Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Posty: 408
Rejestracja: czwartek 19 lut 2015, 15:03

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: cezar borgia » czwartek 11 cze 2015, 19:43

Każdy z nas ma swoje demony....

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: Karolina Kot » czwartek 11 cze 2015, 21:34

Podczas rozmowy z mieszkańcami Maczek dowiedziałam się o istnieniu drugiej mogiły żołnierskiej, w miejscu zwanym "Na Górce".
Mieszkanki osady przyznały, iż jako dzieci szkolne nosiły na piaszczyste wzgórze wieńce i zapalały świece na grobie osób poległych w czasie wojny.
Nie wyobrażam sobie, by chodziło o żołnierzy Wermachtu. To musieli być Czerwonoarmiści.

Co ciekawe, grób ten jest zaznaczony na mapach z lat pięćdziesiątych XX wieku. Potem szczątki miały być ekshumowane na cmentarz parafialny przy ulicy Stare Maczki. O dawnym grobie zapomniano, przez dziesięciolecia pochłonęła go roślinność. A szkoda, bo do "ekshumacji" z okresu PRL należy podchodzić z lekkim dystansem. Najczęściej ograniczały się one jedynie do splantowania terenu i przeniesieniu (lub po prostu usunięciu) samego nagrobka.
Być może dla wojaków Bratniej Armii zrobiono w tym przypadku wyjątek i prace wykonano sumiennie, jednak po takich mogiłach zawsze coś zostaje.

Domyślać się można, biorąc pod uwagę lokalizację grobu, iż ludzie, którzy w nim spoczęli, zginęli w styczniu 1945 roku podczas walk o pobliski most kolejowy nad Białą Przemszą, będący strategicznym obiektem.
Odwiedziłam dziś miejsce po Bratniej Mogile. Opisywana przez moich rozmówców górka istnieje do dziś, ale o tej porze roku jest strasznie zarośnięta. Nie sposób wypatrzeć czegokolwiek w zielonej plątaninie.
Za to można się stosunkowo blisko zaprzyjaźnić z kolejnym w tym roku kleszczem. :-)

Przy okazji wizyty w Maczkach dowiedziałam się także o zbiorowej mogile jeńców niemieckich, których rozstrzelać miano w pobliżu prysiółka Sosnowca, zwanym Cieśle, na początku 1945 roku. Mogiła, w której spocząć miało około 200 osób, nie jest i nigdy nie była w żaden sposób upamiętniona i wiedzą o niej tylko najstarsi mieszkańcy.

Zastanawiam się, czy miejscem egzekucji nie były jednak nieodległe od Cieśli hałdy w Ostrowach Górniczych, w których w tym czasie istniała strzelnica.
Kilka lat temu fundacja "Pamięć" sprawdzała ten teren georadarem, ale nie udało się im odkryć grobów.
Możliwe, że mojemu rozmówcy chodziło o dwa zupełnie niezwiązane ze sobą miejsca, ale muszę przyznać, iż podkreślał on wyraźnie, że zwłoki ekshumowano z pierwotnej lokalizacji. Być może wyjaśniałoby to niepowodzenie poszukiwań "Pamięci".

Czy te rozerwane historie uda się ułożyć w całość? Strasznie rozsypane są te ludzkie puzzle.
Załączniki
Lokalizacja na mapie z lat 1958 - 1961.jpg
Lokalizacja na mapie z lat 1958 - 1961.jpg (216.78 KiB) Przejrzano 15335 razy
Mogiła Na Górce (2).JPG
Mogiła Na Górce (2).JPG (117.83 KiB) Przejrzano 15335 razy
Mogiła Na Górce (1).JPG
Mogiła Na Górce (1).JPG (108.6 KiB) Przejrzano 15335 razy
Mogiła Na Górce (3).JPG
Mogiła Na Górce (3).JPG (115.01 KiB) Przejrzano 15335 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: Karolina Kot » piątek 12 cze 2015, 21:27

Wykopaliska ruszyły do przodu, szczątki żołnierzy Armii Czerwonej ekshumowano... do pudełek. ;)
Dziś wykopalisk nadal pilnowali funkcjonariusze Straży Miejskiej, będzie tak przez cały weekend. Zainteresowanie odkryciem jest tak duże, iż ochrona miejsca badań stała się niezbędna. Poszukiwaczy "fantów" wszak nigdzie nie brakuje.

Dziś, oglądając okolicę cerkwi, po raz kolejny zdałam sobie sprawę z archeologicznej użyteczności chociażby zwykłej trawy. Wyróżniki roślinne to świetna rzecz. W miejscu ruin trawa po prostu słabiej rośnie. W Maczkach widać to znakomicie.
Przydałoby się obejrzeć okolicę z lotu ptaka...

