice - papiernia

Postautor: Karolina Kot » piątek 11 sty 2019, 12:13

W miejscowości Boruszowice, położonej w powiecie tarnogórskim, w gminie Tworóg, przy ulicy Fabrycznej (będącej przedłużeniem ulicy Armii Krajowej), na skraju lasu, znajdują się zabudowania nieczynnej papierni.
Ten ciekawy zakład powstał na przełomie XIX i XX wieku i początkowo nie miał nic wspólnego z przemysłem celulozowym.
Pierwotnie był on fabryką materiałów wybuchowych, założoną przez firmę Lignose AG. Wytwarzano tu dynamit, a także ksylit i saletrę amonową. Gotowe produkty były następnie zakupywane przez liczne kopalnie Górnego Śląska i wykorzystywane przy pozyskiwaniu węgla kamiennego.
Do dziś w okolicy zakładu pozostały po tym epizodzie historii tego miejsca dobrze zachowane wały ziemne dawnych prochowni.
Są doskonale czytelne na LIDARze.

W połowie lat 20. XX wieku obiekty fabryczne całkowicie zmieniły swoje pierwotne przeznaczenie.

W 1924 r. boruszowickie zakłady zostały zamknięte, a rok później na ich terenie otwarto Centralę Ratownictwa Górniczego - Stację Doświadczalną. Jednak w 1926 r. stację przeniesiono do nieczynnej kopalni „Barbara” pod Mikołowem i tereny w Boruszowicach znowu opustoszały.

W 1929 r. została utworzona spółka pod nazwą Lignoza Sp. Akc. Fabryka Papieru w Pniowcu, której celem było uruchomienie na terenie zakładów w Boruszowicach produkcji papieru. Kompletny ciąg maszyn, którego wydajność szacowano na 500 ton papieru na miesiąc, dostarczyła renomowana firma Voith z Austrii. Otwarcie zakładu nastąpiło 31 grudnia 1929 r. w czasie, gdy wielki kryzys gospodarczy dotarł już do Polski. Oferowany przez zakład z Boruszowic papier posiadał wysoką jakość, dzięki czemu zyskał uznanie zarówno na rynku krajowym, jak też u zagranicznych odbiorców. Pozwoliło to fabryce przetrwać najtrudniejsze lata kryzysowe.

Dr Maciej Szymczyk
Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju
Źródło

Chociaż zakład był stosunkowo nieduży, należał jednak do grupy najlepszych polskich przedwojennych papierni.
W czasie II Wojny Światowej nie zaprzestał działania. Został przejęty przez niemiecką spółkę Herzberger Papierfabrik L. Osthushenrich GmbH, która wytwarzała w nim m.in. papier przędny. wykorzystywanego do wyrobu sznurka i papieru workowego.
Szczęśliwie fabryka nie ucierpiała także podczas ofensywy Armii Czerwonej i po wojnie wznowiła produkcję, aż do lat 70. XX wieku działając w zasadzie jako samodzielny zakład, zatrudniający w swoich najlepszych latach do 350 osób.

W latach 70. XX wieku boruszowicka papiernia stała się częścią Kaletańskich Zakładów Celulozowo - Papierniczych. Stopniowo zmniejszyła się wówczas liczba pracowników.
Przemiany gospodarcze z przełomu lat 80 i 90. XX wieku nieomal przyniosły kres działalności zakładu. W lipcu 2009 roku spłonął jeden z magazynów (składnica makulatury).
Aktualnie macierzysty zakład - papiernia w Kaletach - jest systematycznie wyburzany, a budynki papierni w Boruszowicach stoją sobie nadal i zdobią otoczenie swą majestatyczną wieżą ciśnień, ale wyglądają na nieczynne...

Lokalizacja
Nasze zdjęcia pochodzą z listopada 2018 roku.

Bardzo ciekawą fotorelację z wyprawy do tego miejsca obejrzeć można na tym blogu.
Proszę zwrócić uwagę na kamienie młyńskie, służące do mielenia masy celulozowej. Ja na nie nie trafiłam, ale też i nie eksplorowałam papierni zbyt dokładnie.
Załączniki
Papiernia w Boruszowicach (1).JPG
Papiernia w Boruszowicach (1).JPG (126.75 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (21).jpg
Papiernia w Boruszowicach (21).jpg (49.38 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (5).JPG
Papiernia w Boruszowicach (5).JPG (84.59 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (8).JPG
Papiernia w Boruszowicach (8).JPG (62.73 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (10).JPG
Papiernia w Boruszowicach (10).JPG (126.35 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (9).JPG
Papiernia w Boruszowicach (9).JPG (99.16 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (7).JPG
Papiernia w Boruszowicach (7).JPG (85.44 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (18).JPG
Papiernia w Boruszowicach (18).JPG (110.46 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (12).JPG
Papiernia w Boruszowicach (12).JPG (123.88 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (15).JPG
Papiernia w Boruszowicach (15).JPG (64.83 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (14).JPG
Papiernia w Boruszowicach (14).JPG (71.77 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (13).JPG
Papiernia w Boruszowicach (13).JPG (41.15 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (11).JPG
Papiernia w Boruszowicach (11).JPG (89.82 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (17).JPG
Papiernia w Boruszowicach (17).JPG (116.69 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (16).JPG
Papiernia w Boruszowicach (16).JPG (103.38 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (20).JPG
Tory dawnej kolejki wąskotorowej
Papiernia w Boruszowicach (20).JPG (62.39 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (19).JPG
Tory dawnej kolejki wąskotorowej
Papiernia w Boruszowicach (19).JPG (70.65 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (2).JPG
Osiedle mieszkalne dla pracowników
Papiernia w Boruszowicach (2).JPG (98.18 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (3).JPG
Papiernia w Boruszowicach (3).JPG (137.93 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (4).JPG
Papiernia w Boruszowicach (4).JPG (92.24 KiB) Przejrzano 6210 razy
Papiernia w Boruszowicach (6).JPG
Papiernia w Boruszowicach (6).JPG (69.85 KiB) Przejrzano 6210 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo śląskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 3 gości