Strażnicy Czasu

.

Ja tymczasem trochę podziałałem w gisie, w związku z czym wczoraj przez 8 godzin mój komputer tworzył model numeryczny terenu. Wynik jest bardzo zadowalający. poniżej kilka zrzutów 3D omawianego terenu:




Co prawda kamiennych steli nie widać, ale intrygujący wydaje się być "wianuszek" (albo dwa) kopczyków wokół głównego szczytu.

I jeszcze jedna grafika, z nałożonym schematem Gniewka:

Powyżej "rysunek Gniewka" z naniesionymi obliczeniami.
Kilka zdań komentarza.
Punktem centralnym jest najbardziej "wybitny" kamień - ten przy którym archeolodzy rozpoczęli kopać. Pionowy "odcinek odniesienia" 36,7m łączy ten "środek" z kamieniem który jako kolejny najbardziej rzucał się w oczy. Ponieważ nie mieliśmy teodolitu ale za to profesjonalną taśmę mierniczą 25m i laserowy miernik odległości (który niestety sprawdził się tylko na najkrótszych dystansach...) uznałem, że pomierzymy taśmą odległości pomiędzy kamieniami a kąty pomiędzy mierzonymi odcinkami wyliczę posiłkując się twierdzeniem cosinusów. Na powyższym rysunku długopisem naniesione są owe wyliczone kąty jak i wyliczony odcinek 43,72m (nie mierzyliśmy go). Azymut poszczególnych odcinków wyznaczaliśmy busolą w stosunku do północy magnetycznej. Na podstawie tych pomiarów można przyjąć że kąt między odcinkiem odniesienia a północą geograficzną wynosi ok. 55 stopni.
Na pierwszy rzut oka odcinki 37,4 i 30,9m leżą prawie w jednej linii. Nie zauważyliśmy tego w czasie pomiarów! Podobnie dopiero przy obliczeniach zauważyliśmy że odcinki 37,4 i 44,05m oraz 36,7 i 23,9m tworzą praktycznie (z dokładnością pomiarową) kąty proste. Jeszcze raz powtarzam - być może jest to przypadek ale nie było żadnych prób "naciągania" pomiarów z naszej strony. Odległości staraliśmy się mierzyć z dokładnością do 10cm przyjmując jako punkty końcowe środki podstawy kamieni pod ich najwyższymi punktami. Odcinki do pomiarów wybraliśmy arbitralnie - między kamieniami które najbardziej zwróciły na siebie naszą uwagę (najczęściej - były duże i najbardziej "postawione").
Ewentualna interpretacja astronomiczna nie jest łatwa. Jeżeli (oczywiście hipotetycznie...) stanowisko miałoby np. 7 tys lat to wszelkie próby dopasowania do niego współczesnego układu gwiazd nie mają sensu (w wyniku precesji czyli zmiany położenia osi obrotu Ziemi w stosunku do gwiazd z okresem około 24 tys lat). Mamy wtedy jakby równanie z dwoma niewiadomymi (co analizujemy i w jakiej epoce). Położenie Słońca w stosunku do horyzontu też się zmienia choć w znacznie mniejszym stopniu. Może ktoś z forumowiczów czytający te posty podpowie coś ciekawego?
ps. miary kątów podałem w stopniach w układzie dziesiętnym - wygodniejszym dla obliczeń niż minutowym

Czy w takim razie - jeśli dobrze liczę - linia 27,6 tworzyłaby z "osią przesileńia zimowego" PRAWIE kąt prosty

... a ten kamyczek (już wspominany) stałby na osi przesilenia letniego

smar pisze:

rozklad-jpg-zm.jpg

...Na podstawie tych pomiarów można przyjąć że kąt między odcinkiem odniesienia a północą geograficzną wynosi ok. 55 stopni.

Ponieważ kąt ten wydaje się być kluczowym postanowiłem jeszcze raz to sprawdzić. Popełniłem błąd pisząc o północy geograficznej - na mapce wymalowałem północ magnetyczną. Dodatkowo gdy porównałem azymut tego odcinka z pozostałymi zmierzonymi oraz z wyliczonymi kątami okazało się że niestety do pomiarów busolą zbytnio się nie przyłożyłem . Ostatecznie po uśrednieniu błędów kilku odcinków wartość tego kąta "wychodzi" mi na 54 stopnie. Poprawka na odchylenie magnetyczne dla tego rejonu to 5,7 stopnia więc ostatecznie kąt między "odcinkiem odniesienia" (tj. pionem na rysunku) a północą geograficzną przyjmuję 48 stopni.
Jest to ciekawa wartość bo bardzo zbliżona do kąta jaki wyznacza zachodzące Słońce w dniu przesilenia letniego współcześnie - kąt ten wynosi 50 stopni. Biorąc pod uwagę epokę i błędy moich pomiarów może coś jest "na rzeczy"?

Czy masz na myśli coś takiego? Kompas leży na kamieniu niższym po prawej stronie.

W związku ze wspomnianym odchyleniem magnetycznym prawie 6 stopni na wschód - czyli podobnie jak strzałki kompasu na drugiej fotce - kamień wydaje się być zorientowany na osi północ/południe (a przynajmniej bardzo blisko tego... )

A mam jeszcze cztery pytania:
Jeżeli jest to obserwatorium astronomiczne i zakładając, że jego budowniczowie nie posługiwali się kompasem to czy mogli na przestrzeni - powiedzmy - dziesiątek lat obserwować rózne punkty zachodu słońca?
Czy zboczenie magnetyczne, ktore dziś wynosi niecałe 6 stopni moglo ewoluować tak, by się powiększać?
Czy dałoby się ustalić takie momenty w historii gdy połnoc magnetyczna byłaby równa geograficznej ( o ile są to momenty powtarzalne cyklicznie)?
Czy złoża rud żelaza mogą mieć wpływ na oznaczanie pólnocy magnetycznej? (to pytanie zadane jest w kontekście naszych obliczeń)