Z przedwojennych planów miasta wynikało, iż do listopada 1938 roku istniała tutaj synagoga, wzniesiona na fundamentach starszych, średniowiecznych kamienic.
W jej piwnicy ulokowano mykwę czyli rytualną łaźnię żydowską.
Na jej potrzeby została wykorzystana dawna studnia, którą obudowano granitową cembrowiną o średnicy około 2 metrów, tworząc coś na kształt basenu ze schodkami, umożliwiającymi bezpieczne dostanie się na dół i wykonanie obowiązkowych zanurzeń ciała.
Na pozostałości mykwy natrafiono wiosną 2022 roku. Początkowo losy znaleziska były mocno niepewne, ale dziś wiadomo, że mykwa zostanie rozebrana i przeniesiona w inne miejsce.
Synagoga w Nysie przestała funkcjonować jako dom modlitwy po tzw. Nocy kryształowej w 1938. Bojówki SS i SA splądrowały wtedy budynek i zniszczyły wyposażenie.
Potem musiał służyć do innych celów, bo piwnicę przebudowano, zrobiono nową ceglaną podłogę, dojście do mykwy zasypano, pozostawiając tylko otwór studni.
W 1945 roku w czasie frontowych walk o Nysę budynek został całkiem zniszczony. Po wojnie resztki ruin rozebrano, piwnicę zasypano, a na górze powstał trawiasty placyk zabaw dla sąsiedniego przedszkola. Do czasu aż miejska spółka postanowiła wybudować w tym miejscu nowy, okazały budynek mieszkalny.
Nadzorujący prace budowlane archeolodzy z Muzeum Powiatowego w Nysie najpierw zidentyfikowali piwnice synagogi, a potem odkopali z gruzów pozostałości łaźni, która zachowała się w dobrym stanie. O odkryciu powiadomiono wojewódzkiego konserwatora zabytków, a ten przekazał informację do naczelnej rady rabinicznej w Polsce.
Źródło
