To była typowa wyprawa włóczykijowa (konkretnie 3 wyprawy) ale jeśli lepiej wątek wrzucić w dział kopalniany to przeniosę go tam
Jakiś czas już marzyła mi się wyprawa srebrnym szlakiem szybów i obiektów opisanych na stronie http://www.unesco.tarnowskiegory.pl czyli szlakiem wielu pozostałości na powierzchni pochodzących z kopalni rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach (Królewskiej kopalni rudy ołowiowo-srebrowej „Fryderyk” z 1784 r.).
Poniższy opis powstał głównie na podstawie strony http://www.unesco.tarnowskiegory.pl. Na tej stronie również można znaleźć współrzędne tych obiektów.
Fotografie wykonałam 27.03.2021 r., 01.04.2021 r. oraz 10.04.2021 r.
Zdjęcia ułożone chronologicznie
Strzybnica:
Roznos oraz portal wylotu Sztolni Boże Wspomóż z XVII w. Roznos doprowadzał wodę ze sztolni do rzeki Stoły. Sztolnia funkcję tę pełniła do czasu budowy Sztolni Głębokiej Fryderyk.
Portal: http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfol ... e-wspomoz/
Roznos: http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfol ... e-wspomoz/
Szyb Kaehler (z 1808 r.) - po uruchomieniu Południowego Systemu Odwadniającego ze Sztolnią Głęboką Fryderyk, szybem Kaehler d 1835 r. pompowana jest woda dla mieszkańców miasta. Na szybie w 1926 r. wzniesiono wieżę ciśnień.
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfolio/szyb-kaehler/
Park Miejski w Tarnowskich Górach - utworzony w 1903 r. jest przykładem udanej rekultywacji terenu pogórniczego
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfolio/park-miejski/
Archiwalne zdjęcia parku z ~1910 r. (Fotopolska)
Rejon szybu Reden (z 1794 r.), w którym w 1802 r. zamontowano pompy ustawionej największej w tarnogórskim górnictwie, maszyny parowej. Z powodu jeżyn ciężki do sfotografowania
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfolio/szyb-reden/
Szyb Anioł (z 1798 r.) - część Zabytkowej Kopalni Srebra, wyposażony w elektryczną osobową windę, którą zjeżdża się do podziemnej trasy turystycznej o długości 1740 metrów.
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfolio/szyb-aniol/
Szyb Żmija (z 1811 r.) - szyb wentylacyjny, znajduje się na trasie turystycznej Zabytkowej Kopalni Srebra
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfolio/szyb-zmija/
Szyb Szczęść Boże (z 1815 r.) - zaślepiony, jego fragment widoczny jest z podszybia na podziemnej trasie turystycznej. Schodki prowadzą prawdopodobnie do niego.
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfol ... zesc-boze/
Krajobraz pogórniczy (ul. Wodociągów) - tworzą go różnorodne zapadliska (pingi i warpie), która powstały w wyniku wydobycia rud ołowiu i srebra w XVI wieku, a także rudy cynku i żelaza w XIX w.
Szyby Staszic (dawniej Adolf) z 1796 r. i Maszynowy (z 1822 r.) na terenie Stacji Wodociągowej Staszic (utworzonej w 1884 r). Pod ziemią znajdują się wykute w skale trzy obszerne hale pomp w pobliżu podszybia szybu Staszic z zabytkowymi maszynami (również parowymi)
Na przeciw szybów znajduje się chatka:
W rejonie szybu Bohr oraz na pobliskim polu znajdują się kochbunkry:
Szyb Bohr (1837 r.) - szyb służący do budowy Sztolni Głębokiej Fryderyk oraz jako szyb wentylacyjny - zabezpieczony jest kratą.
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfolio/szyb-bohr/
Park Kunszt - teren dawnej kopalni Fryderyk, niegdyś pierwsze pole wydobywcze Królewskiej Kopalni Fryderyk. Odkrycie 16 lipca 1784 r. bogatych rud srebronośnych w TG obchodzono uroczyście i dzień ten stał się miejscowym świętem górniczym. Około 1820 r. teren wokół szybu Rudolfina, którym odkryto pierwsze złoża uporządkowano, hałda utworzona ze skalnych odpadów pozostałych z drążenia szybów została zaokrąglona, wokół niej zasadzono lipy drobnolistne. W ten sposób utworzono park. Na wierzchołku pamiątkowego kopca w 1884 r. na uroczystości 100 lat uruchomienia Królewskiej Kopalni Fryderyk odsłonięto pomnik w formie obelisku. Więcej o tym miejscu: https://m.facebook.com/story.php?story_ ... 51519&_rdr
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfol ... -fryderyk/
Szyb Heinitz - widoczne u góry płytkie zapadlisko zasklepionego szybu (gł. 39 m). Znajduje się w granicach pierwszego pola wydobywczego dawnej kopalni Fryderyk. Na dole okolica szybu - teren przeobrażony górniczo.
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfolio/szyb-heinitz/
W pobliżu szybu Heinitz:
Nieopodal parku Kunszt i szybu Heinitz znajdują się ruiny dawnej lokomotywowni kolei wąskotorowej transportującej minerały z lat 50. XIX wieku.
Widok na mapie archiwalnej
Niedaleko parku Kunszt spotkać można pompę ręczną
Kapliczka na dawnym szybie Grundmann (z 1834 r.) - nazwanym na cześć sztygara Grundmanna pracującego w Królewskiej Kopalni Fryderyk w latach 1833-1837.
Na ciekawostki o nim zapraszam tu: https://m.facebook.com/story.php?story_ ... 51519&_rdr
Szyb Glückhilf (Pomoc Szczęściu) - szyb służący pierwotnie do budowy Sztolni Głębokiej Fryderyk (jeden z najgłębszych - 67 m) oraz wentylacji, z widocznym przedziałem drabinowym, przykryty betonową płytą z otworami.
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfol ... szczesciu/
Sztolniowy szyb maszynowy 22 z nieudanym zdjęciem z daleka. Zapewniał wentylację sztolni i zejście do niej dla kontroli jej stanu lub napraw.
http://unesco.tarnowskiegory.pl/portfol ... owy-nr-22/
C.D.N.