Na koniec relacji kilka archiwalnych zdjęć, przedstawiającą cerkiew w Granicy.
Załączniki
Wykopaliska - 06.06.2015.JPG
Wykopaliska - 06.06.2015.JPG (95.7 KiB) Przejrzano 15307 razy
Wykopaliska - 12.06.2015  (1).JPG
Wykopaliska - 12.06.2015 (1).JPG (87.3 KiB) Przejrzano 15307 razy
Wykopaliska - 12.06.2015  (2).JPG
Wykopaliska - 12.06.2015 (2).JPG (94.06 KiB) Przejrzano 15307 razy
Wykopaliska - 12.06.2015  (3).JPG
Wykopaliska - 12.06.2015 (3).JPG (112.63 KiB) Przejrzano 15307 razy
Wykopaliska - 12.06.2015  (4).JPG
Wykopaliska - 12.06.2015 (4).JPG (104.65 KiB) Przejrzano 15307 razy
Wyróżniki roslinne - tu była kiedyś cerkiew..JPG
Wyróżniki roslinne - tu była kiedyś cerkiew..JPG (127.95 KiB) Przejrzano 15307 razy
Satelitarne zdjęcie.jpg
Satelitarne zdjęcie.jpg (61.88 KiB) Przejrzano 15306 razy
Satelitarne zdjęcie 2.jpg
Satelitarne zdjęcie 2.jpg (81.16 KiB) Przejrzano 15306 razy
Archiwalne zdjęcia (1).jpg
Archiwalne zdjęcia (1).jpg (95.27 KiB) Przejrzano 15306 razy
Archiwalne zdjęcia (2).jpg
Archiwalne zdjęcia (2).jpg (31.18 KiB) Przejrzano 15306 razy
Archiwalne zdjęcia (3).jpg
Archiwalne zdjęcia (3).jpg (70.23 KiB) Przejrzano 15306 razy
Archiwalne zdjęcia (4).jpg
Archiwalne zdjęcia (4).jpg (92.1 KiB) Przejrzano 15306 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: Karolina Kot » poniedziałek 15 cze 2015, 15:28

Dzisiaj archeologom udało się nareszcie wydobyć "tajemniczą" trumnę. Tym razem w pracach nie przeszkodziły niewybuchy i inne niespodzianki.

W odkopanej trumnie były szczątki prawosławnego duchownego

Zgodnie z przewidywaniami, w trumnie, którą archeolodzy wyciągnęli w poniedziałek z krypty odkopanej w miejscu, w którym stała najstarsza w Sosnowcu cerkiew, znajdowały się szczątki prawosławnego duchownego.
Gdy w poniedziałek otwarto cynową trumnę, okazało się, że szczątki zmarłego uległy samoistnej częściowej mumifikacji.

- To niemal pewnik, że mamy do czynienia z prawosławnym duchownym. Świadczą o tym dwa krzyże znalezione w trumnie, a także charakterystyczne nakrycie głowy i pozostałości szat liturgicznych - mówi Jacek Jakubek, miejski konserwator zabytków w Sosnowcu.

Za trzy tygodnie szczątki trafią do antropologa. Czas pochówku uda się zapewne ustalić po szatach, pomoc w identyfikacji tożsamości zmarłego zadeklarował ks. Segiusz Dziewiatowski, proboszcz sosnowieckiej prawosławnej parafii pod wezwaniem św. św. Wiery, Nadziei, Luby i ich matki Zofii. O tyle będzie to jednak trudne, że jedyna w Sosnowcu i w aglomeracji parafia nie dysponuje dokumentacją po najstarszej w Sosnowcu cerkwi św. Aleksandra Newskiego, którą w XIX wieku wzniesiono w Maczkach.

Wyciągnięcie trumny z krypty kończy prace, które archeolodzy z Muzeum w Sosnowcu prowadzili w miejscu rozebranej po II wojnie światowej cerkwi. Przypomnijmy, że w zeszłym tygodniu do zakładu medycyny sądowej policyjni technicy zabrali szczątki piętnastu żołnierzy radzieckich wykopane z odkrytej obok krypty zbiorowej mogiły.

W miejscu, w którym na mocy porozumienia z PKP prowadzono prace, powstanie parking dla Centrum Naukowo-Badawczego Transportu Kolejowego Politechniki Śląskiej, które w przyszłym roku ma rozpocząć działalność w zabytkowym dworcu Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w Maczkach.


