Kraków - Branice - renesansowy lamus i dwór Badenich

[Gatoma]

W dawnej wsi Branice ( obecnie w granicach Krakowa ), gnieździe rodowym znanego magnackiego rodu Branickich, znajduje się zespół dworski składający się z późnorenesansowego lamusa oraz z klasycystycznego dworu Badenich .

Lamus to pierwotnie wieża mieszkalna o charakterze obronnym, przebudowana około 1603 roku z inicjatywy dworzanina królewskiego Jana Branickiego przez warsztat znanego włoskiego artysty Santi Gucciego ( autor m.in. nagrobka Stefana Batorego na Wawelu).

Podpiwniczona wieża na planie kwadratu składa się z dwóch kondygnacji zakończonych attyką. Ściany zewnętrzne dekoruje graffiti imitujące rustykę oraz renesansowa kamieniarka okien i portali. We wnętrzu na piętrze, w sali o charakterze reprezentacyjnym, można podziwiać piękny manierystyczny kominek. Kominek zdobią hermy z głowami kobiet oraz herby. Do sali prowadzi renesansowy portal z herbem Branickich.

[Gatoma]

W pobliżu lamusa usytuowany jest znacznie późniejszy dwór, wzniesiony przez ród Badenich. Powstał w pierwszej połowie XIX wieku w stylu klasycystycznym. Zdobi go kolumnowy portyk oraz ryzalit od ogrodu.

Zespół dworski otacza park o charakterze krajobrazowym.

Obecnie lamus i dwór są użytkowane przez Muzeum Archeologiczne w Krakowie.