Warszawa – kościół Świętego Krzyża

[Franek D.]

Bazylika księży Misjonarzy przy Krakowskim Przedmieściu jest jednym z najbardziej znanych kościołów w Polsce. Tu przed jej wejściem stoi słynna figura Chrystusa dźwigającego krzyż. Stąd przez radio nadawana jest transmisja niedzielnej mszy św. Tu wycieczkom szkolnym przewodnicy pokazują organy, na których grywał młodziutki Fryderyk Chopin oraz epitafium z wmurowanym w kościelny filar jego sercem.

[Franek D.]

Istniejący w tym miejscu, wcześniejszy kościół został zniszczony podczas potopu szwedzkiego. Na placu po nim, pod koniec XVII w. wzniesiono obecną bazylikę w stylu barokowym wg. projektu Bellottiego. Stojące po bokach 2 wieże z późnobarokowymi hełmami są projektu Fontany - ojca i pochodzą z I poł. XVIII w., natomiast fasada świątyni jest dziełem Fontany – syna.

Na pocz. II wojny światowej świątynia uległa pierwszym zniszczeniom. Jednak wielkie jej zniszczenia nastąpiły podczas powstania warszawskiego. 23 sierpnia 44 r., po ciężkich walkach, powstańcy ponownie opanowali pomieszczenia dolnego kościoła. Niemcy skierowali na świątynię silny ostrzał artyleryjski, w wyniku czego spłonęły wieże oraz część ołtarzy. Powstańcy bronili się w kościele do 6 września, do dnia gdy Niemcy wprowadzili do jego wnętrza dwa „goliaty”. W wyniku ich eksplozji zapadły się sklepienia kondygnacji. Zniszczeniu uległa fasada kościoła, główny ołtarz oraz ołtarze św. Rocha i św. Wincentego à Paulo.
Później Niemcy wysadzili jedną z wież.
Wtedy też spiżowy Chrystus runął na ziemię.

Po wojnie, do 1953 r. kościół został odbudowany.

[Franek D.]

W bazylice często odbywają się koncerty oraz wieczory poetyckie. W dolnym kościele organizowane są wystawy. Obok prezbiterium zobaczyć można obraz Wieczerzy Pańskiej, nawiązujący do podobnego, zniszczonego w 39 r. obrazu Franciszka Smuglewicza.
Na ścianach kościoła umieszczono wiele pamiątkowych tablic.