Źródło

Niestety, wygląda na to, że prace badawcze ograniczą się tylko do miejsca pod parking i nie pozwolą na odsłonięcie całego zarysu cerkwi.
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: Karolina Kot » wtorek 16 cze 2015, 18:53

Badania archeologiczne w Sosnowcu - Maczkach zakończyły się.
Wykopy zasypano, a teren wyrównano pod budowę przyszłego parkingu.
Nie udało mi się wykonać żadnych powalających zdjęć, ominęły mnie spektakularne momenty - po prostu byłam wtedy w pracy.
Mam jednak nadzieję, że w przyszłości badacze, archeolodzy i konserwatorzy zabytków wrócą do Maczek. To w końcu bardzo ciekawa dzielnica Sosnowca, tylko bardzo zaniedbana i zapomniana.
Załączniki
Zakończenie wykopalisk (1).JPG
Zakończenie wykopalisk (1).JPG (105.67 KiB) Przejrzano 15219 razy
Zakończenie wykopalisk (3).JPG
Zakończenie wykopalisk (3).JPG (91.69 KiB) Przejrzano 15219 razy
Zakończenie wykopalisk (2).JPG
Zakończenie wykopalisk (2).JPG (103.34 KiB) Przejrzano 15219 razy
Zakończenie wykopalisk (4).JPG
Zakończenie wykopalisk (4).JPG (104.93 KiB) Przejrzano 15219 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: kusmanek » wtorek 15 gru 2015, 16:25

Ostatnio przeglądałem raporty ekshumacji z 1953 roku i nasuwa mi się jedna myśl. W Maczkach ekshumowano 45 żołnierzy. Zaznaczono przy tym, że chodzi o mogiłę koło kościoła. Czyżby przy cerkwi? Archeolodzy natknęli się na zasypane jamy, być może po grobach. No ale wykopali kolejnych 15 krasnoarmiejców. To w sumie daje 60 sztuk. Mój wniosek jest prosty: po ekshumacji, w ziemii zostało 25% poległych :shock: A to wyłącznie jedno miejsce. Pytanie, czy to tylko "omsknięcie", czy też standard przy pracach z 1953 roku...
Warto o tym pomyśleć przy okazji dyskusji o likwidacji pomników wzniesionych ku chwale Armii Czerwonej. Cześć z monumentów powstało przecież na mogiłach...
Born to make history

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: kusmanek » piątek 19 lut 2016, 13:24

kusmanek pisze:Możemy wyczytać, iż dzielnicę zdobyto 22 stycznia 1945 roku. Dokonali tego żołnierze 286 Dywizji Strzeleckiej 115 Korpusu Strzeleckiego 59 Armii 1 Frontu Ukraińskiego.

Okazuje się, że muszę nieco uaktualnić dane ;) Maczki zdobyto dopiero 24.01.1945 roku (dwa dni po zdobyciu Sławkowa). Dokonali tego żołnierze 1078 Strzeleckiego Pułku 314 Strzeleckiej Dywizji. Zapewne to do tej jednostki należeli nieszczęśnicy, których szczątki znaleziono podczas wykopalisk.
Born to make history

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: kusmanek » piątek 19 lut 2016, 23:02

I jeszcze jedna dygresja na temat ekshumacji. W świetnym artykule naszego Cezara, "Kwestia pochówków żołnierzy armii radzieckiej na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w latach 40-tych XX wieku", w cytowanym dokumencie z 1947 roku również pojawia się opis mogiły w Maczkach.
Na placu cerkwi prawosławnej w Maczkach są dwie mogiły, jedna obok drugiej, w których pogrzebano 36 poległych. Na mogiłach tych jest pomnik z desek omalowanych na czerwono. Na pomniku jest napis w języku polskim: "Ku czci bohaterskim żołnierzom Z. S. R. R. poległym w 1945 r. - gromada Maczki"

Czyli według dokumentów, jakie gmina posiadała w 1947 wiedziano o 36 poległych, w 1953 wykopano szczątki 45 żołnierzy, a podczas wykopalisk w 2015 odkryto zwłoki jeszcze 15...

fullimage.jpg
fullimage.jpg (77.01 KiB) Przejrzano 14595 razy
Born to make history

Posty: 27835
Rejestracja: niedziela 08 lut 2015, 20:46
Lokalizacja: Frankenstein

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: Karolina Kot » czwartek 18 maja 2017, 21:48

A tak obecnie wygląda dawne cerkwisko (maj 2017 ).
Zgodnie z zapowiedziami powstaje w tym miejscu parking.
Załączniki
Maj 2017.JPG
Maj 2017.JPG (131.49 KiB) Przejrzano 13391 razy
"Wiele zabytków przeszłości, co jeszcze wczoraj istniały, jutro zniknie bezpowrotnie. (...) Obowiązkiem żyjących jest zebrać te ułomki i okruchy najdroższych pamiątek przeszłości i w pamięci przyszłych pokoleń zapisać..."

Generał Admin
Posty: 2038
Rejestracja: sobota 07 lut 2015, 23:46
Lokalizacja: Zagłębie Dąbrowskie/Hessen

Re: Sosnowiec - Maczki, wykopaliska archeologiczne

Postautor: kusmanek » piątek 19 maja 2017, 18:12

A tak przy okazji, udało się ustalić personalia tego duchownego? Kim był, kiedy zmarł? Bo do dzisiaj mnie to ciekawi :)
Born to make history


phpbb 3.1 styles demo

Wróć do „Województwo śląskie”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 5 gości