Dąbrowa Górnicza - legenda o Dębach Wisielców

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Legenda o Dębach Wisielców

Postautor: kusmanek » czwartek 07 maja 2020, 20:24

I jeszcze jedna sprawa, która przyszła mi do głowy wczoraj. Wiąże się z wedutami Będzina i Sławkowa, namalowanymi przez Matthiasa Gerunga po podróży z niemieckiego Neuburga do Krakowa w 1536 roku. O samej wyprawie można przeczytać tutaj.
Biorąc pod uwagę fakt istnienia wspomnianej wyżej starej drogi z Będzina do Sławkowa, można przypuszczać iż wspomniany orszak musiał przechodzić obok opisywanego w tym miejscu domniemanego grodziska.
Spójrzcie więc na weduty. Pierwsza przedstawia Będzin:
Obrazek

Druga zaś Sławków:
Obrazek

Teraz pytanie: co to za wieża? ;)
Born to make history

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Legenda o Dębach Wisielców

Postautor: Karolina Kot » czwartek 07 maja 2020, 21:20

To samo pytanie zadał kiedyś na którymś z odczytów pan Jacek Owczarek, wówczas Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Bez namysłu ryknęliśmy wtedy z Conanem z tłumu:
- Krzykawka!!!

I potoczyła się dyskusja, z której wniknęło jedno - nie wiadomo... :D
Czyli wszystko możliwe.

W tej pierwszej rycinie zawsze bardzo mi się podobało przedstawienie Góry św. Doroty. Niemal jak Giewont.
A na pierwszym planie? Małobądz? Pogoń? ;)
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Legenda o Dębach Wisielców

Postautor: kusmanek » czwartek 07 maja 2020, 21:54

Tak się zastanawiam, czy to Dorotka, czy po prostu w średniowieczu powietrze było bez zanieczyszczeń i Tatry były tak dobrze widoczne ;)
A co do wieży, to chyba na zawsze pozostanie zagadką :) Co nie zmienia faktu, że to faktycznie może moje "Okopy" :D
Born to make history

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Legenda o Dębach Wisielców

Postautor: Karolina Kot » czwartek 07 maja 2020, 22:44

Uznałam, że to Dorotka na podstawie kształtu miasta, wzajemnego ułożenia kościoła i zamku względem siebie, konfiguracji wzgórza i rzeki oraz Czeladzi widocznej w tle. ;)

Swoją drogą po raz kolejny uśmiecham się na wspomnienie wieży w Żelaźnie w Kotlinie Kłodzkiej. Podobna, prawda?
Załączniki
Wieża w Żelaźnie.JPG
Wieża w Żelaźnie.JPG (85.04 KiB) Przejrzano 9343 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Legenda o Dębach Wisielców

Postautor: kusmanek » piątek 08 maja 2020, 10:20

Podobna :D I w ogóle fantastycznie, że się zachowała :) Jej widok bardzo pobudza wyobraźnię ;)
Born to make history

Posty: 306
Rejestracja: czwartek 02 kwie 2015, 19:59

Re: Legenda o Dębach Wisielców

Postautor: PL_Sheep » sobota 09 maja 2020, 00:25

kusmanek pisze:Tak się zastanawiam, czy to Dorotka, czy po prostu w średniowieczu powietrze było bez zanieczyszczeń i Tatry były tak dobrze widoczne ;) :D


Tatry raczej nie ale Beskidy hmm... zasypane śniegiem i troszeczkę przerysowane dlaczego nie.

