Okolice Olkusza - zmiany hydrogeologiczne po zamknięciu kopalni "Pomorzany"

[RUBEX]

Postanowiłem opracować listę nowych jezior oraz zmian hydrologicznych zachodzących od końca 2022, kiedy przestały pracować pompy kopalni "Olkusz-Pomorzany".
Na początek sprawa najprostsza, pompy kopalni przestały pompować wodę do kanałów zasilających rzeki Babę oraz Białą, co spowodowało m. in. wyschnięcie Sztoły na zachód od Leśnego Dworu w Bukownie.

1. Najstarsze i największe zalewisko w piaskowni przy ulicy osadowej. Pierwotnie trzy jeziora, dziś już połączone rosną w zastraszającym tempie, przekroczyły już głębokość 18 metrów i rosną dalej. Lokalizacja
2. Tuż obok znajduje się niewielka żwirownia, także zalewana.Lokalizacja
3. Bolesław - w dawnej odkrywce górniczej, przez którą niedawno niefortunnie poprowadzono obwodnicę wsi tworzy się nowe jezioro, prawdopodobnie z resztą istniało ono tu już przed wojną. Co ciekawe przed budową obwodnicy ZGH wiedziało o powstaniu tu zalewu, co tylko wzmaga sensację. To tutaj znajduje się słynne już zapadlisko w ciągu asfaltowej drogi. Lokalizacja
4. Bukowno - Dawny, wyschnięty już niemal zalew "Karier" w dawnej piaskowni, niegdyś popularny wśród wędkarzy zaczął się odradzać. Wybyły także źródełka po drugiej stronie ulicy Puza. lokalizacja
5. Naturalny bieg rzeki Sztoły (niegdyś dopływajacy ledwo do osady Polis) powoli, z tygodnia na tydzień przybliża się do zalewu "Leśny dwór". Brakuje mu zaledwie kilkudziesięciu metrów.Lokalizacja
6.Laski - w miejscowości tej znajdował się niegdyś wypoczynkowy zalew na rzece Białej. Dziś jego zarośnięte lasem dno znów zaczyna zalewać woda, która częściowo oblała już skałkę trawertynową. póki jednak jaz zapory nie jest zamknięty raczej nie rozleje się szerzej. W pobliżu woda tryska z piezometrów niczym ze studni artezyjskich. Lokalizacja zalewu Lokalizacja jednego z piezometrów
7. Hutki - zalew "Motyl" powstaje w wyrobisku piaskowni tuż przy szybie Dąbrówka kopalni Pomorzany. Lokalizacja
8.Hutki - największy zalew w pobliżu wsi znajduje się nieopodal dawnej bazy rakietowej, w ogromnej piaskowni. Teren jest skrajnie niebezpieczny, powstają tu wielkie zapadliska i osuwiska.lokalizacja
9. Hutki - trzeci zalew znajduje się na stosunkowo młodej piaskowni, i oblewa "Półwysep skarbów" a którym kilkanaście lat temu dokonano ciekawych odkryć archeologicznych. Kto by przypuszczal że "półwysep" stanie się półwyspem?. Lokalizacja
10. Klucze - przy dawnych zakładach "silikaty" dziś H+H powstał niezwykle malowniczy zalew w fabrycznej piaskowni. Eksploatacja prowadzona była do samego końca. Lokalizacja
11. Pazurek, wybiły nieaktywne od lat 70. źródła u stóp jednej z gór, tworząc leśne jeziorko. Lokalizacja
12. Odrodziły się dawne źródła Białej Przemszy z okolic miejscowości Sucha. Lokalizacja

[RUBEX]

Rozwój jeziora w opisie zaznaczonego nr 1. Bazą mapy jest Geoportal, plany sporządziłem z pamięci na podstawie wielokrotnych wizyt

[RUBEX]

Kilka zdjęć:

[RUBEX]

Na pewnym etapie leśnicy przekopali pomiędzy tworzącymi się tu jeziorami niewielki kanał. Wystarczyło kilka tygodni by płynąca woda przemieniła go w powiększający się, piaskowy kanion. Dziś niestety jest już w całości skryty pod falami.

416589982_670529685158682_4540322329118197945_n.jpg (188.91 KiB) Przejrzano 955 razy

416476872_2058393147865213_5208187283232447744_n.jpg (297.87 KiB) Przejrzano 955 razy

I jeszcze jeden związany z tym jeziorem obiekt, z którym autor na pewno nie ma nic wspólnego

416589982_670529685158682_454032232q9118197945_n.jpg (228.97 KiB) Przejrzano 955 razy

[RUBEX]

Okolice Hutek, na niebiesko zaznaczyłem piaskownie na których obecnie powstają jeziora, wraz z numerami które odpowiadają opisom na górze wątku.

[Karolina Kot]

Bardzo ciekawy i dobrze opracowany wątek! Brawo!

[RUBEX]

Obiekt nr.1, zdjęcia z dzisiaj:

[RUBEX]

Zalewisko które opisałem nr.3; Pod powierzchnią jeziora w tym miejscu znajduje się wiele zapadlisk, a w najsłynniejszym, powstałym w ciągu jezdni pojawiła się woda.

[RUBEX]

Nareszcie dotarłem do jeziora nr.8, powstałego na jednej ze starszych piaskowni - tuż przy ruinach dawnej bazy rakietowej w Hutkach. Jezioro jest stosunkowo płytkie, jednak pod wodą znajduje się ogromna ilość ukrytych zapadlisk - a brzegi niszczone są ogromnymi osuwiskami.

[StefanJ]

No i teraz widać, jak przyroda radzi sobie bez ingerencji. Ale to ma też swoje minusy – w Bolesławiu mamy zapadliska, a w Hutkach teren robi się niebezpieczny przez osuwiska. Trzeba obserwować, co się dzieje, bo woda robi swoje