Wojnicz - kościół pw. św. Wawrzyńca

Posty: 203
Rejestracja: poniedziałek 03 lut 2020, 15:59

Wojnicz - kościół pw. św. Wawrzyńca

Postautor: Jan Poszeptynski » środa 22 kwie 2020, 22:53

Prastara osada targowa i wczesnośredniowieczny gród kasztelański stąd nazwa posiada liczne poświadczenia źródłowe od XIII w., Woynicze w 1217 r., Woyniz w 1224 r., Woynicz w 1239 r., 1259 r., wg Kazimierza Rymuta i Stanisława Rosponda nazwa dzierżawcza utworzona za pomocą archaicznego słowiańskiego przyrostka -jь od nazwy osobowej Wojnik. Stanisław Rospond zakładał ewentualność wczesnej formy Wojnice, od nazwiska Wojna, skróconej na Wojnic i odmazurzonej na Wojnicz. W XIV wieku ustanowiono tu specjalnego poborcę cła Florzko senior districtus woinicensis. Dokument z 1374 r. wymienia obok Krakowa jako castra et civitates regni Biecz, Sącz (Sądecz), Wiślicę i Wojnicz. W 1388 r. Władysław Jagiełło potwierdził sprzedaż Tarchowa in terra wojnicensi.
Parafia w Wojniczu powstała przypuszczalnie już w końcu XI w., w 1465 r. bp Jan Lutek z Brzezia wyniósł tutejsze probostwo do godności prepozytury. Z czasem kościół wojnicki podniesiony został do rangi kolegiaty, co potwierdzał synod diecezji krakowskiej z 1621 r.
Zniesienie kolegiaty nastąpiło w 1786 r. na skutek decyzji władz austriackich. Pierwotny kościół w Wojniczu wzmiankowany był w latach 1325-27. Obecny w najstarszych partiach wzniesiony został około połowy XV w., przypuszczalnie z inicjatywy ks. Jana z Pniowa, archidiakona krakowskiego i proboszcza wojnickiego.
Zniszczony przez pożar w 1772 r., następnie odbudowany i przekształcony do 1773 r. staraniem ks. Jana Duwala. W 1914 r. ponownie uszkodzony, tym razem na skutek działań wojennych, odbudowany do 1920 r.
W 1930 r. powiększony został o nawy boczne oraz zakrystię od południa według projektu Zdzisława Mączeńskiego. W latach 1958-60 dobudowana została od frontu niska wieża według projektu Antoniego Mazura.
W latach 1997-2001 została podwyższona i nakryta nowym hełmem według projektu architekta Otto Schiera
Obiekt w najstarszych partiach gotycki, w nowszych barokowy i pseudobarokowy. Murowany z kamienia i cegły, otynkowany.
Korpus pierwotnie jednonawowy, obecnie trójnawowy, pięcioprzęsłowy, bazylikowy z czteroprzęsłowym trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Przy nawie głównej od północy i południa znajdują się dwie kaplice a od zachodu wieża z przedsionkiem w przyziemiu, czworoboczna, o czterech kondygnacjach, nakryta pseudobarokowym hełmem baniastym o podwójnej latarni.

ObrazekObrazekObrazekObrazekObrazekObrazek

phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo małopolskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość