Zachowany do dziś obiekt jest już kolejnym, wystawianym w tym miejscu na pamiątkę zarazy oraz ofiar, które pochłonęła.
Najstarszy, drewniany krucyfiks stanął na zbiorowej mogile już w pierwszej połowie XIX wieku.
Zachowany do dziś obelisk powstał po I Wojnie Światowej. Wzniesiono go z inicjatywy małżeństwa Marty i Józefa Prenczyna.
Fundatorzy umieścili na kapliczce płaskorzeźbę przedstawiającą Najświętszą Marię Pannę (najznamienitszą i najpotężniejszą patronkę, chroniącą przed zarazami) oraz zaopatrzony datą 1924 napis:
"Es ist vollbracht.*
Gestiftet Josef und Martha Prenzena"
Oddajmy głos Teodorowi Freiherrowi, który w roku 1925 dokładnie opisał interesujące nas miejsce:
Jeszcze do niedawna, na południowym obrzeżu wsi, z dala od zabudowań, stał wielki drewniany krzyż. Znajdował się on naprzeciw domu Augusta Grabowego, na polu Józefa Prenczyny.
Teren wokół niego był porośnięty dzikimi gruszami i kasztanami i sprawiał wrażenie dość osobliwe. Charakterystyczną cechą tego miejsca był też drewniany płot, okalający obiekt.
U góry krzyża znajdowała się drewniana tabliczka w kształcie serca. W środku tabliczki był wyryty rok 1874, a pod nim litery "D.31.PA.", oznaczające D[NIA]31.PA[ŹDZIERNIKA].
Jeszcze niżej umieszczono litery "MG KS", inicjały ostatnich fundatorów tego krzyża. Byli nimi Malcher (Melchior?) Gawenda i Konstantin Sowik.
Krzyż ten, chociaż był już stary i podniszczony, nie był pierwszym na tym terenie, wcześniej też tu stał krucyfiks. Jak długo sięga ludzka pamięć, do tego miejsca odbywały się błagalne procesje. Ludzie klękali pod tym krzyżem i modlili się za zmarłych, jednocześnie prosząc Boga, aby uchronił ich od strasznej choroby i innych nieszczęść.
Ponieważ krzyż był już stary i bardzo biednie wyglądający, a przede wszystkim grożący przewróceniem się na ludzi, małżeństwo Józef i Marta Prenczyna ufundowali nowy, kamienny.
Koszt budowy wyniósł ich 400 marek. Stary krucyfiks rozebrano, a drewno spalono.
Zachowano jedynie z niego starą, drewnianą tabliczkę, którą przechowuje muzeum w Bytomiu.
Lokalizacja
*Wykonało się.