Strażnicy Czasu

Rutka Laskier urodziła się w 1929 roku, prawdopodobnie w Gdańsku (metryki urodzenia nie odnaleziono), gdzie jej ojciec Jakub Laskier pracował jako urzędnik bankowy. Matką była Dwojra (Dorka, Dwora) Hampel (ur. 13 IX 1904 w Będzinie), córka kupca Abrahama Hila i Gitel z domu Frydler. Według relacji znajomych, pochodziła z zamożnej rodziny - dziadek był współwłaścicielem młyna w Będzinie.

Ojciec - Jakub Laskier urodził się 7 VIII 1900 roku w Będzinie jako syn Liby Goldy (ur. 1872) z d. Zyssman i Dawida (1872-1940), współwłaściciela firmy młynarskiej Laskier–Kleinberg i Spółka, posiadającej młyn przy ulicy Kościuszki 50.
W 1925 roku ożenił się z Dorką (Dwojrą) (mieszkała przy ul. Św. Jana 4). Po ślubie wyjechali do Gdańska, gdzie prawdopodobnie urodziła się Rutka. Z początkiem lat 30-tych XX wieku Rutka przeprowadziła się do rodzinnego miasta rodziców, Będzina.
Rutka wraz z rodzicami, bratem i babcią mieszkała przy ul. Św. Jana (ob. Moniuszki) 4. Przez pewien czas pobierała lekcje u prywatnej nauczycielki.

14-letnia Rutka w 1943 roku prowadziła sporadycznie w zwykłym zeszycie szkolnym pamiętnik. Pisała po polsku piórem, czasem ołówkiem, zapisując w zeszycie swoje przemyślenia, odczucia, a przede wszystkim opisy spotkań z przyjaciółmi; relacjonowała także swoje pierwsze zauroczenia miłosne. W pamiętniku o samym życiu getta będzińskiego jest niewiele, a autorka odnosi się głównie do swoich prywatnych przeżyć i tego co sama widziała.

Rutka Laskier wraz z rodziną została deportowana z będzińskiego getta w sierpniu 1943 roku i przewieziona do obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Tam wraz z matką i 6-letnim braciszkiem Heniusiem została rozłączona z ojcem i prawdopodobnie tego samego dnia zgładzona w komorze gazowej.

Holokaust przeżył ojciec Rutki - Jakub Laskier, który z Oświęcimia trafił do obozu w Sachsenhausen.
13 kwietnia 1945 został uwolniony i wyjechał do Izraela.

Ponad rok po tym, kiedy w Będzinie nie było już ani jednego z 30.000 Żydów, Sapińska wróciła z rodzicami do dawnego domu. W pustym, splądrowanym mieszkaniu znalazła jedynie ukryte radio i zielony zeszyt swej żydowskiej koleżanki. (...) Ocalał niemal w całości, tracąc zaledwie kilka kartek, które może sama Rutka wyrwała (...) Pamiętnik uryto na kilka dni przed wysiedleniem, przed najgorszymi i najtrudniejszymi chwilami życia Rutki. To były miesiące w zamkniętym getcie, a potem wywózka do Oświęcimia

Przez następne 60 lat dziennik Rutki Laskier był nie tylko najcenniejszą pamiątką pani Stanisławy Sapińskiej, ale też jej wielką tajemnicą.

Zdaje się, że obudziła się we mnie kobieta, to znaczy gdy wczoraj leżałam w wannie i woda pluskała moje ciało, zapragnęłam by mnie głaskały czyjeś ręce

Fantastyczna wiadomość!
W Będzinie powstanie ulica Rutki Laskier oraz Stanisława (Szyji) Wygodzkiego.!
Już 13 czerwca, radni Będzina przegłosują zmiany ulic w Będzinie. Mam nadzieję, że przy głosach wszystkich radnych, dziękując szczególnie radnemu Jerzemu Małkowskiemu za dodatkowe wsparcie, ulica Podsiadły na „Starym” Warpiu (teren dawnego Getta) będzie przemianowana na ulicę Rutki Laskier, a ulica W. Pstrowskiego na ulicę Stanisława Wygodzkiego.

W Będzinie powstanie Muzeum!
We are a foundation whose activities of individual people involved in the project go back to 2003. Foundation "Rutka Laskier" is a continuator of the former "Jona" Foundation. As the main goal, we set up a permanent exhibition in Będzin, accesible to everyone.
The Museum will also be the culmination of my long-standing efforts to protect the memory of the Jews from Zagłębie. This year, the city honored me with a reward for all the Jewish cultural activities that further motivated me to continue working. The Cukerman Prayer House in Będzin, the House of Prayer "Mizrachi", the creation of the Jewish Culture Days, historical reconstructions like "Last Days of the 1943 Ghetto" and numerous publications are just my few projects I was the initiator or discoverer.
Rutka Laskier's diary is undoubtedly the most important stage of my life, since the publish of the diary in Poland through its promotion, many years of trouble, until a happy victory. I believe that the slightest help will allow us in the near future to open a permanent exhibition devoted to the tragic history of the Jews from Zagłębie, but will also provide an excellent lesson in history for the next generations.
Adam Szydłowski