A tak się prezentują Tatry w Jaworznie zjeżdżając z góry Pietrusowej w kierunku Byczyny.
Załączniki
IMG_09052020_001745_(1024_x_768_piksel).jpg
IMG_09052020_001745_(1024_x_768_piksel).jpg (196.82 KiB) Przejrzano 9332 razy

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Legenda o Dębach Wisielców

Postautor: kusmanek » środa 03 cze 2020, 20:20

Na facebookowej grupie Historyczna Dąbrowa pojawił się ciekawy wątek, który niejako wiąże się z tematem. Otóż na jednej z archiwalnych map (datowanie nieznane), pomiędzy Gołonogiem i Porąbką na linii północ - południe oraz Zagórzem a Strzemieszycami Wielkimi (zachód - wschód), pojawia się osada o tajemniczej nazwie Goczicow. Na innych mapach niczego podobnego w tym miejscu nie zaznaczono. Ewentualnie może to być Czarne Morze, ale wcale nie musi...
goczicow.jpg
goczicow.jpg (159.33 KiB) Przejrzano 9324 razy
Born to make history

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Dąbrowa Górnicza - legenda o Dębach Wisielców

Postautor: kusmanek » środa 24 cze 2020, 12:11

Ciekawe informacje zamieścił w swoim artykule w dodatku do Ilustrowanego Kuryera Codziennego z 25.03.1929 Marian Kantor - Mirski:
W XV w. Gołonóg był w posiadaniu
biskupów krakowskich,. wchodząc w skład wioski Łagiszy.
W r. 1452 zapędzały się tu bandy łupieżców pod dowództwem pana z Welczynża, Bolesława V, księcia Opolskiego. Zaś kupy łotrzyków Janusza ks. Oświęcimskiego pod Gołonogiem niejednokrotnie rabowały karawany kupieckie. W r. 1457 watahy zaciężne pod wodzą partyzantów Kawki i Świeborowskiego nie otrzymawszy żołdu za wojnę z Krzyżakami usadowiły się czasowo na wzgórzu, skąd czyniły bandyckie wyprawy na okolice. Gospodarowała w Gołonogu jakiś czas także banda złoczyńców Stosa, która zrabowała kopalnie srebra w Olkuszu.

Być może omawiane w tym wątku "Okopy" są pozostałością po działalności którejś z wyżej wymienionych band.
Born to make history

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Dąbrowa Górnicza - legenda o Dębach Wisielców

Postautor: kusmanek » czwartek 17 lut 2022, 00:22

Do Legendy o Dębach Wisielców można dopisać kolejny rozdział:
Pomimo lokacji miejskiej Będzina w 1358 roku, na którą król Kazimierz Wielki zezwolił Hinkowi Etiopowi, miasto nie przyczyniło się do rozwoju sieci osadniczej,
jak stało się w przypadku Bytomia czy Siewierza. Przez ten teren biegła stara droga łącząca Śląsk z ziemią krakowską, która z Bytomia, przez Czeladź, Będzin, Sławków wiodła do Olkusza i Krakowa. W 1228 roku w źródłach wzmiankowany jest już most na Brynicy w Czeladzi. Wszystko jednak wskazuje na to, że odcinek drogi od Będzina do klucza sławkowskiego, czyli terenów obecnego Gołonoga i Strzemieszyc, wiódł lasami, polami i łąkami należącymi do starostwa będzińskiego. To najpewniej tą drogą ciągnęły w 1345 roku wojska władcy czeskiego Jana Luksemburskiego, który ruszył na Kazimierza Wielkiego w odwecie za spalenie księstwa żagańskiego i odebranie Wschowy. Doszło wtedy do bitwy w okolicach obecnej dzielnicy Sosnowca – Pogoni, gdzie wojska polskie zaskoczyły i rozbiły Czechów.

Źródło: B. Czwojdrak, "Dzieje obszaru współczesnej Dąbrowy Górniczej do końca XVI wieku", Dąbrowa Górnicza Monografia Tom II Dzielnice Miasta

