Ząbkowice Śląskie - wieża ciśnień

Posty: 28311
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Sosnowiec -> Frankenstein

Ząbkowice Śląskie - wieża ciśnień

Postautor: Karolina Kot » niedziela 09 lut 2020, 20:54

W Ząbkowicach Śląskich (Frankenstein), u zbiegu ulic Stanisława Staszica i Lipowej, znajduje się jeden z ciekawszych zabytków miasta - wodociągowa wieża ciśnień.
Zbudowano ją z cegły na planie koła pod koniec XIX wieku, prawdopodobnie około roku 1894, kiedy to powstała sieć wodociągów.
Poza wieżą wybudowano dodatkowo pompownię, kilka studni i budynek administracyjny - zachowały się one do dziś i znaleźć je można w parku przy ulicy Powstańców Warszawskich.

Lokalizacja ząbkowickiej wieży jest wyjątkowa - to górujące nad miastem wzniesienie zwane dawniej Szubieniczną Górą (Galgenberg). Przed wiekami w tym właśnie miejscu znajdowała się miejska szubienica, doskonale widoczna z traktu do Ziębic oraz z miasteczka. Zapewne w jej bezpośrednim sąsiedztwie istniał także cmentarzyk dla skazańców.
Była tutaj miejska szubienica, wzmiankowana po raz pierwszy w 1507 roku jako murowana, stojąca w miejscu wcześniejszej, drewnianej budowli. Wykonano tutaj kilkadziesiąt egzekucji, o czym pisze w pracy pt. "Publiczne miejsca straceń Dolnym Śląsku od poł. XV do połowy XIX w." dr Daniel Wojtucki, najlepszy znawca tej tematyki na Śląsku i badacz tych zagadnień. To tutaj 20 września 1606 r. dokonano publicznej egzekucji przez okaleczenie i później spalenie na stosie szajki grabarzy ząbkowickich, którzy wywołali słynną zarazę związaną z "narodzeniem sie" legendy ząbkowickiego Frankensteina.Dzisiaj nie ma już śladu po szubienicy, której resztki pewnie rozebrano, gdy budowano w tym miejscu wieżę ciśnień. Co ciekawe, w 1924 r. zaprojektowano obok drugą, wyższą i masywniejszą wieżę ciśnień, ktorą zaprojektował znany ząbkowicki architekt Karl Wayrauch. Chodziło prawdopodobnie o zwiększone zapotrzebowanie na wodę, związane z rozwojem miasta.

Źródło
Niestety, nie mam pojęcia, czy podczas budowy wieży ciśnień natrafiono na te ciekawe relikty.

Wieża jest bardzo zadbana, ale już nie jest wykorzystywana zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem. We wnętrzu zachował się metalowy, nitowany zbiornik na wodę oraz metalowe schody, biegnące okrężnie po obwodzie trzonu budowli.
Nad wejściem umieszczony został herb miasta.

Lokalizacja
Zdjęcia wykonałam w lutym 2020 roku.
Załączniki
Wieża ciśnień (1).JPG
Wieża ciśnień (1).JPG (112.35 KiB) Przejrzano 4496 razy
Wieża ciśnień (2).JPG
Wieża ciśnień (2).JPG (70.07 KiB) Przejrzano 4496 razy
Wieża ciśnień (4).JPG
Wieża ciśnień (4).JPG (115.4 KiB) Przejrzano 4496 razy
Wieża ciśnień (3).JPG
Wieża ciśnień (3).JPG (119.87 KiB) Przejrzano 4496 razy
Wieża ciśnień (5).JPG
Wieża ciśnień (5).JPG (77.89 KiB) Przejrzano 4496 razy
Wieża ciśnień (7).JPG
Wieża ciśnień (7).JPG (99.25 KiB) Przejrzano 4496 razy
Wieża ciśnień (6).JPG
Wieża ciśnień (6).JPG (99.13 KiB) Przejrzano 4496 razy
Wieża ciśnień (8).JPG
Wieża ciśnień (8).JPG (99.4 KiB) Przejrzano 4496 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 28311
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Sosnowiec -> Frankenstein

Re: Ząbkowice Śląskie - wieża ciśnień

Postautor: Karolina Kot » niedziela 09 lut 2020, 21:16

Wieża ciśnień, podobnie jak ząbkowicki ratusz, Krzywa Wieża, kościół pw. św. Anny, szpital oraz fragment miejskich murów jest nocą podświetlana.

Wieża ciśnień nocą (2).JPG
Wieża ciśnień nocą (2).JPG (70.36 KiB) Przejrzano 4495 razy
Wieża ciśnień nocą (1).JPG
Wieża ciśnień nocą (1).JPG (75.81 KiB) Przejrzano 4495 razy
Wieża ciśnień nocą (3).JPG
Wieża ciśnień nocą (3).JPG (69.64 KiB) Przejrzano 4495 razy



Zdjęcia z lotu ptaka wykonał Fala. Uwagę zwraca kula umieszczona na iglicy budowli. Aż się prosi, by schować w niej dla potomnych jakiś dokument. ;)
Załączniki
Z lotu ptaka (1).JPG
Z lotu ptaka (1).JPG (114.08 KiB) Przejrzano 4495 razy
Z lotu ptaka (3).JPG
Z lotu ptaka (3).JPG (85.67 KiB) Przejrzano 4495 razy
Z lotu ptaka (4).JPG
Z lotu ptaka (4).JPG (85.05 KiB) Przejrzano 4495 razy
Z lotu ptaka (2).JPG
Z lotu ptaka (2).JPG (93.37 KiB) Przejrzano 4495 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo dolnośląskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 5 gości