Strażnicy Czasu

Na cmentarzu parafialnym w małopolskiej wsi Brzezie (powiat wielicki, gmina Kłaj) zauważyłam rodzinną mogiłę, w której pochowano małżeństwo, Marcjannę i Franciszka Jastrzębskich.
Na skromnej tabliczce epitafijnej upamiętniony został także ich syn, Stanisław Jastrzębski, który poległ w wieku lat 19 podczas Bitwy Warszawskiej.
Jego prawdziwe miejsce pochówku nie jest, niestety, znane.

Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2017 roku.

Kusmanek podpowiedział mi, żeby poszperać za naszym młodziutkim żołnierzem w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej, w pozycji: "Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w latach 1918 - 1920".
I rzeczywiście znalazłam tam taką adnotację:


Wygląda chyba na to, że Stanisław Jastrzębski nie poległ w boju, a zmarł w warszawskim lazarecie, w dniu 2 października 1920 roku z powodu cholery.

Karolina Kot pisze:Wygląda chyba na to, że Stanisław Jastrzębski nie poległ w boju, a zmarł w warszawskim lazarecie, w dniu 2 października 1920 roku z powodu cholery.

Mała uwaga – skrót zm.ch. = zmarł z choroby, a nie zmarł z powodu cholery.
W książce Hanny Odrowąż-Szulkiewicz, „Świadkowie wydarzeń 1918-1922”, która dotyczy żołnierzy pochowanych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, jest informacja o tym żołnierzu.
Jastrzębski Stanisław, szer., 167 pp, (-), zm. 03.10.1920 – pochowany w kwaterze B-13, rząd 2, grób 19.
Niestety nie ma informacji w jakim był wieku, a na większości tabliczek są podane lata (np. lat 19). Trudno zatem jednoznacznie potwierdzić, że chodzi o tego Stanisława Jastrzębskiego z Brzezia. 167 Bytomski Pułk Piechoty był formowany ze Ślązaków, ale w jego szeregach służyli także Wielkopolanie i rekruci z Kongresówki. Poborowych z Małopolski raczej tam nie było.

„Franciszek Jastrzębski / jeniec Sybiru 1914-1918 / żył lat 88”
Znalazłem informację, że Franciszek Jastrzębski rzeczywiście przebywał na Syberii jako jeniec wojenny.

W Verlustliste Nr. 173 opublikowanej przez K.u.K. Kriegsministerium 06.05.1915 napisano, iż Infanterist Franz Jastrzębski, ur. w 1875 w Galicji w m. Brzezie, żołnierz Landsturm Infanterie Regiment Nr. 16, znajduje się w niewoli w Rosji w m. Barnauł w guberni tomskiej. Jak widać zapamiętał do końca życia warunki pobytu w „łagierie wojennopliennych w gorodie Barnauł” ...
Pozdrawiam, Krzysztof