W zasobach Archiwum Głównego Akt Dawnych (AGAD) znajdziemy interesującą mapę zatytuowaną: "Mundum oder Geometrischer Grundriss von dem Będziner Starostey Forste zum Lagischer Revier des Königl. Preuss. Neu Schlesischen Forst Amtes gehörig" z roku 1803, czyli w wolnym tłumaczeniu "Mundum czyli geometryczny plan lasów Starostwa Będzińskiego należących do rewiru Łagisza Urzędu Leśnego Nowego Śląska w Królestwie Prus" (AGAD, zespół 402 - Zbiór Kartograficzny, sygn. 294-19).
Zobaczymy na niej, iż lasy Starostwa Będzińskiego wcinały się "klinem" pomiędzy lasy królewskie urzędu leśnego w Gołonogu i lasy należące do dóbr Zagorze, we władaniu Mieroszewskich. Na samym ich końcu, tuż przy styku granic, znajdziemy znajomy obiekt, o którym pisałem już wcześniej - tym razem podpisany jako "Räuber Schanze" - Szaniec Rozbójników. Wychodzi na to, że legenda o "Dębach Wisielców" jest mocno ugruntowana w historii tych ziem.
Lokalizacja zbójeckiej kryjówki tuż przy dawnym trakcie, wiodącym z Będzina do Sławkowa wydaje mi się mało prawdopodobna, byłaby ona przecież łatwa do wykrycia. Czym był więc ten obiekt w przeszłości? Wysunietą na wschód strażnicą zamku w Będzinie? Najbardziej skłaniałbym się ku hipotezie, iż była to komora celna na granicy z dobrami Klucza Sławkowskiego. Niedaleko znajduje się wszakże Sulno, którego nazwa ma pochodzić własnie od komory celnej, w której pobierano opłaty za transport soli z kopalni w Wieliczce. Niestety, bez badań archeologicznych historia tego grodziska pozostanie tajemnicą.

Compress_20220217_002130_0319.jpg
Compress_20220217_002130_0319.jpg (226.43 KiB) Przejrzano 4684 razy

Compress_20220217_002129_9729.jpg
Compress_20220217_002129_9729.jpg (213.57 KiB) Przejrzano 4684 razy
Born to make history

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Dąbrowa Górnicza - legenda o Dębach Wisielców

Postautor: kusmanek » czwartek 13 lip 2023, 17:05

W czerwcu miałem wolną chwilkę, więc zjawiłem się w okolicach dąbrowskiego osiedla Staszic. Niestety, początek lata nie jest dobrą porą na eksplorację tego miejsca - wszystko szczelnie przykrywa zielony dywan.
Chciałem sprawdzić, jak wygląda nasyp z perspektywy "poziomu zero", czyli na tej samej wysokości, na której znajdował się opisywany w tym wątku "Szaniec Rozbójników". Nie udało mi się znaleźć żadnych śladów istnienia w tym miejscu grodziska - teren jest mocno zasypany śmieciami zrzucanymi w dół skarpy.

20230713_120754.jpg
20230713_120754.jpg (221.34 KiB) Przejrzano 1723 razy

20230713_120806.jpg
20230713_120806.jpg (233.03 KiB) Przejrzano 1723 razy

20230713_120739.jpg
20230713_120739.jpg (209.16 KiB) Przejrzano 1723 razy


Różnica poziomów wynosi około pięciu metrów, w związku z tym obiekt mógł przetrwać w całkiem dobrym stanie - przysypany sporą warstwą nadkładu.
Poniżej kilka grafik z modelem terenu:
Załączniki
okopy_3D_4.jpg
okopy_3D_4.jpg (19.6 KiB) Przejrzano 1723 razy
okopy_3D_5.jpg
okopy_3D_5.jpg (45.81 KiB) Przejrzano 1723 razy
okopy_3D_7.jpg
okopy_3D_7.jpg (90.82 KiB) Przejrzano 1723 razy
okopy_3D_6.jpg
okopy_3D_6.jpg (70.29 KiB) Przejrzano 1723 razy
okopy_3D_1.jpg
okopy_3D_1.jpg (45.34 KiB) Przejrzano 1723 razy
okopy_3D_2.jpg
okopy_3D_2.jpg (25.51 KiB) Przejrzano 1723 razy
okopy_3D_3.jpg
okopy_3D_3.jpg (35.51 KiB) Przejrzano 1723 razy
Born to make history


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Legendy”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość